Hipoglisemi neden çok önemli? İnsülin direncini kıran 15 tavsiye Prof. Dr. Osman Müftüoğlu yazdı...

Hipoglisemi, kan şekerinin düşmesi anlamına geliyor. Aslında kanımızdaki şeker seviyeleri de tıpkı kan basıncımız gibi sabit bir rakamda çakılı kalmıyor. Biyolojik ihtiyaçlarımıza, açlık tokluk durumumuza, yiyeceklerle kazandığımız kalori/enerjinin miktarına, hareketli ya da tembel biri olup olmadığımıza göre değişebiliyor.Genelde yemeklerden hemen sonra 150li rakamları (mg/dl) bulurken takip eden 1-2 saat sonra yeniden 100lü rakamların altına iniyor. Eğer arada yeniden bir şeyler yiyip içmediysek son yediğimiz yemekten sonraki 5-8 saat arasında da 80-100 mg/dl. arasında gidip geliyor. Kan şekerinin bu iki rakam arasında dalgalanması sağlığımıza herhangi bir zarar vermiyor. Aksine enerji ihtiyacımızın değişkenliğine göre bu rakamların da değişmesi biyolojik bir zorunluluk olarak kabul ediliyor. Ne var ki kanımızdaki şeker rakamının yükselmesi de (hiperglisemi), düşmesi de (hipoglisemi) bazı sağlık sorunlarını davet edebiliyor. Kan şekeri değerini gösteren rakamlar 70lerin altına düşecek, hele hele 50li rakamların altına inecek olursa biyolojik kurgumuz/metabolizmamız/dolayısıyla hücresel yapılanmamız bu durumu tolere edemiyor. Neticede de HİPOGLİSEMİ olarak tanımlanan bir süreç ve önemli sağlıksızlık işaretleri devreye giriyor. Peki, o zaman ne oluyor? Hazırsanız buyurun... HİPOGLİSEMİDEN en çok etkilenen organımız, beynimiz ve sinir sistemimiz. Nedeni de beynimizin ağırlığına oranla çok fazla şeker tüketmesi ve şeker dışındaki enerji kaynaklarını (yağ ve protein) kullanmayı bilmemesi. Kazandığımız günlük şeker miktarının neredeyse 4te 1ini, vücut ağırlığımızın sadece yüzde 2sini oluşturan beynimiz kullanıyor. Tekrarlayalım, beynimizin tek enerji kaynağının şeker olması da onu hipoglisemiye hassas hale getiren önemli bir faktör. Ama unutmayalım ki Her insan farklıdır, biriciktir, metabolizması değişiktir. Kimi insan şekeri daha 80lerin altına iner inmez şiddetli bazı nörolojik/biyolojik tepkiler verir. Kimi de kan şekeri 60lı, 50li hatta 40lı rakamları gördüğünde bile bana mısın diyemeyebilir, tepki vermeyebilir. Ayrıca kan şekerinin düşme sürati de çok önemlidir. Düşme hızı ne kadar sertse hipoglisemi belirtileri o kadar şiddetli olur. Ama prensip olarak bilelim ki 50li, 40lı rakamlara kadar inen ve bu inişi çok hızlı gerçekleştiren kan şekeri düşmeleri hepimiz için her zaman tehlikeli ve önemlidir. UNUTMAYALIM ki kan şekeri kritik seviyelere indiğinde, özellikle 40lı, 30lu rakamlara geldiğinde beyinsel fonksiyonlarımız iflas edebiliyor. Bilincimiz yavaş yavaş kayboluyor, koma süreçleri devreye giriyor. Bu süreçler özellikle çocuk ve yaşlı beyinler için çok daha tehlikeli. Bu nedenle hipoglisemi işaretlerini hepimizin çok iyi bilmesi şart. - Kafa karışıklığı/sersemlik- Terleme ve baş dönmesi- Baş ağrısı ve odaklanma güçlüğü- Uyku eğilimi/yorgunluk ve bitkinlik hali-Açlık ve şekerli gıda isteği atakları- Sinirlilik/gerginlik/öfke halleri- Agresif davranışlar ve panik belirtileri- Kontrolsüz gıda tüketimi eğilimleri- Ruhsal/duygusal değişiklikler- Kronik bir yorgunluk ve isteksizlik hali İNSÜLİN direnci, gizli hipoglisemi ataklarının en önemli nedenlerinden biri, sinsi ve gizli hipoglisemi davetçilerinin orkestra şefi gibidir. Diğer taraftan şeker hastalığına, obeziteye, hipertansiyona, gut hastalığına, kalp ve beyin damar hastalığına, karaciğer yağlanmasına, safra kesesi taşına zemin hazırladığı için de önemli ve mühim bir sağlık problemidir. Eğer bu direnci kırmak, kaslarınız ve karaciğerinizdeki insülin duyarsızlığı sorununu çözmek istiyorsanız daha önce de yazdığım aşağıdaki 15 tavsiyeyi dikkate alınız. - Sık sık atıştırmayı bırakın, mümkünse 2 öğün beslenmeye geçin.- Acıkınca unlu, nişastalı, şekerli şeylere değil, proteinli besinlere (yoğurt, ayran, badem) ve sebzelere yüklenin.- Her lokmayı en az 25-30 kere çiğnemeyi ihmal etmeyin.- Ayaküstü atıştırmalardan vazgeçin, oturarak ve sakin bir şekilde yemeye gayret edin.- Tatlandırıcılar veya bunların ilave edildiği gıdaları terk edin.- Ekmek tüketimine dikkat edin ve beyaz ekmekle, fırın ve pastane ürünleriyle vedalaşın.- Makarna ve pilavla dostluğunuzu askıya alın.- Meyve tüketiminde aşırıya kaçmayın.- Şekerli içeceklerden uzak durun.- Aralıklı beslenme modelini deneyin.- Alkolden uzaklaşın.- Taze sıkılmış meyve sularına bile mesafeli kalın, 25-50 ml ile yetinin.- Her 30-60 dakikada bir 5-10 dakikalık kısa yürüyüşler yapın ya da her 20-30 dakikada bir ayağa kalkıp kısa oda turları yapın. Fırsat buldukça da çömelme egzersizlerini tekrarlayın.- Günde en az 7500 adım yürüme kuralını unutmayın.- Bel çevrenizi her ay kontrol edin, kadınsanız 85 cm, erkekseniz 95 cmnin altında tutmaya çalışın.