Her gün farkında olmadan yapıyoruz ama... Bu alışkanlık direkt beyne zarar veriyor! İşte beyni kötü etkileyen o alışkanlıklar

Günlük yaşantımızdaki alışkanlıklarımız beyin sağlığımız üzerinde büyük etkilere sahiptir. Ancak bazı alışkanlıklar çok daha etkilidir ve beyne kötü yönde zarar verebilir. Bu alışkanlıklara ek olarak tükettiğimiz besinler de hem beyin hem de vücut sağlığı üzerinde oldukça etkili. Peki beyin sağlığına zarar veren alışkanlıklar neler? (Sabah)Beyin sağlığınızı korumak, hafızanızı genç ve diri tutmak adına bilmeniz gereken her şey ise bu yazıda... Ortalama bir yetişkin günde ortalama altı buçuk saat oturmaktadır ve bu rakam gündelik hayatımıza bakıldığında oldukça yüksektir.PLOS One'da 2018 yılında yapılan bir araştırma çok fazla oturmanın beyindeki hafıza kısmı üzerinde etkili olduğunu gösteriyor. Araştırmacılar 45 ila 75 yaş arası bireylerde beyinde yeni anılar oluşturan kısma MRI tarama makinesi ile baktılar.Sonuçlar üzerinden insanların günlük ortalama oturma sürelerini de karşılaştırdılar.En uzun oturan kişilerin beyindeki hafıza bölümü diğer katılımcılara oranla çok daha inceydi.Bu sonuç ise fazla oturmanın bilişsel gerileme ve bunamaya neden olabileceğini göstermekte.Oturduğunuz her 15 ila 30 dakikalık süre için hareket etmeye çalışın.Telefona hatırlatıcı ayarlamak iyi bir yöntem olabilir. Evdeyseniz bile odalar arasında dolaşmak, mutfağa gidip gelmek hatta mümkünse kısa yürüyüşlere çıkmak beyin sağlığınızı korumanızı sağlayacaktır. Yalnızlık, depresyon ve Alzheimer için daha yüksek bir risk faktörüdür ve bilişsel gerilemeyi hızlandırabilir.The Journals of Gerontology: Series B'de Temmuz 2021'de yayınlanan bir araştırma, sosyal olarak daha az aktif olan kişilerin beyindeki bilgiyi işleyen dış katmanı olan gri maddesinin sosyal bireylere göre daha az olduğunu gösterdi. Sosyalleşmek hem fizyolojik hem de psikolojik sağlığınız için önem taşımaktadır.Bu nedenle çevrenizde en azından iki ya da üç arkadaşınızın olması önerilir. Sizi dinleyen, söylediklerinizi önemseyen bireylerle arkadaşlık kurmak beyin sağlığınız için gereklidir. Yapılan araştırmalar yetişkinlerin üçte birinin ideal uyku süresi olan yedi saatten az uyuduğunu gösteriyor.Sleep dergisinde 2018 yılında yayınlanan bir makale gece yedi saatten az uyumanın hafıza, akıl yürütme ve problem çözme gibi bilişsel becerileri azalttığını ortaya koydu.Ancak az uyku sorununu çözmenin yöntemi uyumaya odaklanmak değildir. Onun yerine uyku için kendinize daha uzun bir vakit ayırmanız önerilir. Normalde yatağa gittiğiniz saatten bir saat önce yatağa gitmek kısa zamanda daha uzun uyumanıza yardımcı olacaktır. Kronik stres beyin hücrelerini öldürebilir, hafıza ve öğrenmeden sorumlu olan prefrontal korteksin küçülmesine neden olabilir.Bu nedenle mümkün olduğunca stresten uzak durmaya özen göstermek önemlidir.Yüksek beklentilere sahip olmak işler yolunda gitmediğinde stres seviyelerinin yükselmesine yol açabilir.Onun yerine tepkilerinizde esnek olmaya çalışın, sinirleneceğiniz bir durum olduğunda sakin kalın ve derin bir nefes alın. Beyin vücuttaki en önemli organdır. Kalbin atmasını, akciğerin nefes almasını ve vücudumuzdaki tüm sistemin çalışmasını sağlar.Bu nedenle beyin sağlığımızı korumak için beslenmemize de dikkat etmek çok önemlidir.Beyin için en zararlı gıdalar ise şöyledir; Şekerli içecekler başta gazlı içecekler, enerji içecekleri ve meyve suyunu kapsamaktadır.Yüksek miktarda şekerli içecek tüketimi sadece kilo almanıza neden olmakla kalmaz, aynı zamanda tip 2 diyabet ve kalp hastalığı riskinizi de artırır.Bunun yanında ise beyniniz üzerinde de olumsuz bir etkiye sahiptir.Aşırı şekerli içecek alımı, Alzheimer hastalığı riskini arttırdığı gösterilen tip 2 diyabet geliştirme olasılığını artırmaktadır.Ek olarak, kanda yüksek şeker seviyelerine sahip olmak, diyabeti olmayan kişilerde bile bunama riskini artırmaktadır.Birçok şekerli içeceğin birincil bileşeni %55 fruktoz ve %45 glikozdan oluşan yüksek fruktozlu mısır şurubudur.Yüksek fruktoz alımı ise obezite, yüksek tansiyon, yüksek kan yağları, diyabet ve arteriyel disfonksiyona yol açabilir.Bu rahatsızlıklara sahip olmak ise uzun vadede demans geliştirme riskinde önemli bir artışa yol açmaktadır. Rafine karbonhidratlar, şekeri ve beyaz un gibi yüksek oranda işlenmiş tahıllara verilen genel addır.Bu tür karbonhidratlar genellikle yüksek bir glisemik indekse (GI) sahiptir.Yüksek glisemik indeks ise vücudunuzun bu yiyecekleri hızla sindirerek kan şekeri ve insülin seviyelerinde bir artışa neden olduğu anlamına gelmektedir.Ayrıca bu besinler büyük miktarlarda tüketildiğinde yüksek bir glisemik yüke neden olarak kan şekeri seviyelerinizde aşırı bir artışa yol açabilir. Trans yağlar beyin sağlığı üzerinde doğrudan zararlı etkiye sahip bir tür doymamış yağ çeşididir.Trans yağlar et ve süt ürünleri gibi hayvansal ürünlerde doğal olarak bulunur ve aslında bunlar sağlık üzerinde büyük bir sorun oluşturmaz.Asıl problem olan, hidrojene bitkisel yağlar olarak da bilinen endüstriyel olarak üretilen trans yağlardır.Bu yapay trans yağlar, katı yağ, margarin, krema, aperatif yiyecekler, hazır kekler ve önceden paketlenmiş kurabiyelerde bol miktarda bulunur.Araştırmalar, bireylerin daha fazla miktarda trans yağ tükettiğinde, Alzheimer hastalığı, daha zayıf hafıza, daha düşük beyin hacmi ve bilişsel gerileme riskinde artış eğiliminde olduklarını göstermektedir.Yapılan yapılan farklı bir çalışma ise 38 kadın üzerindedir ve doymamış yağa göre daha fazla doymuş yağ tüketenlerin hafıza ve tanıma ölçümlerinde daha kötü performans gösterdiğini kanıtlar niteliktedir.Bu noktada ise omega-3 yağ asitleri yüksek diyetlerin bilişsel gerilemeye karşı korunmaya yardımcı olduğu bilinmektedir.Balık, chia tohumu, keten tohumu ve ceviz gibi yiyecekleri yiyerek omega-3 yağ alımınızı artırabilirsiniz Yüksek oranda işlenmiş gıdalar şeker, ilave yağlar ve tuz bakımından oldukça yüksek değerlere sahiptir.Bu grup cipsler, tatlılar, hazır makarnalar, mikrodalgada patlamış mısır, hazır satın alınan soslar ve hazır yemekler gibi yiyecekleri içerir.Bu yiyecekler yüksek kaloriler içermesine karşın besin bakımından oldukça düşüktür.Bunlar tam olarak kilo alımına neden olan ve beyin sağlığınızı olumsuz yönde etkileyebilecek yiyeceklerdir. Aspartam, şeker yerine şekersiz birçok üründe kullanılan yapay bir tatlandırıcıdır.Genelde kilo vermeye çalışan bireyler ve şeker hastalığı olanlar şekerden kaçınmak amacıyla tercih etmektedir.Ancak aspartam fenilalanin, metanol ve aspartik asitten yapılmaktadır.Fenilalanin ise kan-beyin bariyerini geçebilir ve nörotransmiterlerin üretimini bozabilmektedir. Ek olarak, aspartam kimyasal bir stres etkenidir ve beynin oksidatif strese karşı hassasiyetini artırır.Bilim insanları, bu faktörlerin, aspartam aşırı tüketildiğinde öğrenme ve duygular üzerinde olumsuz etkilere neden olabileceğini söylemektedir.