Günümüzün 'modern oyuncağı' ipad ve asperger ilişkisi üzerine

Asperger sendromu (AS) sosyal etkileşimde zorluklar, stereotipiler ve sınırlı ilgi ve etkinliklerle tanımlanan otistik spektrum bozukluklarından (OSB) biridir. AS diğer OSB’lerden dil ve bilişsel gelişimde genel bir gecikme olmamasıyla ayrılır. Her ne kadar standart tanı ölçütleri arasında belirtilmemişse de motor sakarlık ve atipik dil kullanımına sıklıkla rastlanır.

Haberin Devamı

Fatma Betül Kurban / Özel Eğitim Öğretmeni

Sosyal etkileşimde zorluk açısından değerlendirecek olursak; Aspergerlilerin kelime hazineleri yaşıtları gibidir, ancak etkileşim konusunda bazı sıkıntılar yaşarlar. Empati (kendini karşısındakinin yerine koyup onun gibi düşünebilme) eksikliği, uygun olmayan tek yönlü iletişim, arkadaş kurma becerisindeki eksiklik ya da tamamen yoksunluk vb. özellikler sergileyebilirler. Özel eğitim desteği ile bu sıkıntılar büyük ölçüde aşılabilir ve sosyal etkileşimleri gelişebilir. Asperger-iPad ilişkisi de tam da bu noktada başlar. Bugün tüm dünyada milyonlarca insan tarafından kullanılan tablet bilgisayarlar ve özelde türün en popüler ürünü iPad, barındırdığı çeşitli uygulamaların yanı sıra Asperger ile ilgili de destek eğitim metotları barındıran uygulamalar sunmaktadır. Bu uygulamalar iletişim becerisini artırma, planlama yeteneğini geliştirme, öğrenme, günlük yaşam ve sosyal fonksiyonların gelişmesinde etkili olabilmektedir.

Haberin Devamı

Bu uygulamaların yanı sıra, iPad türü cihazların kendisinin de Asperger için geliştirici olduğu yönünde bilimsel çalışmalar mevcuttur. Bu çalışmalarda, iPad kullanabilen Asperger’liler, öğrenme, yaşıtları ile iletişim kurma, aileleri ve öğretmenleri ile iletişim kurmada iPad kullanmayan çocuklara göre daha başarılı oldukları ileri sürülmektedir. Aynı teori, eğitimlerinde tablet teknolojisi kullanılan çocukların daha fazla motive olduğunu, ailelerin de eğitim süreçlerinde daha katılımcı ve aktif rol oynadığını savunmaktadır. Bunun ötesinde, Asperger’li bireylerin eğitimlerinde, yeni nesil oyun konsollarının (Xbox 360, playstation vs.) aktif olarak kullanılıp olumlu sonuç alındığı vakalar olmuştur.

Asperger çalışmalarında iPad kullanımını olumlayan bu teorilerinin yanı sıra bu çalışmaların faydalı olmayacağını öne süren çalışmalar da mevcuttur. Bu çalışmalar, iletişim teorilerini de reddederler. Bu yaklaşıma göre, sanal dünya ya da cihazlarla etkileşim, gerçek bir sosyalleşme deneyimi değildir. Kişi, “sanal gerçeklik” denilen, cihazlar aracılığıyla var olduğu bu dünyada aslında başka bir kimlikle yer alır. Bu durumun gerçek dünyada, gerçek kimliği ile var olduğu hayatına bir etkisi yoktur. Dolayısıyla, bu çalışmalara göre Asperger eğitimlerinde çocukların bu cihazlarla ve bu cihazlardaki uygulamalarla kurduğu ilişkinin bir değeri yoktur. Asıl olan, gerçek dünyada, insan ilişkilerinde verdiği tepkiler ve kurdukları ilişkilerdir.

Haberin Devamı

Özel eğitim alanında görece yeni sayılabilecek bu çalışma alanı, son dönemde birçok araştırmacı tarafından ilgi görmekte ve incelenmektedir. Eğitimlerde teknoloji kullanımının olumlu sonuçları gözlemlenmesine rağmen, henüz kesin olarak kanıtlanmış ve üzerinde uzlaşılmış, teknolojiyi merkezine alan eğitim metotları yoktur. Ancak hızla gelişen teknoloji göstermektedir ki yakın zamanda, özellikle Asperger eğitimlerinde teknoloji kullanımı artacaktır.

Faydalı olabilecek bazı uygulamalar;

http://www.myaspergerschild.com/2012/08/best-apps-and-audiobooks-related-to.html

http://www.fctd.info/newsletters/301