Göğüs ağrısı neden olur?
Göğüs ağrısı; kalp damar, kas-iskelet ve sindirim sistemlerinden herhangi biri dolayısıyla gelişebileceği gibi bazen de psikolojik nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Göğüs ağrısına hangi durumun neden olduğunun saptanabilmesi için, ağrıya yol açabilecek tüm organ ve dokuların kapsamlı bir muayene ile tetkik sürecinden geçirilmesi gerekir. Göğüste hissedilen ağrı çoğu zaman basit ve zararsız olabilse de mutlaka ciddiye alınmalıdır. Zira göğüste gelişen ağrı; kalp hastalıkları, mide, safra kesesi sorunları, akciğer hastalıkları, yemek borusunda görülen ciddi hastalıklara bağlı olabilir.
Göğüs ağrısının kalp hastalıkları ile ilgili nedenleri Göğüs ağrısının kalple ilgili nedenlerinden bazıları şunları içerir: Kalp krizi: Kalp krizi, genellikle bir kan pıhtısından kalp kasına giden kan akışının engellenmesi nedeniyle kaynaklanır. Yani kalp krizi “koroner arter” adı verilen, kalbin kan ihtiyacını karşılayan damarlardan birisinin tıkanması sonucu oluşmaktadır. Kalp krizi nedeniyle gelişen göğüs ağrıları, genellikle 20 dakikadan uzun sürmektedir ve göğüste baskı, yanma, ağırlık veya ağrı hissi ile karşımıza çıkmaktadır. Göğüs ağrısına bazen terleme de eşlik edebilmektedir. Anjina: Anjina, kalbi besleyen damarların kısmi tıkanıklığı sebebiyle kan akışının zayıflamasının neden olduğu göğüs ağrısı için kullanılan bir terimdir. Bu durum genellikle kalp kaslarına kan taşıyan atardamarların iç duvarlarında aterosklerotik plakların birikmesinden kaynaklanır. Bu plaklar özellikle efor sırasında arterleri daraltır ve kalbin kan akışını kısıtlar. Anjinal kalp ağrısının karakteri kalp krizinde hissedilen ağrıya benzer olmakla birlikte, genelde şiddeti daha hafiftir ve daha kısa sürer. Anjinal ağrı eforla ve ağır yemekle tetiklenebilirken genelde dinlenmekle geçer. Ayrıca, tok karna yürümek, soğuk havada yürümek, yokuş yukarı yürümek ve merdiven çıkmak ta anjinal ağrıyı tetikler. Üzüntü ve stres te koroner damarlarda spazma neden olarak anjinal ağrıyı tetikleyebilir. Aort diseksiyonu: Aort diseksiyonu, kalpten çıkan ve aort adı verilen ana atardamarın yırtılmasıdır. Ani gelişen şiddetli göğüs ağrısı ile kendini belli eden aort diseksiyonu nadir görülen fakat yaşam kaybıyla sonuçlanabilen çok ciddi bir hastalıktır. Aort yırtılmasının en önemli etkeni hipertansiyondur. Perikardit: Perikardit kalbi çevreleyen kesenin iltihaplanmasıdır. Genellikle nefes alındığından veya uzandığında daha da kötüleşen keskin bir göğüs ağrısına yol açar. Kardiyomiyopati: Kalp kasında gelişen hastalıklar kardiyomiyopati olarak adlandırılmaktadır. Hipertrofik kardiyomiyopati egzersiz sırasında oluşan keskin bir göğüs ağrısına neden olabilmektedir. Miyokardit: Miyokardit yani kalp kası iltihabı virüs veya bakterilerin kalp kası hücrelerine girerek çoğalması ve bölgeyi tahrip etmesiyle oluşur. Göğüs ağrısı ile başvuran ve troponin seviyesi yüksek ancak kalp damarları normal olan hastalarda miyokarditten şüphelenilir. Göğüs ağrısının sindirim ile ilgili nedenleri Göğüs ağrısına, sindirim sistemi bozuklukları neden olabilir: Göğüste ağrılı yanma hissi: Mide asidinin geri kaçmasıyla oluşan reflü, göğüste yanma ve ağrıya sebep olmaktadır. Reflü gibi sindirim sistemi sorunları nedeniyle gelişen göğüste ağrıyla birlikte yanma özellikle yemekten sonra uzanınca ortaya çıkar. Yutma güçlüğü: Yutma güçlüğü ilk önce sıvılarda başlar, ardından katılarda da olarak artarak devam eder. Ciddi yutma güçlüğü vakalarında geri tepmeye bağlı olarak göğüs ağrısı gelişebilir.
SAFRA KESESİ VEYA PANKREAS SORUNLARI
Safra kesesi taşları ve iltihabı; pankreas iltihabı olan kişiler göğse yansıyan karın ağrısı şikayeti yaşayabilir. Göğüs ağrısının kas ve kemik kaynaklı nedenleri Bazı göğüs ağrısı türleri, göğüs duvarını oluşturan yapıları etkileyen yaralanmalar ve diğer problemlerle ilişkilidir; Costochondritis: Nispeten zararsız bir kas iskelet ağrısı olan genellikle tedavi olmaksızın giderilen Costochondritis, üst kaburgaların göğüs kemiğine (sternum) bağlanan kostal kıkırdağa birleştiği eklemlerin iltihaplanmasına verilen isimdir. Kostokondrit, göğüs kafesinin önünde bulunan kıkırdağa basılarak çoğaltılabilecek lokal göğüs duvarı ağrısına ve hassasiyetine neden olur. Ağrılı kaslar, Fibromiyalji gibi kronik ağrı sendromları, kasla ilgili kalıcı göğüs ağrısına neden olabilir. Çatlamış veya kırık kaburgalar: Çatlamış veya kırık bir kaburga da göğüs ağrısına yol açabilir. Kaslardan kaynaklanan ağrı: Kalp kaynaklı göğüs ağrısıyla karıştırılabilen çeşitli kas rahatsızlıkları da göğüs ağrısına neden olabilir. . Fibromiyalji bunların başında gelir. Nitekim fibromiyalji gibi kronik ağrı sendromları göğüs kaslarında ağrılara neden olabilir. Bunlarla birlikte travma, egzersiz esnasında aşırı yüklenme sonrasında da göğüs kaslarında ağrı gelişebilir. Göğüs ağrısının akciğer kaynaklı nedenleri Birçok akciğer hastalığı göğüs ağrısına neden olabilir: Pulmoner emboli: Pulmoner emboli, bir akciğer atardamarının ani tıkanmasına denir. Akciğer atardamarlarının ani tıkanması genellikle bacaktaki bir toplardamardan akciğere gelen bir kan pıhtısı nedeniyle gelişir. Plörezi: Akciğerlerinizi kaplayan zar iltihaplanırsa bu durum nefes alındığında veya öksürüldüğünde göğüs ağrısına neden olabilir. Pnömotoraks: Akciğerlerdeki havanın dışarıya sızarak göğüs boşluğunda birikmesi sonucunda akciğerlerde sönme meydana gelmesidir. Göğüs ağrısı aniden başlayarak saatlerce sürebilir. Nefes darlığı da göğüs ağrısına eşlik edebilir. Tüberküloz: Akciğerlerde çoğalan tüberküloz bakterileri, öksürük, kanlı balgam veya göğüste ağrı gibi semptomlara neden olabilir. Zatürree: Pnömoni gibi akciğer enfeksiyonları da keskin veya bıçak batması gibi hissedilen göğüs ağrısına neden olabilir Pulmoner hipertansiyon: Bu durum, akciğerlere kan taşıyan arterlerde göğüs ağrısına neden olabilecek yüksek tansiyon olduğunda ortaya çıkar. Göğüs ağrısına yol açabilen diğer nedenler Göğüs ağrısına panik atak ve zona da neden olabilir. Panik atak: Göğüs ağrısı, hızlı kalp atışı, hızlı nefes alma, aşırı terleme, nefes darlığı, mide bulantısı, baş dönmesi ve ölme korkusunun eşlik ettiği yoğun korku dönemleriniz varsa, panik atak yaşıyor olabilirsiniz. Panik atak hastaları kendilerinde kalp sorunu olduğuna inanarak pek çok doktora başvurur. Bu hastalara yapılan kardiyolojik testler normal sonuç verir. Panik atağı olan hastalar psikolojik ve/veya psikiyatrik destek ile düzelebilirler. Zona hastalığı: Zona, suçiçeği virüsünün yeniden aktivasyonundan kaynaklanır. Zona göğüs bölgesinde de çıkabilir. Göğsün ve sırtın yalnızca bir tarafında zona döküntüleri ve beraberinde şiddetli ağrı şikayeti vardır.
GÖĞÜS AĞRISINA BAĞLI KOMPLİKASYON GELİŞME RİSKİ VAR MIDIR?
Tek başına veya başka semptomlarla birlikte gelişen her türlü göğüs ağrısı şikayeti ihmal edilmemeli, doktor tarafından değerlendirmeye alınmalıdır. Göğüs ağrısının altında yatan neden belirlendikten sonra doktorun ilgili hastaya özel geliştirdiği tedavi planını takiben göğüs ağrısının komplikasyon riski de en aza indirilmiş olur. Göğüs ağrısı ve kalp krizi belirtileri nelerdir? Göğüs ağrısı, kalp krizinin olası belirtilerinden yalnızca biridir. Aşağıdaki belirtilerden herhangi birini kendinizde veya bir başkasında fark ederseniz derhal bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız. Kalp sorunlarına bağlı gelişen göğüs ağrısına eşlik eden diğer belirtiler şu şekildedir: Göğüs merkezinde rahatsız edici basınç, sıkışma, yanma, gerginlik veya ağrı hissi Bir ya da iki kolda, sırtta, boyunda, çenede veya midede ağrı, uyuşma, sıkışma, karıncalanma veya diğer rahatsız edici hisler Nefes darlığı Ani bulantı veya kusma Baş dönmesi Olağandışı yorgunluk hissi Soğuk terleme Kalp hastalıklarına bağlı göğüs ağrılarında neden bir an önce doktora gidilmelidir? Göğüs ağrıları bir kalp krizinin habercisi veyahut o anda geçirilmekte olan bir kalp krizine ait olabilir. Kalp hastalıklarına bağlı göğüs ağrılarında (yukardaki belirtiler geliştiğinde ) zaman kaybedilmeden doktora başvurulmalıdır. Zira kalp krizlerine bağlı ölümlerin yarısı ilk 1 saat içinde olmaktadır. Panik atak mı yoksa kalp krizi mi? Panik atağın semptomları, klinik olarak miyokard enfarktüsü (MI) olarak adlandırılan kalp krizi semptomları ile örtüşebilir. Nitekim kalp kriziyle panik atak farkı belirgin olarak anlaşılamayabilir. Çoğunlukla Göğüs ağrısı olan kişinin ilk aklından geçen kalp krizi geçirdiğidir. Göğüs ağrısı kalp krizinin başlıca belirtilerinden olsa da çoğunlukla daha az ciddi olan durumlardan da kaynaklanabilir. Acil servise göğüs ağrısı nedeniyle yapılan başvurular bir hayli fazladır. Ancak yapılan araştırmalar göğüs ağrısı olan acil servis hastalarının yaklaşık yüzde 60 ila yüzde 90’ının göğüs ağrısının kardiyak bir nedene bağlı olmadığını gösteriyor. Göğüs ağrısı sebepleri nasıl teşhis edilir?
GÖĞÜS AĞRISININ TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Göğüs ağrısı sebepleri için teşhisin anahtarı hastanın tıbbi öyküsüdür. Zira göğüs ağrısının doğasını öğrenmek, sağlık uzmanına, neleri dikkate alması gerektiğini neleri hariç tutmasının makul olduğu konusunda yön verecektir. Göğüs ağrının niteliğini, şiddetini, ilişkili semptomlarını ve hastanın belirli bir hastalık için risk faktörlerini anlamak, doktorun her potansiyel nedenin olasılığını değerlendirmesine ve hangi teşhislerin dikkate alınması ve tedavide hangi adımların atılacağını karar vermesine yardımcı olabilir. Ayırıcı tanı, doktorların bir hastalığın olası nedenlerini dikkate almak ve sonra ortadan kaldırmak için kullandıkları bir düşünce sürecidir. Tıbbi öykü, fiziksel muayene veya birtakım testlerden daha fazla bilgi toplandıkça, nihai cevaba ulaşılana kadar potansiyel tanı listesi daraltılır. Sağlık uzmanı göğüs ağrısı şikayetiyle kendisine başvuran kişilere şu soruları sorabilir: Ağrı ne zaman başladı, ne kadar sürdü? Ağrıyı nerede ve ne kadar genişlikteki bir alanda hissediyorsunuz? Ağrıyı nasıl tanımlıyorsunuz? Göğüste ağrı başlayınca ne kadar sürüyor? Ağrıyı artıran veya azaltan faktörler neler? Göğüste başlayan ağrı vücudun başka bir bölgesine yayılıyor mu? Herhangi bir kronik hastalığınız var mı? Göğüs ağrısı geçmişte de yaşandı mı? Göğüs ağrısı daha önce yaşanmış olan ağrıdan daha mı şiddetli yoksa benzer mi? Göğüs ağrısıyla ilişkili semptomlarla ilgili sorular ise genel olarak şu şekildedir: Göğüs ağrısıyla birlikte, nefes darlığı şikayeti de var mı?
YÜKSEK ATEŞ VEYA TİTREME ŞİKAYETİ VAR MI?
Öksürük, mide bulantısı veya kusma oluyor mu? Soğuk terleme mevcut mu? Göğüs ağrınızın nedenini hızlı ve doğru bir şekilde teşhis etmek ve hemen tedavi etmeye başlamak için ileri teknoloji ve ayrıntılı görüntüleme testleri uygulanır. Göğüs ağrısı her zaman kalp krizine işaret etmese de hasta acil servise başvurduğunda doktorlar ilk olarak kalp krizi üzerinde dururlar. Zira göğüs ağrısına yol açabilen nedenler arasında yaşam için en acil tehdit kalp krizidir. Kalp sorunlarına bağlı olmayan göğüs ağrısı nedenleri için ise doğru tedavi yöntemi ile çoğu hasta için semptomlar ortadan kalkar. Örneğin proton pompası inhibitörleri (PPI), Reflü ve gastritin neden olduğu göğüs ağrısı için en yaygın tedavidir. Tedavi genellikle yüksek dozda PPI ile başlar. Reflü ve gastritin semptomları azaldıktan sonra, PPI dozu semptomları kontrol eden en düşük miktara indirilir. Semptomları kontrol etmek için iki veya daha fazla ay ilaç tedavisi gerekebilir. Göğüs ağrısına yol açan diğer sağlık sorunları için en yaygın ve etkili tedavi, ağrı sinyallerini bloke eden bir ilaçtır. Göğüs ağrısı bir kas probleminden kaynaklandığında, ısıtma yastığı, germe egzersizleri veya ibuprofen gibi reçetesiz satılan ağrı kesiciler gibi basit tedaviler de ağrıyı hafifletebilir. Göğüs ağrısı; stres, anksiyete veya depresyona da bağlı olabilir. Hastaya strese neden olan düşünce kalıplarını nasıl değiştireceğini veya ortadan kaldıracağını ifade eden bir konuşma terapisi, göğüs ağrısı sıklık ve şiddetini azaltabilir. Özetle ilk önce göğüs ağrısına yol açabilen nedenler arasında yaşam için en acil tehditler değerlendirmeye alınır. Hastaya nabız oksimetresi (kandaki oksijen satürasyonunun ölçümü), EKG, ekokardiyografi (kalp ultrasonu) ve göğüs röntgeni uygulanmalıdır. Kalp enzimleri dediğimiz troponin ve CK-MB kan tahlilleri yapılmalıdır. Bazen ilk kan tahlilleri normal çıkabilmektedir. Klinik şüpheye göre tekrarlayan kan tahlilleri yapmak ve gözleme devam etmek gerekebilir. Ayrıca ST yükselmeli miyokard enfarktüsü veya diğer müdahale kriterleri olan hastaların 90 dakikalık standart dahilinde kalp kateterizasyon laboratuvarında olabilmeleri (veya tromboliz olabilmeleri) için değerlendirme hızlı yapılmalıdır. Pulmoner emboli (akciğer damarlarının pıhtı ile tıkanması) olasılığı yüksekse, antitrombin ilaçlar tanı konulurken verilmelidir; Antikoagülan almayan bir hastada başka bir emboli ölümcül olabilir.
DOĞUMSAL KALP HASTALIKLARI GÖĞÜS AĞRISINA NEDEN OLUR MU?
Kalp kası hastalıkları, kapak hastalıkları ve koroner damarların doğumsal bozuklukları da ani yaşam kaybına neden olabilen yapısal kalp hastalıklarıdır. Nitekim koşarken bayılma, fenalaşma veya ailesinde kalp pili öyküsü bulunan kişilerin vakit kaybetmeden bir kardiyoloji uzmanına danışması zaruridir. Öte yandan ritim problemlerinde de göğüs ağrısı belirtisine rastlanabilmektedir. Çocuklarda ve gençlerde beliren göğüs ağrısının sebepleri nelerdir? Çoğunlukla çocuklarda ve gençlerde göğüs ağrısına kalp hastalıkları neden olmaz. Çocuklarda ve gençlerde göğüs ağrısının en yaygın nedeni göğüs duvarı ağrısıdır. Göğüs duvarı, kaburgalar ve göğüs kemiği dahil akciğerleri ve kalbi saran ve koruyan yapılara verilen bir terimdir. Göğüs duvarı ağrısına neyin neden olduğu her zaman belli olmayabilir. Örneğin göğüs ve sırttaki kaburgalar, göğüs kemiği veya diğer kemiklerdeki yaralanmalar göğüs duvarı ağrısına neden olabilir. Ayrıca göğüs bölgesinde ağrılı, iltihaplı veya gergin olabilen çeşitli kaslar ve eklemler vardır. Tipik göğüs duvarı ağrıları çoğunlukla ilaçlarla tedavi edilmez, göğüs ağrısının tedavisi, ağrının altında yatan nedene bağlı olacaktır. Soğuk algınlığı (üst solunum yolu enfeksiyonu) veya sürekli öksürük de göğüs bölgesinde ağrıya neden olabilir. Çocuklarda ve gençlerde stres veya anksiyete de göğüs ağrısı hissine neden olabilir. Bir çocukta göğüs ağrısına neden olabilecek kalp rahatsızlıkları ise şunları içerir:
Perikardit: Kalbi çevreleyen kese iltihabı Miyokardit: Kalp kasında meydana gelen viral veya bakteriyel enfeksiyon Aritmiler: Hızlı kalp ritimleri Koroner arterlerde bir tıkanma veya diğer problemler (kalp dokusuna oksijenli kanı taşıyan küçük damarlar) Kanı kalpten vücuda yönlendiren ana arter olan aortun diseksiyonu veya yırtılması Koronavirüs göğüs ağrısına yol açar mı? Göğüs ağrısı, COVID-19'un nadir görülen semptomlarındandır. Göğüs ağrısına sebep olan faktör koronavirüs ise göğüs ağrısına genellikle öksürük ve balgam gibi üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileri de eşlik eder. COVİD-19’un atardamarlar ve toplardamarlarda pıhtılaşma riskini artırdığıyla ilgili verlier mevcuttur. Bu nedenle COVİD-19 seyrinde kalp krizi veya pulmoner emboli görülebileceği göz ardı edilmemelidir. Koronavirüsün yaygın görülen belirtileri arasında ise ateş, öksürük, nefes darlığı, titreme, kas ağrısı, baş ağrısı, boğaz ağrısı, koku ve tat alma kaybı vardır. Stres göğüs ağrısına yol açar mı? Günlük yaşam koşturmacası içinde aşırı stres altında bulunan kişiler göğüs ağrısı şikayetinde bulunabilmektedir. Depresyon ya da panik atağı olan kişilerde daha sık görülen ağrılar genellikle göğüste başlayıp sırt ve kola yayılabilmektedir. Stresin sebep olabildiği göğüs ağrılarına el titremeleri, ağız kuruluğu ve baş dönmeleri de eşlik edebilmektedir.
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
Hamam ve sauna kalbin yükünü arttırıyor
Kış aylarında sağlıklı nefes aldırmıyor! Burun tıkanıklığının yol açtığı 8 önemli sorun
GRİP Mİ, KOVİD Mİ? Virüs saldırısı altındayız
Sadece bağırsakları etkilemiyor, zararı çok! Glüten hassasiyeti için ilk 10 işaret... Prof. Dr. Osman Müftüoğlu yazdı
-
Dünyayı kasıp kavuruyor, sürekli ekrana maruz kalmak tetikliyor