SON DAKİKA
Kalp hastalıkları riskini artırıyor, kansere yol açıyor! Uzman isimden kritik uyarı: 'Tehlike saçıyor!
Elektronik sigara kullanımı son dönemde yaygınlaştı. Kalp hastalıkları riskini artıran ve kansere yol açan elektronik sigaralara ilişkin yaptığı uyarıda ‘Tehlike saçıyor’ ifadesini kullanan Doç. Dr. Dilşen Çolak zararlarını tek tek sıraladı.
Elektronik sigaralar (e-sigaralar), tütün içeren sigaralara alternatif olarak sunulsa da zararsız değildir. Elektronik sigaraların gençler arasında giderek yaygınlaştığını vurgulayan Doç. Dr. Çolak, “Amerika Birleşik Devletleri’nde lise öğrencileri arasında 2011’de yüzde 1,5 olan elektronik sigara kullanım oranının 2018’de yüzde 20,8’e yükseldiği belirlendi. 2017–2018 döneminde ise e-sigara kullanım artış hızı yüzde 78 gibi endişe verici bir seviyeye ulaştı. Avrupa ülkelerinde de benzer bir tabloyla karşı karşıyayız. Polonya, Ukrayna ve İtalya gibi ülkelerde 11-17 yaş grubu gençler arasında elektronik sigara kullanım oranlarının erkeklerde yüzde 20-30, kızlarda ise yüzde 13-22 düzeyinde olduğu bildiriliyor. Bu istatistikler, e-sigara salgınının dünya çapında gençleri etkisi altına aldığını gözler önüne seriyor” dedi.
Gençlerin elektronik sigaraları ‘daha az zararlı’ algısıyla tercih ettiğine dikkat çeken Doç. Dr. Çolak, şöyle konuştu:
“Aromalı içerikler, şık tasarımlar, kullanıcı dostu işlevler ve gizli kullanım imkânı, elektronik sigaraların gençler arasındaki popülaritesini artırıyor. Ancak bu cihazlar nikotin, aroma verici kimyasallar ve toksik maddeler içeriyor. Nikotin bağımlılık yapıcıdır, beyin gelişimini olumsuz etkiler ve öğrenme bozukluklarına yol açabilir. Ayrıca e-sigara kullanımı tütün ürünlerine geçişi kolaylaştırabilir, yasa dışı madde kullanımının önünü açabilir ve psikososyal sağlık üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir.”
Elektronik sigaraların sağlığa uzun vadede verebileceği zararın tam olarak anlaşılamadığını, ancak mevcut verilerin yeterince uyarıcı olduğunu dile getiren Doç. Dr. Dilşen Çolak, şu ifadeleri kullandı:
“Bazı e-sigara bileşenlerinin kansere yol açtığı, bazı maddelerin de kalp ve akciğer rahatsızlıkları riskini artırdığı saptanmıştır. Gebelik döneminde fetüsün bu emisyonlara maruz kalması bebeğin gelişimini olumsuz etkileyebilir. Ayrıca e-sigara dumanına maruz kalan çevredeki kişiler de pasif içicilik riski altındadır.”
Akciğer kanserinin erken evrede saptanırsa tedavi edilebilir bir hastalık olduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Çolak, sözlerini şöyle sürdürdü:
“En etkili yöntem, risk faktörlerinden tamamen uzak durmaktır. Sigara ve elektronik sigara kullanımını bırakmak, sağlıklı bir yaşam için atılacak en önemli adımlardandır. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) de altını çizdiği gibi, gençleri ve çocukları bu küresel salgından korumak için politika yapıcılar, aileler, eğitimciler ve toplumun tüm kesimleri acilen eylem planları geliştirmeli ve hayata geçirmelidir.”
Elektronik sigaralar (e-sigaralar), tütün içeren sigaralara alternatif olarak sunulmaktadır, ancak tamamen zararsız değildir. İşte elektronik sigaraların potansiyel zararları:
Elektronik sigaralar genellikle nikotin içerir. Nikotin, bağımlılık yapan bir maddedir ve beyin gelişimini (özellikle gençlerde) olumsuz etkileyebilir.
Elektronik sigaralar, buhar yoluyla zararlı kimyasalların akciğerlere taşınmasına neden olabilir. Bu kimyasallar solunum yollarında tahrişe, iltihaplanmaya ve akciğer fonksiyonlarında bozulmalara yol açabilir.
EVALI (Elektronik Sigara veya Buharlaştırıcı Kullanımıyla İlişkili Akciğer Hasarı) vakaları, elektronik sigara kullanımının ciddi sonuçlarından biridir.
Nikotin, kalp atış hızını ve kan basıncını artırabilir. Bu durum, uzun vadede kalp hastalıkları riskini yükseltebilir.
Elektronik sigaraların buharı, formaldehit, akrolein ve diğer toksik kimyasalları içerebilir. Bu kimyasallar kansere yol açabilen veya hücre hasarına neden olabilen maddelerdir.
Elektronik sigaralar, özellikle gençler ve çocuklar için cazip aromalar içerir. Bu durum, onların sigara kullanımına başlamasına neden olabilir ve bağımlılık riskini artırır.
Kullanıcılar arasında ağız kuruluğu, boğaz tahrişi, öksürük ve mide bulantısı gibi yan etkiler sık görülür.
Aromalarda kullanılan bazı kimyasallar (örneğin, diasetil), ciddi akciğer rahatsızlıklarına neden olabilir.
Elektronik sigara cihazlarının pilleri, aşırı ısınma veya kusurlu tasarım nedeniyle patlama riski taşır.
Elektronik sigaralar nispeten yeni ürünler olduğu için uzun vadeli sağlık etkileri hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak erken veriler, düzenli kullanımın ciddi sağlık riskleri taşıyabileceğini göstermektedir.