SON DAKİKA
Sağlıkta da 5N1K kuralı geçerli! Sağlıkta da 5N1K kuralı nedir? Prof. Dr. Osman Müftüoğlu yazdı
Sağlıklı ve uzun bir ömür sürmek, sağlıkla yaşayıp sağlıkla yaşlanmak hepimizin öncelikli hedefi. Ne var ki adına basitçe “İYİ HAYAT YOLCULUĞU” diyebileceğimiz bu yolculuğa çıkarken çoğumuzun elinde ne bir hedef ne doğru dürüst bir strateji ne de bu stratejiyi yürütecek güçlü ve etkili taktiksel değişimleri destek olabilecek bilgi birikimi var. Oysa her yolculuk gibi iyi hayat yolculuğuna çıkarken de doğru, net ve gerçekleştirilebilecek hedefler belirleyip onlara odaklanmak çok ama çok önemli.
Zihin-beden bağlantımızı bozmadan, fiziksel sağlığımızla düşünce ve duygularımız arasındaki güçlü ve karmaşık ilişkileri yıpratmadan yapmamız gereken bu önemli yolculuğun başarı sırlarından biri, muhtemelen de birincisi bilinçli ve bilgili bir “SAĞLIK OKUR YAZARI” olmaktır. Bunun yolu da 5N1K kuralını burada da uygulamaktan geçer. Nedenlerine gelince...
Profesyonel sağlık tavsiyeleri arayışına çıktığınızda önünüze tonla alternatifin konulacağından en ufak bir kuşkum yok. Ama burada da gazetecilik mesleğinin o değişmez yaklaşımını, 5N1K kuralını devreye sokmanızı öneririm.
1. (N)asıl bir hayat düşünüyorsunuz, stratejiniz ne, taktikleriniz neler?
2. (N)asıl bir sağlık geçmişiniz var?
3. (N)asıl bir genetik mirasa sahipsiniz?
4. (N)erede, hangi şartlarda, hangi kültür, görenek, gelenek ve alışkanlıklarla yaşadınız ve yaşıyorsunuz?
5. (N)e gibi yaşam tarzı seçimleriyle bulunduğunuz noktaya geldiniz ve o seçimleriniz ne ölçüde doğru?
6. (K)imden/Kimlerden (doktor, beslenme uzmanı, psikolog, egzersiz terapisti...) yardım almalısınız, profesyonel danışmanlık alacağınız o kişiler ne kadar bilgili, deneyimli, samimi ve de güvenilir?
“Uzun ve sağlıklı ömür hedeflerimizi” belirlemede de strateji ve taktiklerimizi oluşturmada da doğru, samimi, bilimsel ve tecrübeye dayalı/denenmiş “profesyonel tavsiye”lere ihtiyacımız var.
Bu tavsiyeleri doğru seçmeden yola çıkarsak sadece hedefimize ulaşamamakla kalmaz, mevcut sağlığımızı da tehlikeye atabiliriz.
Kısacası hedefe ulaşmak için hangi tavsiyelerle yola çıktığımız, kimden ya da kimlerden sağlık yardımı alıp onları nasıl uyguladığımız son derece önemli birer “iyi hayat yolculuğu” ayrıntısıdır.
Açık ve net olarak belirteyim: Bu 5N1K olarak özetlediğim bu altılı pakedin içinde en önemli olanı sonuncusu, “PROFESYONEL TAVSİYE ARAYIŞI”dır.
Okuyacağınız her kitabın, izleyeceğiniz her YouTube ya da Instagram videosunun, önünüze gelebilecek her çeşit yazılı ya da sözlü, klasik ya da sosyal medya kökenli haberin, kaynağı ne olursa olsun her türlü bilgi ya da tavsiyenin...
1. Kimden geldiğini,
2. Doğru olup olmadığınız,
3. Dezenformasyon ya da mezenformasyon içerip içermediğini,
4. Arkasında bilimsel/güvenilir/denenmiş ve sonuç alınmış desteklerin/araştırmaların olup olmadığını,
5. O bilgileri size ulaştıran kaynağın bu işten herhangi bir kazanç, iş ortaklığı gibi bir menfaat sağlayıp sağlayamadığını dikkatle kontrol etmenizi öneriyorum.