SON DAKİKA
Sadece kalbi değil, beyni de koruyor! Demans riskini azalttığı ortaya çıktı
Demans hastalığının tedavisi olmadığı ve 2050 yılına kadar neredeyse üç katına çıkması öngörülüyordu. Ancak yeni bir araştırmaya göre, kan basıncınızı düşük tutmak demans riskini azaltıyor.
Demansın bilinen bir tedavisi olmadığı göz önünde bulundurulduğunda 'dönüm noktası' olarak nitelendirilebilecek bu çalışma, yaş ilerledikçe kan basıncı kontrolüne öncelik verilmesi gerektiğini ortaya koydu.
Yeni bir araştırmaya göre, kan basıncınızı düşük tutmak demans (bunama) ve bilişsel bozukluk riskinizi önemli ölçüde azaltabiliyor.
Bilim insanları, yaşlı bireylerde yüksek tansiyon ile bilişsel sorunlar arasında bir bağlantı olduğunu uzun zamandır biliyor.
Ancak yeni çalışma, kan basıncını düşürmeye yönelik ilaçların dünya çapında tahmini 57 milyon kişiyi etkileyen demans riskini azaltabileceğini kanıtlayan ilk büyük çalışmalardan biri.
Son aşamadaki klinik araştırmaya Çin'in kırsal kesiminde yaşayan ve iki gruba ayrılan yaklaşık 34.000 yüksek tansiyon hastası katıldı. Bu kişiler ortalama 63 yaşındaydı ve sekiz yıldır yüksek tansiyonla mücadele ediyorlardı.
Toplum sağlığı çalışanları, katılımcıların yarısına yüksek tansiyonu tedavi etmek için ucuz ve kolayca bulunabilen ilaçlar vermiş, evde tansiyon seviyelerini nasıl izleyeceklerini anlattı ve tuz ve alkol alımı ve kilo verme gibi yaşam tarzı değişiklikleri konusunda danışmanlık yaptı.
Diğer gruba ise standart bakım uygulanarak, kan basınçlarını yönetmeleri söylendi. Bu hastalara genellikle sağlıklı beslenmeleri ve tuz tüketimlerini sınırlandırmaları tavsiye ediliyor.
Nature Medicine dergisinde yayınlanan çalışmaya göre, önümüzdeki dört yıl boyunca, ilaç ve danışmanlık alan grup daha iyi kan basıncı kontrolüne sahip olurken, bu da demans riskini yüzde 15 ve bilişsel bozukluk riskini yüzde 16 azalttı.
Araştırmacılar, bulguların, insanların kan basıncını sağlıklı bir aralıkta tutmaya yönelik yoğun çabaların demans yükünü azaltmaya yardımcı olabileceğini gösterdiğini belirtti.
Araştırmada yer almayan Oxford Üniversitesi'nden nöroloji profesörü Masud Husain, "Bu, çok büyük bir örneklem büyüklüğüne ve güçlü bir etkiye sahip dönüm noktası niteliğinde bir çalışma" dedi.
Husain yaptığı açıklamada, "Bu, sadece kalbi değil, beyni de korumak için yüksek tansiyonu yoğun bir şekilde tedavi etmek için bir uyandırma çağrısı," dedi.
Bulgular, Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) yapılan ve yoğun tansiyon tedavisinin demansla bağlantılı olabilecek sorunlar da dahil olmak üzere daha düşük bilişsel bozukluk riskine yol açtığını ortaya koyan bir başka büyük klinik çalışma ile uyumlu.
Diğer çalışmalar da yaşam tarzı kararlarının alışkanlıklarının bir kişinin bunama geliştirip geliştirmeyeceğini etkileyebileceğini gösteriyor.
Geçen yıl araştırmacılar, yüksek tansiyon, sigara ve fiziksel hareketsizlik gibi 14 risk faktörünün ele alınmasının tüm demans vakalarının yarısını geciktirebileceğini veya önleyebileceğini açıklamıştı.
Ancak bugüne kadar yapılan araştırmaların çoğu demans ve yaşam tarzı faktörleri arasındaki ilişkileri tanımladı ve bu da ilk nedensel kanıtlardan bazılarını sunan yeni çalışmayı daha önemli hale getirdi.
Yeni çalışma, demans hastalığının tedavisi olmadığı ve 2050 yılına kadar neredeyse üç katına çıkmasının beklendiği göz önüne alındığında, sağlık çalışanlarının demansın önlenmesi konusundaki düşüncelerini değiştirebilir.
Bağımsız uzmanlar, genetik gibi diğer faktörlerin yüksek tansiyonla etkileşime girerek bunama riskini nasıl artırdığını anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu söyledi.
Ayrıca sonuçların diğer gruplarında ve daha uzun süreler boyunca geçerli olup olmayacağını görmeyi beklediklerini de ifade ettiler.
Yüksek tansiyonun tedavi edilmesinin bunamaya karşı koruma sağlayacağı da garanti değil. Çalışmada ekstra tıbbi bakım alan yaklaşık 670 kişide - yüzde 4,59 - yine de bu durum gelişti.
Çalışmanın başka sınırlamaları da bulunuyor. Halihazırda demans teşhisi konmuş kişileri içermediği gibi, araştırmacılar deney başlamadan önce çalışmada yer alan kişilerin bilişsel işlevlerini test etmedi.
Buna rağmen bağımsız uzmanlar, bulguların insanlar yaşlandıkça kan basıncı kontrolüne öncelik verilmesi gerektiğini ortaya koyduğunu ve bunun özellikle gelişmiş tıbbi bakıma daha az erişimi olan bölgelerde faydalı olabileceğini belirtti.
Çalışmada yer almayan Londra St George's Üniversitesi'nde serebrovasküler hastalık profesörü olan Atticus Hainsworth, "Demans riski üzerinde etkili olan ve çok sayıda insana kendi toplumlarında mütevazı bir maliyetle ulaştırılabilecek bir müdahaleye sahibiz," dedi.
Çin'deki çalışmanın sonuçlarının ABD'deki çalışmaya benzer olduğu göz önüne alındığında Hainsworth, "Bu uyumlu bulgular sağlık politikası kılavuzlarında değişikliklere yol açabilir," diye ekledi.