SON DAKİKA
Kan grubuna göre diyet faydalı mı? Uzman Diyetisyen açıkladı
Kan tipine göre beslenmenin sindirimi kolaylaştırdığı veya kronik hastalıklardan koruyucu olduğuna dair hiçbir kanıt yok. Kan grupları ile sindirim sistemi arasında vücutta bir ilişki bulunmuyor. Kan grupları ile yiyecek seçimi ve fiziksel aktivite önerileri arasında da bağlantı mevcut değil. Bir beslenme uzmanı olarak bu diyetin uygulanmasının mantıklı olmadığını açıkça söyleyebilirim. Uzman Diyetisyen Selahattin Dönmez yazdı... (Sabah)
Kan grubunuza göre beslenmenin sizi daha sağlıklı yaptığını ya da zayıflamanızı kolaylaştırdığını gösteren hiçbir bilimsel kanıt bugüne kadar kanıtlanamamıştır. Kan grubu diyetiyle ilgili yüksek kaliteli çalışmalar hakemli tıp literatüründe yayınlanmamıştır. 2013 yılında The American Journal of Clinical Nutrition'da yayınlanan, dünyadaki tüm tıbbi literatürü analiz eden derleme çalışması kan grubu diyetinin sağlığa faydalı olduğuna dair hiçbir bilimsel çalışma bulamamıştır. 2014 yılında PLoS One adlı bilimsel dergide yayınlanan çalışmada 1455 kişinin kan grubuna göre diyet uygulamanın kalp damar sağlığını etkileyen parametreler üzerindeki etkisini incelemiştir. Sonuçta A kan grubuna sahip kişiler için önerilen bol sebze, meyve içeren bir diyetin kolesterol ve kan basıncı gibi kardiyometabolik risk faktörlerinde iyileşme sağladığı bulunmuştur. Ancak bu gelişme yalnızca A kan grubuna sahip olan bireylerde değil, A tipi yani bitkisel ağırlıklı beslenen herkeste görülmüştür. Bu da kan tipine göre diyet savunusunun gerçekçi olmadığını göstermektedir. 2021 yılında Amerikan Beslenme ve Diyetetik Akademisinde yayınlanan, düşük yağlı vegan diyet uygulayan kişiler üzerinde yapılan bir çalışmada da kan grubu ile lipid seviyeleri veya diğer metabolik ölçümler arasında bir bağlantı da bulunmadığı bulunmuştur.
KAN GRUPLARI İLE LEKTİN ARASINDA BAĞLANTI YOK
Lektin baklagiller, buğday ürünleri, domates, yer fıstığı ve kaju, patlıcanda yoğun miktarda bulunan, tohumları böcek ve zararlı organizmalardan koruyan şeker bağlayıcı proteinlerdir. D'Adamo teorisine göre lektinlerin, bireyin kan grubu ile uyumlu olmaması durumunda kırmızı kan hücrelerinde kümeleşme gerçekleşmektedir demektedir. Ancak bu konuyla ilgili yapılan bilimsel çalışmalarda yalnızca çiğ baklagillerdeki küçük bir lektin yüzdesinin belirli kan türüne özgü böyle bir etki oluşturabileceğine dair kanıtlar vardır. Bu da anlamsızdır, çünkü baklagilleri tüketmeden önce ıslatıp pişirdiğimizde lektinler kaybolmaktadır. Ayrıca insanların bağırsaklarında lektini parçalayan enzimlerde halihazırda bulunur ve parçalanan lektin molekülleri de kana karışamamaktadır. Kısacası kan grubuna göre lektin içeren besinlerin diyetten çıkarılması mantıklı değildir.
Hipoglisemi yemekten sonra kan şekerinin 2-5 saat sonrasında oluşan kan şekerinde düşme durumudur. İlk 2 saat içinde olursa Alimenter Reaktif Hipoglisemi, 3. saatte kan şekerinde düşme meydana gelirse idiyopatik reaktif hipoglisemi ve 4. saatten sonra görülürse geç reaktif hipoglisemi denilmektedir. Kan şekerinin yemekten sonraki bu 5 saatlik dilimi içinde 55-60 mg/dL altına meyil göstermesi hipoglisemi tanısı için önemli kriterdir. Reaktif hipoglisemisi olan kişilerin ailelerinde birinci derece yakınlarında tip 2 diyabet var ve hipoglisemi tanısı konulan kişi sürekli kilo alıyorsa tip 2 diyabet bu kişide kuvvetle oluşacaktır anlamına gelmektedir. 1. Mutlaka öğün sayınızı oral glikoz tolerans testine göre kaçıncı saatte doğru kan şekeri 55-60 mg/dL'ye yaklaşıyorsa bu temel kan şekeri düşme meyiline göre planlamak gerekmektedir. Eğer yemekten 2 saat sonra kan şekeri düşüyorsa toplam 6 öğün, 4 saat sonra düşüşe geçiyorsa kan şekeri o zaman toplam 4 öğün planlanmalıdır.
2. Hipoglisemisi olan kişilerin kan şekerini hızlı yükselten değil hızlı düşüren şeker ve şeker içeren tüm besinleri hayatınızdan çıkarması önemlidir.
3. Kan şekerinin ani düşmemesi için hipoglisemi hastaları öğünlerinde yağsız etlerden zengin besinleri mutlaka bulundurması değerlidir. İnsülin varlığında protein ve yağ içeren besinler kan şekerini değiştirmediğinden yumurta, kırmızı ve beyaz etler, tam yağlı süt ürünleri öğünlerde yer almalıdır.
4. Ara öğünlerde uzun süre tok kalmak ve kan şekerini dengelemek için yoğurt veya ayran hayat kurtarıcıdır. Özellikle saat 16:00 civarında aşırı açlık atağını önlemek için asla tost değil büyük su bardağı süt ürünü tercih etmek kilo ve kan şekeri kontrolü için dikkat edilmesi gerekir.
5. Kuru meyvelerin şekeri vücudun insülin ihtiyacını arttırır. Hipoglisemi hastalığından korunmak ya da tedavi olmak için hazır ya da taze sıkılmış meyve suyundan uzak durmalı, kuru meyveyi daha nadir daha sık ise taze meyve tüketilmelidir.
6. Süt hem sağlıklı protein hem sağlıklı yağ ve hem de sağlıklı hayvansal protein içererek kan şekerini dengede tutan özel bir besindir. Mutlaka acıkınca 1 su bardağı süt tüketmeyi alışkanlık haline getirin.
7. Kuru baklagiller kan şekerinin ani yükselmesini de ani düşüşünü de önleyen süper besinlerdir. Her ana öğünde kuru baklagiller yemek ya da haşlanmış olarak salatalarınıza bir miktar eklemeye özen gösterin.
8. Badem, Antep fıstığı içi ve fındık kavrulmamış olduğunda reaktif hipoglisemide yaşanan uykuya meyli önleyen sağlık iksirleridir. Yemekten sonra 1 avuç içi kadar yeterlidir.
9. Kafein içeren besinlerin hipoglisemiyi tetiklediği bildirilmektedir. Bu nedenle kahve içimini günde maksimum 2 fincan olarak sınırlamayı sağlayın.
10. Doymuş yağların insülin kullanımını olumsuz etkilediği bildirilmektedir. Krema, kaymak, yağlı etler ve şarküteri ürünlerinden uzak durun.