20'lik dişler hakkında 5 soru 5 cevap

Çene yapısında en arkada yer alan ve üçüncü azı dişler olarak bilinen 20'lik dişlerin varlığıyla yokluğu genellikle fark edilmez. Peki 20lik dişler ne işe yarar? Çekilmeli mi yoksa olduğu gibi bırakılmalı mı? Diş Hekimi Gülcan Usal 20lik dişler hakkında merak edilen 5 soruyu yanıtladı.20lik dişler aslen çiğneme konusunda işlevi olan 3. azı dişlerdir. İnsanlığın ilk dönemlerinde sürekli sert ve çiğ gıdalar tüketildiği için bu beslenme şekline uygun olarak çıkan 20lik dişler zaman içinde kullanım sıklığını kaybetti. Atalarımız beslenme alışkanlıklarına bağlı olarak geniş ve uzun çene yapısına sahip oldukları için bu dişler çoğunlukla sorunsuz bir şekilde çıkıyor ve kendine yer buluyordu. Modern beslenme alışkanlıkları ve pişirme yöntemleri (çocuk yaştan itibaren püre haline getirilmiş yiyecekler, yumuşak yiyecekler vs.) ile bu çene gelişimi azaldı ve 20 yaş dişlere yer kalmamaya başladı. İsminden de anlaşılacağı üzere 20lik yaşlar, gençlik çağlarından itibaren ortaya çıkmaya başlar. Erken veya geç çıktığı örnekler de vardır. Genellikle ağızda ağrı oluşturmaz ve çoğu insan için bu süreç sorunsuz geçer. Bazıları için ise ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Genetik yapı ve beslenme alışkanlıkları bu dişlerin çıkış zamanını ve şeklini etkileyebilir. Örneğin, daha küçük çene yapısına sahip bireylerde 20'lik dişlerin çıkması zor olabilir. Kişinin çene yapısı dar ise 20lik dişler çıkış yolunda problem yaşayabilir ve gömülü kalabilir. Bazı durumlarda tamamen gömülü bazen de yarı gömülü olabilir. Gömülü veya yarı çıkmış 20'lik dişler enfeksiyona, ağrıya ve şişliğe neden olabilir. Bu durum, hem günlük yaşamda hem de diğer dişler ve genel sağlımız üzerinde olumsuz etkiler oluşturabilir. Ayrıca 20'lik dişler, temizlenmesi zor bölgelerde bulunur ve bu nedenle çürük riskini artırabilir, ağızda kokuya neden olabilir. Eğer 20'lik dişler ağrıya, enfeksiyona sebep oluyor veya diğer dişlere zarar veriyorsa, çekim gerekebilir. Ayrıca partnersiz kaldığı zaman (sadece tek taraflı bir 20 yaş dişinin çekilmesi durumunda) veya sürme şeklinde kaynaklı fonksiyona da engel teşkil ediyorsa çekilmelidir. Diş hekiminiz bu konuda size en doğru yönlendirmeyi yapacaktır. Bunun yanı sıra günümüzde tamamen estetik sebeplerle 20lik dişlerini çektirenler de olabiliyor. Daha belirgin elmacık kemiği görünümü isteyenler ve yanaklarının daha ince ve çökük durmasını sevenler de 20lik dişlerini çektirme yoluna gidebiliyor. 20'lik dişlerin çekimi genellikle basit bir cerrahi prosedürdür. İyileşme süreci 4-7 gün sürebilir ve kişi normal hayatına ertesi gün dönebilir. İyileşme sürecinde dikkat edilmesi gereken birkaç nokta bulunur. Genellikle işlem sonrası o bölgede dikiş olacağı için ağız hijyenine özen göstermek gerekir. 1 veya 2 gün yumuşak gıdalarla beslenmek ve yine ilk birkaç gün nabzı yükselten sporlardan kaçınmak da önemlidir.