Donuk omuz nasıl olur, nasıl çözülür? Dr. Demet Erciyes yazdı...

Omuz bölgesinde geçmeyen bir ağrı ve tutulma ile seyreden tahmin edeceğiniz gibi oldukça tatsız bir durumdur. Sürekli omuzunuzu ovuşturup durursunuz ama maalesef pek bir işe de yaramaz. Tıpta donuk omuz diye adlandırılan bu hadise gerçekten de omuz ekleminde çok ağrılı bir tutulma ile kendisini gösterir.Donuk omuzun tıptaki adı adheziv kapsülittir. Omuz eklem kapsülünde oluşan yangı ile beraber kapsülün daralması, kalınlaşması ve iltihap hücrelerinin birikmesiyle birlikte eklem içi sıvısında azalma gözlenir. Buna bağlı olarak omuz hareketlerinin kısıtlanması söz konusudur. Sürekli ben buradayım diyen ağrı bu ekleme ait hiçbir hareketi yapamaz hale getirir. Bu nedenle adına uygun şekilde donuk bir şekilde hareketi kısıtlanmış bir omuz ile karşı karşıya kalırız. Bir bardağı tutup su içmek bile ağrı içinde geçen bir işkence halini alır. Aman ne olacak bardağı da diğer elimle tutar içerim deseniz bile eğer yazıyı o taraftaki elinizi kullanarak yazıyorsanız imza atmak bile ya da saçınızı yıkamak, giyinmek de size problem yaratacaktır. Donuk omuzun ağrısı her zaman aktif ve hareket halindeyken olmaz örneğin bu ağrı uyumanıza da engel olabilir. Uykuda sağa sola dönerken şiddetli ağrı ile uyanabilirsiniz. Daha doğrusu hiç uyuyamayabilirsiniz. Donuk omuz klasik olarak üç evre şeklinde ilerler.1.Evre (Yangı evresi)Omuzda başlayan şiddetli ağrı ilerleyen zamanda eklem tutukluğu ile birlikte seyreder. Omuz ağrıları özellikle o taraf omuz eklemi ufak hareketlerinde bile ve özellikle geceleri daha da şiddetlenir. Donuk omuzun ilk evresi 2 ila 9 ay arası sürebilir.2.Evre (Donma evresi)Donuk omuzun ikinci evresinde ağrının kısmen hafiflediği gözlemleriz. Ancak tutukluk devam eder ve çok basit günlük işleri yaparken bile omuz hareketlerini yapamaz hale gelir. Yani ağrı nispeten yoktur fakat hareket kısıtlılığı devam eder. İkinci evre 4 ile 6 ay kadar sürer.3.Evre (Çözülme evresi)Ağrıların azaldığı, omuz ekleminde tutukluk ve hareket kısıtlılığının giderek azalmaya başladığı iyileşme evresidir. Bu evre de 6 ay ile 24 ay sürebilir bazı vakalarda 3 yıla kadar uzadığı da görülmüştür. Bu hastalık en sık olarak 40-70 yaş arasında ortaya çıkıyor ve kadınlarda daha sık rastlanıyor.Omuz hareketleri çeşitli nedenlerle kısıtlanmış kişilerde donuk omuz daha kolay oluşur. Örneğin kırık tedavisi nedeniyle atele ya da alçıya alınmış kolda ya da o tarafa takılmış kalp pili nedeniyle belirli bir süre omuz kol hareketleri sınırlandırılmışsa yine donuk omuzla karşılaşma olasılığı artar.Diyabet hastalarında donuk omuza daha sık rastlanıyor Araştırmalar şeker hastalığı olanlarda donuk omuz riskinin 5 kat daha fazla olduğunu göstermiş. Bu hastalarda tedaviye cevap da gecikmeli oluyor. Kalp ve damar hastalıkları, tiroit bozuklukları ve kan yağlarında dengesizlik özellikle de trigliserid yüksekliği donuk omuz riskini de artırıyor. Boyun fıtığı olanlarda, kalp krizi veya inme geçirenlerde bağışıklık hastalığı olanlarda da donuk omuz görülme sıklığı artıyor.Omuz ekleminin kendi hastalıkları da donuk omuza yol açabilir. Omuz tendonlarında kalsiyum birikmesi, bir diğer adıyla omuz kireçlenmesi gibi hastalıklar zamanında ve uygun şekilde tedavi edilmediği zaman donuk omuz gelişebiliyor. Donuk omuzun tedavisi, öncelikle omuz ağrısının kontrol altında tutulmasını ve omuzda mümkün olduğunca fazla hareket açıklığının korunmasını içerir.İlaç tedavisiDoktorun tavsiyesi ile alınan ilaçlar, hem omuzdaki ağrıyı hafifletir böylece semptomatik yani şikayeti önleyici bir tedavi yapılır. Bu sayede omuzu hareket kabiliyeti az da olsa artar. Aynı zamanda o bölgedeki enflamasyon yani yangıyı azaltan antienlamatuvar ilaçlarla tedavi sağlanır.Fizik tedaviFizik tedavi uzmanı tavsiyesi ile omuzdaki hareketi artırmak için bir takım omuz eklemi egzersizleri yapılabilir. Bu egzersizler ile yapılan terapiler omuz ekleminin hareket kabiliyetini düzelterek hastalığın iyileşmesini sağlamada oldukça önemlidir.Omuz eklemine yapılan enjeksiyonlarOmuz eklemine enjeksiyonla verilen ilaçlar lokal ve doğrudan etkiyle hem ağrının hem de o bölgedeki yangının azaltılmasını amaçlar.Anestezi Altında Omuz manipülasyonu:Bu işlemde hasta yapılan anestezi sayesinde ağrı hissetmez ve doktor, gerilmiş olan dokuyu düzeltmek için omuz eklemini farklı yönlere hareket ettirir. Fakat artroskopik cerrahinin ilerlemesinden ve komplikasyon riskinin yüksek olmasından dolayı yapılması çok nadiren tercih edilmektedir.Cerrahi tedaviDonuk omuz ameliyatı nadiren ve ancak diğer tedaviler çözüm olmadıysa uygulanır. Ameliyat ile eklemin çevresinde açılan küçük kesilerden sorunlu bölgeye ulaşılır. Bunun için artroskopik ameliyat aletleri kullanılır. Ameliyat sonrasında da Fizik tedavi ve rehabilitasyon mutlaka yapılmalıdır. Fizik tedavi uygulamaları hemen ertesi günü başlayabilir. Amaç, her zaman hastanın omzunun hareket kabiliyetini bir an evvel ve tamamen geri kazanmasıdır.