Dişlere zarar veren alışkanlıklar

Tırnak yeme, sert diş fırçası kullanma, kalem ısırma ve aşırı çay-kahve tüketimi Tüm bu alışkanlıklar ağız ve diş sağlığına önemli ölçüde zarar veriyor. Erken diş kaybı ve diş çürüklerinin önüne geçebilmek içinse, bu zararlı alışkanlıkları terk etmek gerekiyor.Memorial Ataşehir Hastanesi Ağız ve Diş Sağlığı Bölümünden Dr. Dt. Ezel Yıldız Elmas, 18-24 Kasım Ağız ve Diş Sağlığı Haftası kapsamında ağız ve diş sağlığına zarar veren alışkanlıklar hakkında şu bilgileri verdi: Küçük yaşlarda gelişen ve kimi zaman yetişkinlik dönemde de devam edilen tırnak yeme ve nadiren de olsa parmak emme alışkanlıkları, çene yapısında bozulmalara neden olabilir. Özellikle çocukluk döneminde bu alışkanlıkların kontrol altına alınması gerekmekte. Ayrıca çocukları gece yatmadan önce biberonla beslemenin erken yaşlarda çürüklere neden olduğu da unutulmamalıdır. Kimileri alışkanlıktan kimileri ise zaman kaybı olmaması için dişlerini sert ve hızlı bir şekilde fırçalayabilmektedir. Bu fırçalama şekli, daha temiz olacağı hissi verse de diş sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir. Dişleri sert bir şekilde fırçalamak, diş etlerinin çekilmesine ve diş minelerini aşındırarak alttaki sarı tabakanın ortaya çıkmasına neden olur. İdeal olan yumuşak fırçalardır. Her fırça, dişlerin fırçalanmasını sağlar ama iyi bir temizleme yapmayabilir. Bu nedenle fırça seçimi konusunda diş hekimi önerisi ile hareket edilmelidir. Ağız kokularına karşı ağız spreyi kullanmak, çoğu kişi için bir alışkanlık olsa da geçici bir çözüm olduğu bilinmelidir. Ağız kokusunun birçok nedeni olabileceği gibi %90ı ağız ve diş eti hastalıklarından kaynaklanmaktadır. Spreyler, anlık olarak kötü kokuları örter ve asıl problemin daha da büyümesine neden olur. Eğer ağız kokusu, ağız ve diş hastalıkları kaynaklıysa eski diş dolgularının ve protezlerinin yenilenmesi, diş taşı temizliğinin hemen yapılması gerekmektedir. İstemli ya da istemesiz diş sıkma davranışı günümüzde yaygın olarak görülmektedir. Bu davranış; diş ve çene yapılarının bozulmasına, dişlerin ömrünün kısalmasına, yüz kası ağrılarına ve çürüklere neden olabilir. Diş sıkmak ve dişleri gıcırdatmak çeşitli telkin ve yönlendirmelerle tedavi edilebilir. Bu süreçte kişilere gece plağı ve masseter yanak kas botoksu ile bu zararlı alışkanlıklar önlenebilir. Kronik olarak yapılan cisimleri ısırma hareketleri dişlerde şekil bozukluklarına yol açabilir. Ağza kalem, toka gibi sert cisimleri almak ya da ısırmak dişlerde kırılmalara sebebiyet verir. Ayrıca hijyenik olmayan bu tür cisimleri ağıza almak, birçok enfeksiyonun da direkt vücuda girmesine neden olur. Şişe kapaklarını ısırarak açmaya çalışmak, fındık gibi sert kuru yemişleri direkt dişlerle kırma davranışları da dişlerin aşınmasına ve çatlaklar oluşmasına neden olur. Etkin diş temizliğinde önemli olan diş macununun çok kullanılması değildir. Tam tersi diş macunun fazla kullanılması, diş minelerinin zayıflamasına yol açabilir. Çünkü bazı diş macunları çok daha fazla aşındırıcı madde içerir. Bu durumda çok macun kullanma davranışı diş minelerinde kalıcı zararlar yaratabilir. Aşırı çay ve kahve tüketimi, dişlerin mine ve dentin tabakasında zamanla renk değişimi ve sararmalara neden olabilir. Ayrıca sigara gibi tütün mamulleri, kola, enerji içecekleri, kırmızı şarap gibi renkli ajan içeren gıdalar da diş renklenmelerinin en önemli nedenleri arasındadır. Lezzeti olsa da gün içerisinde şeker ve türevi gıdaları sık sık tüketme alışkanlığı ağız ve diş sağlığı için oldukça zararlıdır. Özellikle şekerli sakız ve yapışkan özellikteki şekerler dişlere uzun süre temas ettiğinde çürük oluşumunu hızlandırır. Diş aralarına giren ve kalan bu gıdalar, doğru diş fırçalama ve diş ipi ile en kısa sürede temizlenmelidir. Fazla çekirdek tüketimi, özellikle üst ve alt ön kesici dişlerin aşınmasına neden olabilir. Dişlerin üzerinde oyuklar yaratabilir. Çekirdek yeme gibi tekrarlanan alışkanlıklarla, eğer diş üzerinde uzun süre baskı oluyorsa zamanla diş erozyonları meydana gelebilir. Bu davranışların devam etmesi halinde 4 ay gibi kısa bir sürede aşınmalar giderek artabilir. Çekirdeklerin gelişigüzel ısırılması çekirdek kabuğunun diş aralarına girmesine, batmasına sebep olabilir ve sonrasında diş ağrılarına yol açabilir.