Çocukluk çağı diyabeti nedir?

Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Bilim Dalı Başkanı ve Diyabetli Çocuklar Vakfı Başkanı Prof. Dr. Şükrü Hatun anlatıyor.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Tip 1 diyabetin tek tedavisi var, çocuğa hemen insülin başlanır. Tip 1 diyabetli çocuklar gerekenler yapıldığında ve insülin hormonu yerine konduğunda normal ve başarılı bir ömür sürebilirler. Buna karşın kan şekeri dengesine aldırmayan, beslenmesine özen göstermeyen çocuklarda uzun dönemde göz, böbrekler ve sinirlerde kalıcı zedelenmeler olur. Hatta süreç organ kayıplarıyla sonuçlanabilir. 

Tip 1 diyabetin iyileştirilmesi ve insülin tedavisinden kurtulmak bütün diyabetlilerin en büyük özlemi. Ne yazık ki günümüzde pankreasın eskisi gibi insülin salgılamasını sağlayacak bir tedavi yok. Henüz dememizin nedeni bu konuda hâlâ araştırmaların sürüyor olmasıdır. Tip 1 diyabetliler ve aileleri, diyabetin yaşam boyu kalıcı bir durum olduğunu kabullenmekte güçlük çekerler. Hep bir mucize olmasını beklerler. Oysa Tip 1 diyabet tanısı doğruysa bir mucize mümkün değil. Ailelere, çeşitli bitkilerle diyabeti iyileştirdiğini söyleyen umut tacirlerinden kesinlikle uzak durmalarını öneriyorum. 

Bir başka önemli konu, Tip 1 diyabetin ameliyatının olmadığı... Tip 2 diyabeti olan şiddetli obez hastalara önerilen şişmanlık cerrahisinin Tip 1 diyabet tedavisinde de kullanılabileceği sanılıyor. Bu bilgi tamamen yanlış. Bu ameliyatlar Tip 1 diyabetlilerde değil, aşırı şişman Tip 2 diyabetlilerde işe yarıyor.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Günümüzde Tip 1 diyabetli çocukların beslenmesinde yasaklar ve katı kısıtlamalar yok. Diyabetli çocuklar akranları gibi beslenebilir. Fakat basit yani hızlı kana karışan karbonhidratları ya da şekerli yiyecekleri daha az veya kararında tüketmeleri önerilir. Tip 1 diyabet tedavisinde karbonhidrat sayımına dayalı bir beslenme planı uygulanır. Bu şekilde çocuklar hem esnek bir şekilde besin seçebilir hem de insülin dozlarını hassas bir şekilde ayarlayabilir. 

Tip 1 diyabet tedavisinde kök hücre kullanımı konusunda çalışmalar sürüyor ve günlük uygulamaya girmesine bir hayli zaman var gibi görünüyor. Bunun için kardeşinin kordonunu saklamaya ya da çıkan dişini kullanmaya gerek yok. Tip 1 diyabet tedavisinde son 20 yılda çok önemli ilerlemeler oldu ve diyabetli çocukların yükleri azaldı. Bununla birlikte kalıcı tedaviye hâlâ çok yakın değiliz. Bilim insanlarına güvenmeye ve bugün yapılabilecek olanların en iyisini yapmaya devam etmeliyiz.