Boğaz ağrısı neden olur?

Havaların soğumasıyla birlikte boğaz ağrısı, bademcik şişmesi ve boğaz yanması gibi şikayetler artıyor. Peki boğaz ağrısı neden olur, boğaz yanmasının nedeni ve tedavi yolları nelerdir? Boğaz ağrısı için evde uygulanacak bitkisel tedavi yöntemleri var mı? KBB Uzmanı Prof. Dr. Metin Yılmaz boğaz ağrısı ve tedavi yöntemleri ile ilgili önemli bilgiler verdi.

Haberin Devamı

Boğaz ağrısının enfeksiyon, alerji, reflü gibi birçok sebebi olabilmektedir. Bitkisel olarak tedavi edilebileceği gibi ilaçla tedavinin zorunlu olduğu durumlar da görülebilir. KBB Uzmanı Prof. Dr. Metin Yılmaz boğaz ağrısı, farenjit, beta ve tedavi yollarını anlattı.

Farenjit

Solunum, yutma, ses, koruma gibi son derece önemli görevleri olan boğaz, genizden başlayıp yemek borusunda sonlanan 5 önemli sinirin ve 27 çizgili kasın kontrolünde durmaksızın çalışan bir organımızdır.

Bu bölgede ağrıya pek çok faktör neden olabilir; alerjiden tümörlere, nadir kas hastalıklarından reflüye kadar tanısı ve tedavisi birbirlerinden oldukça farklı, onlarca hastalık boğaz ağrısı şikayetine neden olabilir. Ancak sıklıkla boğaz ağrısı enfeksiyonlara bağlı olarak oluştuğu için, özellikle yeni başlayan boğaz ağrılarına enfeksiyöz farenjit ismi verilir.

Ayırıcı tanı ve tedavisi şikayetlere ve muayene bulgularına göre kolayca konulan enfeksiyöz farenjitlerde sağlıklı bireyler için nadiren tetkik gerekli görülebilmektedir.

Haberin Devamı

Sağlıklı bireylerde enfeksiyöz farenjit sıklıkla virüslere, nadiren bakterilere bağlı olarak oluşur. Virüsler arasında solunum virüsleri, bakteriler arasında ise grup A streptokoklar yani beta, diğerlerine göre çok daha sık görülen etkenler olarak karşımıza çıkmaktadır. Solunum virüsleri farenjitlerin nerdeyse yarısının sebebi iken adenovirüsler, rinovirüsler veya enterovirüsler, influenza, parainluenza gibi diğer virüsler daha nadir görülmektedir.

Boğaz ağrısında sebebin sıklıkla solunum virüsleri olduğunu belirtmiştik. Solunum virüslerine bağlı farenjitler ek sorunu olmayan sağlıklı bireylerde genellikle kendi kendini sınırlayan, 4-5 gün içinde düzelen bir hastalık tablosuna neden olur. Diğer virüslerin neden olduğu hastalık tablosu ise biraz daha farklı geçmekte olup, ayırıcı tanı yapmak için özel tanı yöntemleri gerekebilir. Yeni başlayan farenjitlerde genellikle yutma güçlüğü, boğazda yanma, kaşıntı, hafif kırgınlık, burun tıkanıklığı veya ağızda küçük yaralar gibi şikayetler olabilir.

Yeni başlayan boğaz ağrılarında solunum yolu virüslerini etken olarak düşünmek yanlış olmayacaktır. Bu nedenle risk altında olmayan sağlıklı bireylerde şikayetlere ve ek bulgulara göre tedavi planlanabilir. Boğaz ağrısı ve yutma güçlüğü ön planda olan olgularda hastalarımız sistemik ilaç kullanmak istemiyorlarsa lokal tedaviler tercih edilebilir.

Haberin Devamı

Lokal ilaçlar

Boğaz spreyleri, antiinflamatuar veya anestezik içeren spreyler günde 3-4 defa kullanıldığında kısa zamanda etki göstererek boğaz bölgesindeki ağrıyı azaltır. Bu olgularda ayrıca sıvı tüketimini arttırmak, evde hazırlanan bitkisel kökenli ılık çaylar gibi uygulamaları teşvik etmek son derece yararlıdır.

Sistemik ilaçlar

Akut farenjitli olgularda baş ağrısı veya ateş gibi ek şikayetler varsa bu durumda sistemik ağrı kesiciler, parasetamol veya nonsteroidal ağrı kesicilerin kullanımı yararlı olur. Bu ilaçların mide yan etkileri olduğu için daha önceden güvenle kullandıkları bir ürünü tercih etmeleri ve bu ilaçları tok karnına almaları yararlı olur.

Sistemik ilaçlardan kombine ürünleri (burun akıntısını azaltan ve ağrı kesici olan) akut farenjitlerde olası yan etkileri nedeniyle yarardan çok zarara neden olabileceği için önermiyoruz.

Viral farenjitlerde hastalarımız günlük aktivitelerine biraz daha özen göstermeli, aşırı spor yapmamalı, uyku düzenine dikkat etmeli ve bol sıvı tüketilmelidirler. Bunlar, süreci hızlı bir şekilde geçirmek için yararlı uygulamalardır.

Haberin Devamı

Boğazım ağrıyor ama ilaç kullanmak istemiyorum, ne yapmalıyım?

Akut farenjit oluştuğunda ilaç kullanmak istemeyen hastalarımız için evde hazırlanabilecek bitkisel tedaviler de uygulanabilir. Bunların özellikle ılık suyla tüketildiğinde sıvı ihtiyacını da karşılamasının yanında hem antiviral hem de antiinflamatuar özellikleri vardır ve bu bitkilerden günde 4-5 bardak içilebilir. Bunlar arasında hatmi çiçeği çayı, ada çayı, ekinezya veya meyan kökü bu amaçla kullanılabilir. Ayrıca elma sirkesi ılık bir suyla sulandırılarak gargara olarak kullanıldığında veya balla karıştırılarak tüketildiğinde boğaz ağrınıza iyi gelecektir. Ayrıca boğazda yanma ve kaşıntı hissi çok fazla ise tuzlu su ile gargara da sık aralıklarla yapıldığında herhangi bir yan etkisi olmaksızın oldukça rahatlama sağlayacaktır.

Boğazım ağrıyor acaba beta mı?

Haberin Devamı

Enfeksiyöz farenjitlerin yaklaşık %10’u beta yani grup A streptokoklara bağlı olarak gelişir. Betaya bağlı olgularda boğaz ağrısı yanında yüksek ateş, kırgınlık, vücut ağrısı, boyunda ağrılı lenf bezleri veya farenkste döküntü, ödem ve beyaz lekeler görülür.

Ne zaman betadan şüphelenmeliyiz? Beta şüphesi varsa ne yapmalıyız?

Semptomatik yani şikayetleri azaltıcı tedavi kullanımına rağmen 4-5 günü aşkın bir zamandır şikayetler sürüyorsa veya şiddeti azalmıyorsa veya yeni başlayan boğaz ağrısı yanında yüksek ateş ve boyunda ağrılı lenf bezleri büyümesi varsa bu durumda beta varlığından şüphelenilerek bir hekim ziyareti yararlı olacaktır. Gereksiz antibiyotik kullanımını engellemek için boğaz kültürü alınarak sonucuna göre hareket etmek son derece yararlı olacaktır.

Betada antibiyotik almazsam ne olur?

Anibiyotikler betada hem başka kişilere bulaşması ihtimalini azaltır hem de komplikasyonların gelişimini engeller. Bu nedenle beta varlığı ispat edildiğinde 10 günlük antibiyotik tedavisi uygulanmalıdır. 4-5 gün antibiyotik kullandıktan sonra ilacın hekim bilgisi olmadan kesilmesi yetersiz tedaviye neden olur. Antibiyotikler beta varlığında hem boğazda apse gibi süpüratif komplikasyonları hem de halk arasında kalp romatizması olarak bilinen durumun ortaya çıkmasını engeller.