Bebek ve çocuklarda yüksek ateşi düşürmenin püf noktaları
Küçük çocuğu olan anne babaların en büyük kabuslarından biri yüksek ateştir. Çocuğumuz ateşlendiğinde büyük panik yaşar, yüksek ateşi düşürmek için çeşitli yöntemlere başvururuz. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Melike Özberk Koç, çocuk sahibi olan ebeveynlere ateş konusunda önemli bilgiler veriyor...
Yüksek ateş sık kullanılan ölçüm yöntemleri değerlendirildiğinde 38 derece üstünde ölçülen vücut ısısı olarak tanımlanabilir. En sık nedeni vücuda giren çeşitli mikropları etkisiz hale getirebilmek için bağışıklık sisteminin vermiş olduğu tepki sonucu vücut ısısının yükselmesidir. Aslında ateşin yükselebilmesi aktif çalışan bağışıklık sisteminin iyi bir göstergesidir. Ateşin kaç derece olduğundan çok daha önemli olan ateşe eşlik eden diğer bulgulardır. Örneğin;ateşi 38°C olan ancak beslenemeyen, inleyen 3 aylık bir bebeğin durumu ateşi 40°C olan ve oyun oynayan 3-4 yaşındaki bir çocuktan çok daha acil ve önemlidir. Peki o zaman öncelikle hangi ateşler acildir ve hemen sağlık kurumuna başvurmayı gerektirir?
Eğer bebeğiniz yeni doğan döneminde ise veya 3 aylıktan küçük ise sizin gözlemlediğiniz başka bir sıkıntısı olmasa bile mutlaka en yakın sağlık kurumuna başvurulmalıdır. Çocuğun yaşına bakılmaksızın bilinç bulanıklığı,nefes alma güçlüğü ve morarma, aşırı kusma ve ishal, vücutta oluşan özellikle mor renkli döküntüler varsa veya daha önce ateşli havale geçirme öyküsü var ise yine zaman kaybetmeden sağlık kurumuna başvuralım. Neyse ki ateş yüksekliğine bu bulguların eşlik etmesi nadiren olmaktadır.
Kültürümüzde genelde çocuklar üşütmesin diye kat kat giydirilirler ve evlerimiz sıcacıktır. Önce ortamın ısısını 20°C civarına düşürelim ve çocuğumuzun üzerindeki fazlalıkları çıkaralım ancak çıplak kalmasın. Hem çocukta güvensizlik hissi ve kaygı oluşturur hem de titremeye sebep olacağı için ateşi daha fazla yükseltir.
Sıvı kaybı da artacağı için çocuğa sevdiği sağlıklı içeceklerden içirelim, eğer emiyorsa emzirelim. Çocuğumuzun ateşi 39°C üstü ise veya hızla yükselmeye devam ediyorsa doktorumuzun daha önce önerdiği uygun ateş düşürücüden uygun dozda içirelim.
1 yaş altında halk arasında fitil olarak bilinen ilaç da uygulanabilir. 1 saat zaman tanıyalım ve bu süreci çocuğumuzla ilgilenerek oyun oynayarak geçirelim. Bir saat sonrasında ateşte 1-2 derecelik bir düşme olmamış ancak genel durumu iyi ise yıkanma sıcaklığında su ile doldurulmuş leğen veya küvet hazırlayıp plastik su oyuncaklarını da içine koyarak keyifli bir duş hazırlayalım. Çocuğumuzla suda oynarken saçını ıslatmadan boynundan aşağı küvet veya leğendeki sudan dökelim 10-15 dakika sonra su ılımış olacak ve küçüğümüz farkına varmadan ateşi de düşmüş olacaktır.
Kesinlikle çocuğun vücuduna buz uygulamayı, ıslak soğuk kompres yapmayı, soğuk su ile yıkamayı veya alkol, sirke gibi maddelerle silmeyi önermiyoruz. Özellikle virüslere bağlı üst solunum yolu enfeksiyonlarında ateşin 38°C-39°C arasında olması bağışıklık sisteminin daha aktif çalışmasını sağlayarak hastalığın daha hızlı iyileşmesine yardımcı olur.
39°C'yi geçmiş olan veya sık sık yükselen ateşli hastalık döneminde ateş odağının saptanması ve gerekli tedavinin başlanması açısından uygun zamanda çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanına başvuralım .Fizik muayene ve gerekli ise tetkikler sonrası çocuk doktorunuz tedavi düzenleyecektir. Her ateşli hastalıkta antibiyotik ihtiyacı olmaz doktora başvurmadan antibiyotik almamak gerekir.
Sağlıklı çocukların senede 5-6 defa ateşli hastalık geçirmesi normal bir durumdur...