Bağırsak ve makat hastalıklarında biofeedback

Bağırsak hastalıkları, teşhisi, tedavisi ve evde bakımıyla ilgili hastaların bilmesi gereken her şeyi Huzurlu Bağırsak kitabında anlatan Kolorektal Cerrahi ve Proktoloji (bağırsak ve makat hastalıkları) alanında görev yapan Prof. Dr. Korhan Taviloğlu, bağırsak ve makat hastalıklarında biofeedback uygulamasını anlattı.

Haberin Devamı

Prof. Dr. Korhan Taviloğlu'nun konu hakkında açıklamaları şöyle:

Huzurlu bağırsak ile ilgili merak edilenler

Biofeedback nedir?

Biofeedback; bazı elektronik cihazların yardımıyla kişinin kas ve sinirlerine ait fizyolojik tepkilerimi ölçmek, alınan değerleri sağlıklı kişilerin değerleriyle karşılaştırmak ve elde edilen sonuçlara göre, görsel veya işitsel uyaranlarla kişinin kendisini geliştirmesine yardımcı olmak için uygulanır. Bağırsak ve makat bölgesi hastalıklarında biofeedback tedavisiyle çatı veya leğen kemiği yani pelvik taban kaslarının gücünün, tahammül yeteneğinin ve hızının artması sağlanır.

Bağırsak ve makat hastalıklarında biofeedback tedavisi; gaz kaçırma (gaz inkontinensi), dışkı kaçırma (fekal inkontinens), kabızlık, anismus ve makat ağrısı rahatsızlıklarında uygulanır.

Haberin Devamı

Bağırsak ve makat hastalıklarında biofeedback nasıl uygulanır?

Huzurlu bağırsak kitabı

Hasta sırt üstü yatırılır ve makat içine makat probu denilen ve ucuna bağlı olan bazı teller aracılığıyla makat içi basınçlarını bilgisayara aktaran plastik bir cihaz yerleştirilir. Ayrıca, kasların gücünü ölçebilmek amacıyla makat etrafında bir adet elektrot yerleştirilir. Hastanın başına bir kulaklık yerleştirilir ve oradan gelen sesli komutlarla makatını sıkıp gevşetmesi istenir. Ardından hastanın dinlenme anında, makatı sıkma anında ve gevşetme anında ölçümleri yapılır. Bu değerler 30-500 mHz arasında ölçüm yapabilen oldukça hassas cihazlar aracılığıyla ölçülür. Sağlıklı kişinin değerleriyle karşılaştırılır. İlk yapılan teste 'eşik testi' adı verilir ve bu esnada maksimum kasma ve minimum gevşeme ölçülür. Bunu takiben hastaya makatını sıkabileceği kadar dayanması tembihlenir ve 'tahammül sıkma basıncı' ölçülür. Hastaya göre değişiklik gösterse de genellikle makatı 5 saniye kadar kasma ve 10 saniye kadar gevşeme toplam 8 kez tekrarlanır. Bu biofeedback çalışması veya egzersizi hastaya 4-5 tertip halinde tekrarlatılır. Hastaya göre değişmekle birlikte ilk uygulama 30 dakika ile bir saat arasında sürer. Daha sonraki dönemlerdeki rutin çalışmalar ise, ortalama olarak 15-20 dakikalık bir sürede sonlanır.

Haberin Devamı

Bağırsakların hızlı çalışması için ipucu

Bu uygulamayı başarıyla yapabilen hastaya, yeterli düzeyde eğitim aldığına inandığı anda cihaz en az 6 ay boyunca verilir ve egzersizlere düzenli olarak her gün devam etmesi önerilir. Hastalara arada başarısız olunabileceği ve bir defa egzersizin tam olarak sonuca ulaşmaması başarısızlık olarak kabul edilmemesi ve özellikle gastrokolik (mide-bağırsak) refleksinin uyarıldığı dönem olan yemek sonrasında tekrarlanması önerilir. Hafifçe dizleri karına çekmeyle birlikte anorektal açı genişler ve dışkılama eylemi kolaylaşır.

Biofeedback kişiye göre düzenlenir

Dışkılama için düzenli bir şekilde 10-15 dakika gibi bir süre ayrılması önerilir. Biofeedback çalışması ya da tedavisindeki ana hedef, kişiye özel bir program hazırlanması, bunun düzenli olarak uygulanması ve bulguların düzelmesinin hedeflenmesidir. Biofeedback çalışması, titizlikle hassas cihazlar aracılığıyla gerçekleştirilir. En önemli nokta tedavinin alanında uzman bir hekim tarafından uygulanmasıdır.

Haberin Devamı

Prof. Dr. Korhan Taviloğlu

Biofeedback tedavisinin avantajları nelerdir?

Pelvik taban kaslarının kasılmasını, karın kasları ve kalça kaslarının desteği olmadan gerçekleştirmek. Pelvik taban kaslarının kasılması sırasında, kas gücü ve süresini uzatarak bu kas grubunun gücünü arttırmak. Cinsel organ bölgesinde ağrı yakınması olan hastalarda, kronik olarak yüksek olan pelvik taban kasları gücünü azaltmak. Aşırı ıkınma sorunu olan hastalarda, ıkınma süresini kısaltmak. Doktor tarafından öğretilen egzersizleri evde eksiksiz olarak gerçekleştirmek. Biofeedback tedavisi ile uzun vadede dışkı yumuşatıcı (laksatif) ilaç ve fitil kullanımını azaltmak, sağlıklı bağırsak hareketlerinin sayısını arttırmak, gaz veya dışkı kaçırma (inkontinens) sıklığını azaltmak, dışkının tam boşalamama hissini azaltmak, ıkınma süresini kısaltmak hedeflenir. Böylelikle, kabızlık, dışkılama zorluğu, gaz ve dışkı kaçırma sorunları tedavi edilebilmektedir.

Bağırsak ve makat hastalıklarında biofeedback tedavisi için bağırsak fizyolojisi ve makat bölgesi anatomisi hakkında geniş deneyim ve bilgi birikimi olan, bağırsak cerrahisiyle uğraşan cerrahlar (kolorektal cerrah, proktolog, proktoloji uzmanı) ve Gastroenteroloji Uzmanları tarafından gerçekleştirilir.