Az uyuyarak daha sağlıklı, enerjik ve üretken olmak mümkün mü? Psikolog Beyhan Budak yazdı...

Bugüne kadar en çok tartışılan konulardan biri, bir insanın üretken, enerjik ve daha sağlıklı olmak için kaç saat uykuya ihtiyacı olduğu konusudur. Birçok popüler yayında insanların 4 saat uykuyla bile yaşayabilecekleri ve hatta daha dinç, daha verimli bir hayat yaşayabilecekleri dile getirildi bugüne kadar. Hatta normal sürelerde uyuyan insanların aptal olduğunu söyleyen kişiler bile çıktı. Ancak daha az uyumanın faydalı olduğu iddiası tamamen bir efsane. Sadece efsane olması sorun değil aynı zamanda insan bedeni ve zihni üzerinde kalıcı olumsuz etkilere sebep olabiliyor.Yapılan çalışmalar sağlıklı genç yetişkinler ve normal uykuya sahip yetişkinler için ideal olan sürenin 7-9 saat olduğunu gösteriyor. Ergenlik ve çocukluk döneminde uyku ihtiyacı daha fazlayken, yaşlandıkça uyku ihtiyacı biraz azalıyor. Bu durum neredeyse her insan için geçerli. Ancak bazı insanlar, daha az uyumanın kendilerine iyi geldiğini söyleyebiliyor. Bu durumda çoğu insan, aslında uykusuzluğun olumsuz belirtilerine karşı alışkanlık geliştiriyor. Fakat bu durum kişinin zarar görmediği anlamına gelmiyor. Kişi hissetmese bile beden ve zihin uyku eksikliğinin olumsuz etkilerini içeriden yaşamaya devam ediyor. Bu demektir ki şu an olumsuz bir sonucun olmaması ilerleyen zamanlarda olmayacağı anlamına gelmiyor. Düzenli ve yeterli uyku ile bağışıklık sistemi arasında ilişki vardır. Eğer yeterince uyumuyorsanız, bu durum bağışıklık sisteminizi olumsuz etkileyecektir. Sadece az uyumak değil, fazla uyumak da olumsuz etkiye sahiptir. Bir çalışmada günlük 5 saatten az ve 9 saatten fazla uyuyan insanların kalp rahatsızlıkları geçirme ihtimalinin daha fazla olduğu gözlemlendi. Yine yapılan bir çalışmada, yeterince uyumayan insanların hafıza, karar verme, akıl yürütme ve problem çözme gibi beyin işlevleri, tepki süresi gibi becerilerde performans düşüklüğü gözlemlendi. İlginç sonuçlardan bir diğeri ise cildimizin ışıltısının bile kaliteli uykuyla bağlantılı olması. Düzenli ve yeterli uyuyan insanların cilt görünümü bile farklı oluyor. Hafıza ile uyku arasında da ciddi bir ilişki vardır. O gün içerisinde öğrendiğimiz bilgilerin uzun süreli hafızamıza geçmesi ve kalıcı olması için öğrenme sürecinden sonra kaliteli uykuya ihtiyacımız vardır. Yeterince uyku almadığınız zaman kaygı seviyeniz artar ve küçük aksaklıklar bile sizi daha fazla endişelendirebilir. Aynı zamanda sabır ve öfkeyle önemli bir bağlantı var. Yeterince uyumayan insanların sabretme kapasitesi azalıyor ve küçük problemlerde bile daha fazla öfke tepkisi ortaya çıkabiliyor. Gece uykusunun yeri başka olmakla birlikte, gün içerisinde yapılacak kısa bir şekerleme uykusunun enerjinizin düştüğü noktada tekrar şarj olmanıza katkı sağlayacağını söyleyen çalışmalar mevcut. Ancak gece uykuya dalmakta zorlanıyorsanız, gündüz uyumamanız uykuya dalmanızı kolaylaştıracaktır. Kaliteli uyku için günlük hayatımızın vazgeçilmezleri arasında olan kahve ve çay tüketimine dikkat etmeniz gerekiyor. Eğer uykuya dalmak konusunda sorun yaşıyorsanız, bir süre bu içeceklerden uzak durmanızı tavsiye ederim. Eğer ben çaysız, kahvesiz yapamam diyorsanız da son bardağı öğlene kadar içmiş olun derim. Öğleden sonra kafein tüketimi aradan saatler geçse de uykunuzu etkileyecektir. Bazen insan doğasına uygun olmayan popülist akımlar moda oluyor. Kimi zaman, kısa vadeli zayıflamaya neden olan ancak uzun vadede sağlık sorunlarına sebep olan diyet programları, kimi zaman uyku konusunda kalıcı hasara sebep olabilecek bu tür tavsiyeler. Bedenimiz en değerli varlığımız, ne olursa olsun ona iyi bakmamız gerekiyor. Uyku en önemli ihtiyaçlardan biri ve uyumadığınız uykunun maalesef telafisi yok.Kendine iyi davran, görüşmek üzere.