SON DAKİKA
‘Aralıklı orucu abartmayın!’
Son yılların popüler beslenme yöntemi aralıklı orucun kilo vermede etkili olduğu bilinse de yapılan araştırmalar tek öğün beslenmenin ve aç kalınan saatleri uzatmanın sağlık açısından riskleri olduğunu gösteriyor. Uzmanlar faydalarını da saydıkları bu diyetin bilinçli şekilde uygulanması gerektiğini söylüyor. Melis Yılmaz / Hürriyet
Doç. Dr. Mutlu Güngör-Kardiyoloji uzmanı
◊ Aralıklı açlık (intermittent fasting-IF) sayesinde açlık süresinin uzaması, kandaki şekerin hücreler tarafından tüketilmesine sebep olur. Kan şekeri düşünce kanda enerji olarak yağ asitleriyle ketonlar kullanılır ve glikoneogenezis dediğimiz yağ asitlerinden glikoz oluşumu başlar, karaciğerde depolanan glikojen miktarı azalır. Yani iç organ yağlanması azalır.
◊ Yapılan 8-12 haftalık çalışmalarda, LDL kolesterol ve TG (trigliserid) seviyelerinde anlamlı düşme tespit edilmiştir. Ateroskleroz olarak bilinen damar sertliği, LDL kolesterolün hasarlanan damar iç yüzeyinden damar katmanları arasına girmesi ve sonrasında başlayan inflamatuar süreçten kaynaklanır. Yapılan fare deneylerine göre aralıklı açlık, oksidatif stresi azaltarak antiinflamatuar etki gösterip kalp hasarını azaltır.
◊ Açlık süresinin uzaması böbreklerden noradrenalin olarak bilinen stres hormonunun atılmasına ve parasempatik sistem aktivitesinin artmasına sebep olur. Parasempatik sistem aktivasyonu da kan basıncı ve kalp hızında düşmeye sebep olur.
◊ Açlık süresinin yanında açlık zamanına da dikkat edilmeli. Açlık süresinin özellikle akşam saatlerinde olması önerilir. Yapılan çalışmalarda akşam 19.00’dan sonra başlanan açlığın kardiyovasküler ölüm oranını azalttığı gösterilmiştir.
Dr. Ayça Kaya-İç hastalıkları uzmanı ve Hürriyet Lezzetli Hayat yazarı
◊ Yapılan araştırmalarda aralıklı orucun vücut ve beyin sağlığına faydalı olduğu görülmüştür. Beyin hormonu BDNF’yi (beyin kaynaklı nerotrofik faktör) arttırıcı etkisi olması sebebiyle yaşlanmayla beraber alzheimer hastalığı riskini azalttığı savunuluyor.
◊ Ancak yetersiz enerji alımına bağlı olarak ruh halimizin değişmesine, konsantrasyonumuzun azalmasına, enerji düşüklüğü sebebiyle yorgunluğa ve baş ağrısına sebep olabilir.
Araştırmalar sağlıklı bireylerin Yaşam şekline uymamasına rağmen aralıklı oruç yapmasına bağlı olarak insülin işlevlerinin bozulabileceğini söylüyor. Zaten hamile kadınlar, emziren anneler, büyüme ve gelişme süreci devam eden çocuklar ve ergenler, yeme bozukluğu sorunu olanlar, beden kitle indeksi 18.5 ve altındakiler, düşük tansiyonu olanlar, düzenli ilaç kullananlar, tip 1 diyabeti olanlar ve kan şekeriyle ilgili problem yaşayanlar aralıklı oruç uygulamamalı.
Elif Nida Zafer-Beslenme ve diyet uzmanı
◊ Aralıklı açlıkta farklı yöntemler uygulanıyor. 16 saat aç kalıp 8 saat yemek, 20 saat aç kalıp 4 saat yemek, haftanın birkaç günü 24 saatte bir tek öğün yemek yemek gibi... Bir beslenme uzmanı olarak ben de bu şekilde besleniyorum. Ancak aralıklı oruçta tek öğün stilinin insan vücudu için yeterli ve sağlıklı olduğunu düşünmüyorum. 16 saat açlık ve 8 saat beslenme şekli en ideali.
