ALS nedir?
Amerika'nın ardından Türkiye'de ve tüm dünyada yayılan #icebucketchallenge yani "bir kova buz meydan okuması" kampanyası, ALS hastalığının kamuoyunda daha çok duyulmasını sağladı. Kampanyayla ünlüler, bir kova buzu başlarından aşağı dökerek sosyal medyada paylaşıyor. Peki Stephen Hawking'in ya da futbolcu Sedat Balkanlı'nın hastalığı olarak bilinen ALS hastalığı nedir?
Amiyotrofik lateral skleroz kas erimesini ve omurilikte harabiyeti anlatan bir tıbbi terimdir. Tüm dünyada görülen bir hastalık olan ALS, Amerika'da ünlü beyzbolcu olan Lou Gehrig adıyla, İngiltere’de ise Motor Nöron Hastalığı (MND) olarak anılıyor. Türkiye'de ünlü bir futbolcu olan eski Galatasaraylı ve Fenerbahçeli Sedat Balkanlı’nın Hastalığı olarak tanınıyor.
ALS hastası neler yaşıyor?
İstemli hareketleri yöneten beyin ve omurilikteki sinir hücreleri (motor nöron) giderek ölüyor. Kaslar zamanla güçsüzleşiyor. Yürüme, konuşma, yutma, solunum kasları çalışmaz oluyor.
Hastalığın seyri
Hastalar ortalama 3 yıl içinde tamamen hareketsiz duruma gelmektedir. Görme, dokunma, işitme, ağrı hissi ve zihinsel yetenekler sağlam kalıyor. İnsanlar hareketsiz olarak yatağa bağımlı duruma geliyor ve her şeyin farkında olarak yaşıyorlar.
ALS hastalığı toplumda yüzbinde iki-üç oranında görülüyor. Hastalığın nedeni belli değil, tedavisi yok... Hastalara gerekli destek verilmezse 3-5 yıl içinde ölümle sonuçlanıyor.
Hastalara zamanında gerekli tıbbi destek (beslenme, solunum, 7/24 iyi bir bakım) verilirse uzun yıllar yaşayabiliyor.
En anlamlı meydan okuma bir Türk ALS hastasından geldi
Türkiye'de 10 bin ALS hastası var
Türkiye’de tahminen 10 bin ALS hastası ve ailesi mevcut. Sağlık ve sosyal politikalar ALS hastalarını görmezden geliyor. Emekli maaşı, hastanın aylık bakım masraflarını bile karşılamıyor. Eğitim çağındaki çocuklar fırsat eşitsizliği yaşıyor.
Hastalığın sebebi nedir?
Motor sinirlerdeki harabiyetin nedeni bilinmiyor. Bazı şüphe ve tahminler var. Tarım ilaçları ve ağır metaller gibi bazı çevresel etkenler, hormonal bozukluklar, vitamin eksikliği, virüsler, kanser gibi pek çok etkenin hastalığa yol açtığından şüphelenilmiş, ancak bunların hiçbiriyle ilgili yeterli kanıt bulunmamıştır.
ALS nasıl teşhis edilir?
Teşhis asıl olarak klinik belirti ve bulgulara dayanarak konur. Yine de, hastalık pek çok kas ve sinir hastalığı ile karışabildiği için bazı tetkiklerin yapılması gerekir. Tanıya yardım eden yöntem elektromiyogramdır (EMG) Başka hastalıklarla karışabileceğinden, manyetik rezonans görüntüleme (MR), bazı kan ve idrar tetkikleri gerekebilir.
Daha fazla bilgi için ALS MNH Derneği'nin sayfasını ziyaret edebilirsiniz
"Ice Bucket Challenge"ın yaratıcısı boğuldu
Başından aşağı bir kova buz döken ünlüler
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
Araştırma: Ev işleri, egzersiz ve sosyalleşme demans riskini azaltıyor
Bilim insanları açıkladı: Günde 7 bin adım atmak, depresyonun yıkıcı etkilerini ortadan kaldırıyor
Uzmanlar uyardı: Soğuk havalar kalp krizi riskini artırıyor
Virüsleri Tek Tek Söküp Atıyor! Antioksidan Kaynağı ile Bağışıklığınızı Çelik Gibi Güçlendiriyor!
HAP, TABLET, ŞURUBA SARILMAYIN! Mide ezilmesi, yanması, ekşimesine doğal çözüm! Prof. Dr. Osman Müftüoğlu mideyi yatıştıran 10 doğal besini açıkladı