Alışveriş bağımlılığı nedir, neden olur?

Alışveriş, her ne kadar günlük ihtiyaçlarımızı karşıladığımız bir eylem olsa da ihtiyacımız olmadığı halde bir anlık istekle satın alma eylemleri gerçekleştirebiliyoruz. Bağımlılık, bir eylemin ya da maddenin, olumsuz sonuçlar doğuracağını bilmemize rağmen alıkoyulması zor durumlardır. Uzman Klinik Psikolog Samet Gürkan Ustaoğlu alışveriş bağımlılığı ile ilgili bilgiler verdi.

Haberin Devamı

Genel olarak “bağımlılık” ifadesi madde kullanımıyla sınırlandırılmıştır. Ancak günümüzde birçok davranış türleri de bağımlılık türü olarak görülüyor. Bunlardan biri de “alışveriş bağımlılığı”dır. Alışveriş bağımlılığı, günlük ihtiyaçların karşılanmasına rağmen ya da öncelik olarak günlük ihtiyaçları dikkate almadan satın alımların yapıldığı, kişilerin kontrol etmekte güçlük çektiği, içgüdüsel dürtülere bağlı olan, depresyon ve anksiyete gibi psikolojik belirtilerle ilişkilendirilen ciddi bir bağımlılık türü olarak görülür.

Kişilerin alışveriş bağımlılığına yönelmesinde ki sebepler nelerdir ?

Kişilerin alışveriş bağımlılığına yönelmesindeki sebepler anksiyeteye depresyona veya takıntılara bağlı hissedilen olumsuz duygular, kişinin kendisine saygısının düşük olması, sosyal statü beklentisi, internet kullanımının çok artması, satın alımların bir anlık ve plansız olması ve genellikle de kadınların alışveriş bağımlılığına daha yatkın olmaları sebep olarak belirtilebilir.

İnternet bu süreçte nasıl bir rol oynuyor?

Bazı çalışmalara göre, insanların %47’sinin, satın alma kararlarında sosyal medyanın etkileri görülmektedir. Aslında bakıldığında bu rakam oldukça yüksek. Ayrıca sosyal medyanın cezbedici olması ve infulance eden infulancerlar sayesinde yani bu içeriklerin oldukça özendirici olması alışveriş ortamını, 4 kat daha fazla olan sosyal medya pazarına yöneltiyor.

Haberin Devamı

Aslında bakıldığında, yıl içerisinde birçok markanın sık sık indirim yaptığını biliriz. Ancak bu, “muhteşem indirimler, black friday, muhteşem kasım" gibi pazarlama stratejileri, kitlesel alışveriş hareketine sebep olmaktadır. Haliyle kitlesel bir eylem varsa kitlesel bir algı da vardır. “Yılda bir kez olan bu indirimi kaçırmamam gerek” düşüncesi gibi. Bu tür strese bağlı düşüncelerin, alışveriş yapmadığımızda yaşanacak olan anksiyeteden ve olumsuz duygulardan bizi koruduğuna inandığımız sürece, bu alışveriş çılgınlığına katılmaktan başka bir çaremiz maalesef pek kalmıyor.