Ağız ve diş sağlığının bağışıklık sistemine etkisi
Ağız ve diş sağlığı genel vücut sağlığımızın göstergesidir. Yapılan araştırmalar ülkemizde ve dünyada hayati tehlike arz etmediği düşüncesiyle ağız ve diş sağlığının arka plana itildiğini, yeteri kadar önem verilmediğini ortaya koymaktadır. Diş Hekimi Mehmet Arda Yalıç, ağız ve diş sağlığının bağışıklık sistemine etkisi hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
Ağız sağlığı, genel sağlığınıza açılan bir penceredir ve sandığınızdan daha önemlidir. Ağız ve diş sağlığının genel sağlığınızı nasıl etkileyebileceğini bilmeniz önlem almanız açısından çok gereklidir. Çünkü ağız sağlığınız ile genel sağlığınız arasındaki bağlantı hakkında daha fazla bilgi edinerek sağlığınızı koruma altına alabilirsiniz.
Peki, ağız sağlığı ile genel sağlık arasındaki bağlantı nedir?
Vücudun diğer bölgeleri gibi ağzınız da çoğunlukla zararsız olan bakterilerle doludur. Ancak ağzınız sindirim ve solunum yollarınıza giriş noktasıdır ve bu bakterilerin bazıları hastalığa neden olabilir.
Vücut sağlığının bir parçası olan ağız ve diş sağlığı bozulduğunda birçok hastalığı beraberinde getirebilir. Ağız içi belirtilerin önceden saptanması birçok hastalığın önüne geçtiği gibi tedavi edilmeyen dişler çoğu zaman enfeksiyonlara yol açmakta ve bu enfeksiyonlar kalp, böbrek, karaciğer, akciğer gibi organlarda hasarlara neden olmaktadır.
Endokardit bunlardan birisidir. Kalp odalarınızın veya kapakçıklarınızın (endokardiyum) iç zarındaki bu enfeksiyon, tipik olarak vücudunuzun başka bir bölümünden, örneğin ağzınızdan gelen bakteriler veya diğer mikroplar kan dolaşımınız yoluyla yayıldığında ve kalbinizin belirli bölgelerine bağlandığında ortaya çıkan bir hastalıktır.
Ayrıca dekonjestanlar, antihistaminikler, ağrı kesiciler, diüretikler ve antidepresanlar gibi bazı ilaçlar tükürük akışını azaltabilir. Tükürük yiyecekleri yıkar ve ağızdaki bakteriler tarafından üretilen asitleri nötralize ederek sizi çoğalan ve hastalıklara yol açan mikroplardan korumaya yardımcı olur.
Hamilelik ve doğum komplikasyonları oluşabilir. Periodontitis, erken doğum ve düşük doğum ağırlığı ile ilişkilendirilmiş bir rahatsızlıktır.
Akciğer iltihaplanması başta olmak üzere ağzınızdaki bazı bakteriler akciğerlerinize çekilerek zatürreye ve diğer solunum yolu hastalıklarına neden olabilir.
Şeker hastalığı ağız sağlığınızı doğrudan olumsuz etkileyebilir. Diyabet, vücudun enfeksiyona karşı direncini azaltarak diş etlerinizi riske atar. Diş eti hastalığı, şeker hastalığı olan kişilerde daha sık ve şiddetli görünmektedir. Araştırmalar, diş eti hastalığı olan kişilerin kan şekeri seviyelerini kontrol etmekte daha zorlandıklarını gösteriyor. Düzenli periodontal bakım, diyabet kontrolünü iyileştirebilir.
Ağrılı mukozal lezyonlar gibi ağız sorunları, AIDS'li kişilerde daha yaygındır. Osteoporoz, kemik zayıflığına neden olan bir hastalık, periodontal kemik kaybı ve diş kaybı ile bağlantılıdır. Osteoporozu tedavi etmek için kullanılan bazı ilaçlar, çene kemiklerinde küçük bir hasar riski taşır. Alzheimer’da da hastalık ilerledikçe ağız sağlığının kötüleşmesi görülür.
Ağız sağlığı ile bağlantılı olabilecek diğer durumlar arasında yeme bozuklukları, romatoid artrit, belirli kanserler ve ağız kuruluğuna (Sjögren sendromu) neden olan bir bağışıklık sistemi bozukluğu yer alır.
Ağız ve diş sağlığını korumak için yapılması gerekenler
Son dönemde yaşadığımız koronavirüs salgını bağışıklık sistemini güçlü tutmanın önemini bir kez daha hatırlatmıştır. Ağız ve diş sağlığını korumak da bağışıklık sistemini güçlü tutmanın en önemli adımıdır.
Dişlerimizi düzenli olarak günde 3 kez ve 2 dakika fırçalamalı, fırçamızı 6 ayda bir mutlaka değiştirmeliyiz.
Diş ipi, arayüz fırçası, diş duşu kullanmak bakteri tutunmasına elverişli olan dilimizi fırçalamak rutinimiz olmalıdır.
Tütün ve tütün mamullerinden uzak durmak, asitli gıdalar yerine kalsiyum bakımından zengin süt ve süt ürünlerini tüketmek hem dişlerimizi hem de bağışıklık sistemimizi güçlendirecektir.
Diş hekimine gitmek için dişinizin ağrımasını beklemeyin, 6 ayda bir yaptıracağınız kontroller sizi daha büyük sorunlardan kurtaracaktır.
Unutmayın! Ağız sağlığınıza özen göstermek, genel sağlığınıza yapacağınız en iyi yatırımdır.