"Bugünün Türkiye’sinde hepimiz maskeliyiz"
İstanbul Halk Tiyatrosu'nun yeni oyunu, 'Bezirgan'ın son provası... Tüm ekip aynı anda hem röportajda hem provada hem de makarada. Biri dekoru kontrol ediyor. Diğeri afişin son halini paylaşıyor.
Duygu Demirdağ / Cnnturk.com
Fotoğraflar: Nazlı Çapar
Masada her GSM operatörünün rüyası olacak kadar çok telefon bulunduğu için, kısa süre sonra röportajı kaydeden telefonun hangisi olduğunu karıştırıyoruz.
Bulmak için, “Bul karayı, al parayı” oynuyoruz. Büyük bir başarıyla her seferinde kaybediyoruz. Hangi telefon kayıttaydı hala bilmiyoruz. Bu yüzden, “Sahteyle sahiciyi ayırt etmek isteyen” oyunun kulisinde, "tape"den değil kalpten bildiriyoruz.
Bezirgan Moliere'in "Tartuffe" oyununun uyarlaması... Özetle, Tartuffe, “akil adam” rolüyle bir burjuvanın evine kapağı atmış bir din tacirinin serüvenlerini anlatıyor.
Hikaye ticaretin insanlıkla yaşıt tarihi olunca, özet kifayetsiz kalıyor.
Bu yüzden,"Tartuffe, aslında sadece inanç tüccarlığını değil tüm duyguların tüccarlığını anlatıyor. Dünyada insanın ruhuna bağlı her ideoloji aynı zamanda çok güzel bir ticaret malzemesi." diyor oyunda hem bezirganı hem de masum dindarı oynayan Cem Davran...
Bezirgan, bugünün, bu ülkenin tüccarlarını mı anlatıyor?
Şebnem Bozoklu'ya göre, yaptıkları zamansız bir uyarlama. Moliere'in söylediği sözün uzağına düşmüyorlar ama "bize yakın" olan kısmın dozunu arttırıyorlar.
Bunu, Erkan Can'ın kelimeleriyle " kırmadan dökmeden" yapıyorlar. Kimseyi hedef almıyor ama oyundan herkesin payına düşeni alacağına inanıyorlar.
Bahtiyar Engin, "Bu oyun kalpten inanan dindar insanların da oyunudur. 'Gerçek dindarlarla sahtekarları, dini rant kaynağı görenleri ayırt edin' diyerek dindarları koruyan bir oyundur" diyor.
İnançlı, inançsız ayrımını adamın gözünün ferinden anladığına düşünenlere de, "Kavramlara isimler vererek oluşturduğumuz dili konuşuyor olmamız o dili anlıyor ve yaşıyor olduğumuz anlamına gelir mi?" diye soruyor.
Bu maskeli balo...
Maskeler oyunun önemli elemanları. Herkes maske takıyor. Çünkü çok maske var! Bu sebeptendir ki Bezirgan seyirciye, "Yüze de maskeye de aynı saygıyı mı göstereceksiniz?" diye soruyor. Cevabı seyirciye bırakıyorlar ama kendi maskeli balo imtihanları unutmuyorlar:
Cem Davran, "Üniversite öğrencisiyken benim masamda şu söz dururdu: "Herkes en az iki yüzlüdür." Bugünün Türkiye’sinde hepimiz maskeliyiz. En büyük sorunumuz sahteyle sahiciyi ayırt edememek. Arkadaşın da politikacının da sanatçının da sahte ve sahicisini ayırt edemiyoruz." diyor.
Şebnem Bozoklu, artık daha az şaşırıyor maskelilere…
Erkan Can, daha kalender: “Tespit edersen ne mutlu, ama maskeleri anlamak çok zor” diyor.
Yıldıray Şahinler, oyunda sadece Bezirgan’ın maskesi olmadığını söylüyor. Çünkü onun bir maskeye ihtiyacı yok!
"Tiyatro öğrencileri için erketelik yapılır"
"İstanbul Halk Tiyatrosu tam da bu!" dediğimiz yerde tam da nasıl olduklarını anlatan konuya geliyoruz.
Twitter üzerinden, Devlet Tiyatrosu'nun oyunlarına kaçak girdiğini ilan eden bir konservatuar öğrencisine cevaben, "İstanbul Halk Tiyatrosu oyunlarına kaçak olarak girmeye çalışan tiyatro öğrencilerine itinayla erketelik yaparım, maymuncuk bulurum" diyen Yıldıray Şahinler desteğini yineliyor.
Oyunun yönetmeni, "Yer kalmadığı için muhtemelen ben de merdivende oturacağım. Öğrenci arkadaşlarımı da beklerim yanıma" diyor.
Oyun her çağın sıkıntısından o kadar haberdar ki, dünyada yalnızca Tartuff oynayarak kariyerini tamamlamış aktörler var.
Oyun o kadar güçlü ki,tiyatroyu çok seven Kral 14. Louis bile Vatikan’ın baskısına dayanamayarak sahnelenmesini yıllarca yasaklamış.
Ve oyun o kadar hazır ki,13 Kasım Salı günü BKM’de galası var. Diğer gösterimlerin programı: www.istanbulhalktiyatrosu.com ' da...