Sinan Dumlu'nun Sırkatibi ve Musahip adlı kitap çıktı

Türkiye’de aile tarihini anlatan az sayıdaki örnekten biri olan kitapta, bir ailenin 200 yılı aşan hikayesini ele alınıyor.

Haberin Devamı

Çalışmalarına babası Topçu Albay Fahrettin Dumlu’yu (1923- 2005) kaybettikten sonra başladığını söyleyen Sinan Dumlu, kitabın oluşturulmasını şöyle özetlemektedir:

‘Babamın vefatından sonra, ailemizin iki önemli kişisi olan Sırkatibi Mustafa Nuri Paşa ve Musahip Said Efendi ile ilgili bana anlattıklarını hatırlayıp, başta oğlum olmak üzere diğer akrabalarıma yazılı olarak bırakmak istedim. Bu şekilde amatörce başlayan çalışmamın, babamın bana anlattıklarını çok aşan bir noktaya varmasında, Bilgisayar Mühendisliği eğitimimin ve Internet’i bilinçli kullanma alışkanlığımın büyük yararını gördüm. Osmanlı Tarihi’ne duyduğum sevgi ve ilgi de bu çalışmayı zevkle yapmamı sağladı. ‘

Sinan Dumlu iki dedesi ile ilgili olarak da şu bilgileri vermektedir.

Sırkatibi Mustafa Nuri Paşa (1798-1879), seraskerliğe kadar yükselmiş bir Osmanlı devlet adamı ve Sırkatibizadeler olarak bilinen Osmanlı Ailesi'nin kurucusudur. Mustafa Nuri Paşa’nın oğlu Hüseyin Hüsnü Paşa Seniye Hanım Sultan’ın, torunu Hami Bey ise Atiye Sultan’ın eşidir. Bu nedenle aile, Osmanlı Hanedanı’na damat veren aile olarak da tanınır. Mustafa Nuri Paşa 10 Haziran 1813 tarihinde II. Mahmut tarafından Enderun'a alınmış ve 1823’de Sırkatibi olmuştur. Sırkatibi, Babıali (sadrazam, sadaret) ile padişah arasındaki yazışmaları kontrol eden bir görevdir. Bu tarihten sonra Mustafa Nuri Paşa, Sırkatibi lakabı ile tanınmaya başlanmıştır.

Sırkatipliği sonrası ilk görevi, 1832’de vezir rütbesi ile Tırhala'ya mutasarrıf olarak atanmasıdır. Çirmen (Edirne) Eyaleti, Rumeli Eyaleti, Vidin Eyaleti, Hüdavendigar (Bursa) Eyaleti, Trablusgarp Eyaleti ve Selanik Eyaleti valiliklerinde bulunmuştur. 1840 yılında Serasker olmuştur. 1859’da Hicaz ve Irak Orduları Müşirliği ile Bağdat Valiliği’ne atanmış, 1877’de ise İlk Meclis’te Ayan Üyeliği’nde bulunmuştur.

Musahip Said Efendi (1776-1856) ise II. Mahmut'un ünlü musahibidir. Musahip Said Efendi'nin ilk eşi, Sadrazam Hacı Ivaz Paşa’nın torunu, Sadrazam Ivazzade Halil Paşa ve Şeyhülislam Ivazzade İbrahim Efendi’nin yeğeni Cemile Hanım'dır. Musahip, padişahların veya üst düzey kişilerin yanlarında bulunmasından hoşlandıkları bilgili, sözünden, sohbetinden hoşlanılan, hazır cevap kişilere verilen bir unvandır. Zaman içinde günümüzdeki devlet sanatçılığına benzeyen bir unvan olarak da kullanılmıştır.

Said Efendi musahiplik görevi yanı sıra dönemin en ünlü nüktedan, hanende, neyzen, griftzen, bestekar, ressam, tiyatrocu ve karagözcü kişilerinden birisidir ve mevlevidir. Avrupai tip resim yapan ilk Osmanlı ressamlarından da olan Said Efendi, Beşiktaş Mevlevihanesi'nde ve bazı tekkelerde, yetenekli dervişlere resim ve nakış dersleri de vermiştir. Bazı kaynaklarda kayıp olduğu söylenen ve Osmanlı resim tarihinde ilk Avrupai tip resim olarak gösterilen otoportresi Sinan Dumlu’da bulunmaktadır.

Sırkatibi Mustafa Nuri Paşa’nın torununun torunu, Musahip Said Efendi’nin ise torununun torununun çocuğu olduğu söyleyen Dumlu, kitabın içeriğini de şöyle anlatmaktadır.

‘Kitap ailemden duyduğum hikayelerin, elimdeki evraklar, okuduklarım ve Osmanlı arşiv evrakları ile birleştirilmesinden oluşmuştur. Geçen nesiller boyunca ailede anlatılanların ne kadar değiştiğini ve doğruluk derecesini kesin bilmem mümkün olmadığından, başka kaynaklar ile kontrol edilmiş bilgiler sağlamaya çalıştım. Yapmış olduğum ciddi Osmanlı arşiv taraması sonucunda elde ettiğim dökümanları, akışı yavaşlatmamak için tam metinleri ile vermedim ama referans olarak kullandım. Bunun yanısıra İngiliz Arşivleri’nde de önemli bir çalışma yaptım. Kitap, ailemde bulunan bilgiler yanısıra, 80 civarında yerli ve yabancı kaynağın incelenmesi ile oluşmuştur. Çalıştığım firmada, dedem Sırkatibi Mustafa Nuri Paşa’nın valilik görevleri yaptığı Yunanistan ve Libya’dan sorumlu olmam da, ek bilgiler bulmamı sağladı.’

Sinan Dumlunun Sırkatibi ve Musahip adlı kitap çıktı

Yazar Sinan Dumlu kimdir?
Babasının görevi nedeni ile, 1967 yılında Ankara’da doğdu. Yüksek öğrenimini 1984-1988 yılları arasında İstanbul Teknik Üniversitesi (İ.T.Ü.) Kontrol ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nde tamamladı. Şu anda Telekom ekipmanları üreten bir ABD firması olan Avaya’da, 9 ülkeden oluşan Doğu Akdeniz Bölgesi’nin genel müdürlüğünü görevini sürdürmektedir.