Kurucuları Kurtuluş'u anlattı
Türkiye solunun 1970'li yıllarda ortaya çıkan hareketlerinden Kurtuluş'un kurucuları kendi tarihlerini anlatıyor. Kurtuluş Kendini Anlatıyor, doğduğu ve kitleselleştiği 1975-80 yıllarından, ağır koşullar altında varlığını sürdürdüğü 1985'e kadar olan dönemi hareketin yedi kurucusunun anlatımlarıyla okurla buluşturuyor.
Türkiye solunun tarihine ilişkin yayınlarını sürdüren Dipnot Yayınları şimdi de Kurtuluş Hareketi'ni okurla buluşturuyor. İki ciltlik Kurtuluş Kendini Anlatıyor adlı kitapta 1970'li yıllarda ortaya çıkan Kurtuluş'un kurucularıyla yapılan görüşmeler yer alıyor.
Dizinin ilk kitabında Kurtuluş Hareketinin üç kurucusu; İlhami Aras, Ali Demir, Şaban İba geçmişin öyküsünü anlatıyorlar. Türkiye solunun yarım yüzyıla yaklaşan büyük çalkantılarla dolu yıllarını konu alan bu görüşmelerde, darbeler, idamlar, katliamlar, sol içerisindeki ayrışmalar yer alıyor.
THKP-C, THKO; TİP, Dev-Genç, Beyaz ve Kırmızı Aydınlık gibi örgüt ve yayın faaliyetleri; Çetin Altan, Mihri Belli, Deniz Gezmiş, Mahir Çayan, Sinan Cemgil, Yusuf Aslan, Hüseyin İnan, Hüseyin Cevahir, Ulaş Bardakçı, Zeki Erginbay, Nasuh Mitap gibi devrimci simalar da Kurtuluş'un kurucularınca anlatılıyor.
Aras, Demir ve İba'nın şehir gerillası tartışmalarını aktardığı, 15-16 Haziran işçi direnişi,12 Mart, Kızıldere katliamı, firarlar, cezaevi günleri üzerinde konuştuğu kitapta, yeni örgütlenme arayışları, ayrışmalar, yeni örgütler, Kurtuluş Sosyalist Dergi'nin çıkışı da anlatılıyor.
"Yedi Kat Yerin Altından Uğultular Geliyor"
Karadenizde örgütlenme, siyasal kampanyalar ve antifaşist mücadelenin yer aldığı kitapta kurucuları, dönemin solunun ve kendilerinin kadına yaklaşımını da gözden geçriyor ve örgütün Merkez Komitesi'nde kadın olmayışını belirtiyor. Kitapta PKK'nın ortaya çıktığı dönem ve KUK ile çatışmalarına ve Kurtuluş'un tutumuna ilişkin de anlatımlar bulunuyor.
Maraş ve Çorum katliamlarıyla birlikte 12 Eylül'e giden sürecin, darbeye karşı ittifakın da anlatıldığı kitapta, "bireysel önderlik yerine organlı çalışma", "tarihe eleştirel bakış", "anti-şovenist ilke ve Devrimci Eylem Birliği girişimi", "tek tip elbise ve ilke sorunu" gibi dönemin tartışmaları da yer alıyor. Aras, Demir ve İba ayrıca Filistin'e geçişlerini ve Filistin kamplarındaki yaşamı da anlattıkları kitapta, Sabra ve Şatilla katliamına da değiniyor.
"Kürdistan Sosyalist Solu Kitabı"
Kurtuluş Kendini Anlatıyor dizisinin ikinci kitabında ise, Mustafa Kemal Kaçaroğlu, Mahir Sayın, İsmet Öztürk ve Doğan Tarkan ile yapılan görüşmeler yer alıyor.
Yukarıdaki isimlerin her birinin 1960'lara uzanan uzun mücadele tarihi, kendi ağızlarından anlatılan yaşam öyküleri pek çok yeni bilgiyi de içeriyor. 1960'lardan itibaren gençlik hareketi ve işçi sınıfı mücadelesinin önemli uğraklarını aktaran bu isimler, THKP-C ve Kurtuluş'un doğduğu koşulları, Kurtuluş'un THKP-C kökenli hareketlerden farklarını, Kemalizm eleştirisini, Kürt sorunu konusunda sömürge tespitini, işçi sınıfı kavrayışını ve partileşme anlayışını anlatıyor.
20'lerden 70'lere Türkiye sosyalist solu
12 Eylül darbesi öncesi ve sonrasında yapılan değerlendirmeleri, "geri çekilme" politikalarını, kadına bakışlarını , sosyalist demokrasi tartışmalarıyla diğer gelişmeleri ve olayları bu kitapta aktarıyorlar. 68 Haziranı ve ilk devrimci eylemler, Mahir Çayan ile Karadeniz gezisi, Deniz Gezmiş'in banka soygunu, Mahir Çayan'ların firarı, Denizlerin idamı, 12 Mart öncesi ve sonrası sol da kitapta yer alıyor.
"Karadeniz'in Zemheri Çocukları"
Ayrıca İsrail Başkonsolosu Elrom'un kaçırılmasını, Kesintisizler ve Yusuf Küpeli'yi, Deniz Gezmiş'in vasiyetini, Mahir Çayan'ın mezarını, THKP-C'nin nasıl bir örgüt olduğunu ve geçmişinin değerlendirmesini de yapan Kurtuluş'un kurucuları, THKP-C'den geriye kalanları, Kurtuluş-Dev-Yol ayrılığını ve sol içi çatışmaları da anlatıyor.
Yankıları halen süren 1 Mayıs 1977 katliamı, Kurtuluş'un iç örgütlenmesi, Kürdistan'daki örgütlenme ve kadroları, ilk örgüt konferansı, 12 Eylül öncesi durum, 12 Eylül darbesine karşı ittifaklar, illegal yaşam da kitapta yer alan konular arasında. Örgüte yönelik "85 operasyonu", işkence, cezaevi direnişleri, açlık grevi, aşk, bekaret, nikah, çocuk gibi meselelere yaklaşımlarını da anlatan Kaçaroğlu, Sayın, Öztürk ve Tarkan, Şam, Suriye ve Beyrut'a geçişlerini, mülteci hayatının zorluklarını ve yakın tarihe ilişkin pek çok şeyi okura sunuyor.
Kitapta tarihi 40 yıla ulaşan Kurtuluş'un doğduğu ve kitlesel bir devrimci hareket haline geldiği 1975-80 yıllarından, ağır illegalite koşullarında varlığını sürdürdüğü 1985 yılına kadar olan dönem birinci elden aktarılıyor.