Fransa'da yayınlanan ilk Türk romanı raflarda
Edebiyat tarihimizin en önemli isimlerinden biri olan Suat Derviş tarafından yazılan ve Fransızcada yayınlanan ilk Türk romanı olma özelliği taşıyan eseri "Ankara Mahpusu" raflardaki yerini aldı.
İlk olarak 1957 yılında, "Le Prisonnierd'Ankara" adıyla Fransa'da yayınlanan eser, Suat Derviş tarafından Fransızcaya çevrildi.
Yayınlandığı dönem 18 dile çevrilen ve büyük yankı uyandıran "Ankara Mahpusu", kendi ülkesinde ise ancak 11 yıl sonra kitap olarak yayınlandı.
Hayatı boyunca pek çok ilke imza atmış olan Suat Derviş, "Ankara Mahpusu" ile bir aşk için hürriyetinden vazgeçen Vasfi üzerinden umudun, özgürlüğün öyküsünü kaleme alır.
Derviş, yıkılan bir imparatorluğun yerine kurulan yeni sistem içinde kendine yer bulamayan, imparatorluğun kalıntılarını üstlerinde taşıyan insanların hikâyesinin gerçekçi bir tablosunu çizer.
Suat Derviş, 1905 yılında İstanbul'da doğdu.
İlk şiiri 13 yaşındayken kendisinden habersiz Nazım Hikmet tarafından yayımlanan Suat Derviş, ilk romanı "Kara Kitap" basıldığında ise 16 yaşındaydı.
Suat Derviş'e büyük bir hayranlık besleyen Nâzım Hikmet'in "Gölgesi" şiirini onun için yazdığı söylenir.
Latin alfabesi ile yazdığı ilk eser "Emine" (1931), en bilinen eseri ise "Fosforlu Cevriye"dir.
Yaşadığı dönemde pek çok ilke imza atmıştır.
Suat Derviş Avrupa'ya muhabir olarak giden ilk kadın gazetecidir. 1922'de Ankara hükümetinin temsilcisi olarak İstanbul'a gelen Refet Bele'yle ilk röportajı "Alemdar" gazetesi için kendisi yapar.
Bir günlük gazetede (İkdam, 1926) kadın sayfası hazırlayan ilk gazetecidir.
23 Temmuz 1972 Pazar günü tedavi gördüğü Kasımpaşa Hastanesi'nde öldü.
Arkadaşlarının çoğu cenazesine gelemez; ya hapistedirler ya da gitmeye korkuyorlardır.
Cumhuriyet ve Milliyet gazetesindeki küçük ölüm ilanı dışında ölüm haberi duyulmaz.