E-kitap kağıt kokusunu unutturur mu?
Türkiye'de sektör olma yolunda hızla ilerleyen e-kitabın basılı kitabı ortadan kaldıracağı tartışmaları süredursun, yayınevleri artık yeni çıkan kitaplarla birlikte e-kitaplarını da çıkarmaya başladı bile...
"Az" adlı romanıyla aynı anda e-kitabı da çıkan yazar Hakan Günday basılı kitabın evrimini tamamladığını düşündüğünü belirtirken, Mario Levi e-kitapların olumlu özelliklerini sıralasa da uzun bir süre e-kitap okumayacağını ifade ediyor.
AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Hakan Günday, e-kitap'ın yazıyı okura ulaştırma yollarından sadece birisi olduğunun altını çizdi. Nasıl sinema tiyatroyu, televizyon da sinemayı öldüremediyse, basılı kitabın da e-kitaba herhangi bir menfi etkisi olabileceğini düşünmediğini belirten yazar Günday, "Halbuki basılı kitap papirüs ya da tabletlerden farklı olarak, evrimini tamamlamış bir aygıttır, dolayısıyla okura sunduğu duygusal ve davranışsal unsurlar, dönüşü olmayan biçimde belirlenmiştir" dedi.
E-kitaptaki fiyatlandırmayı okurun lehine yönlendirme olasılığının da hayli yüksek olduğunu vurgulayan Günday, e-kitabın tüketim alışkanlığı içinde, gereksinimler
doğrultusunda kendi yerini bulacağını ve bu nedenle özellikle teşvik edilmesine de gerek olmadığını ifade etti.
Teşvik edilmesi gereken bir şey varsa, onun da okumak olduğuna işaret eden Günday, "İster hologramlarla gökyüzünden, isterse de sprey boyalı bir duvardan olsun, nereden okunduğu kimin umurunda?" diye konuştu.
"E-kitap okumayacağıma söz veriyorum"
Yazar Mario Levi ise tüm gördüklerine ve yaşadıklarına rağmen kendisini 20. yüzyıla ait bir insan olarak hissettiğini, ancak şu andaki duygusunun kendisine basılı kitap aidiyetinin kolay kolay değişmeyeceğini söylettiğini dile getirdi.
Levi, şunları söyledi:
"Böyle olunca da e-kitaplar karşısındaki duruşum elbette, çok sık tekrarlandığından ve dile getirildiğinden bana artık biraz da içi boşaltılmış gibi gelen bir dizi klişeden oluşuyor. Ben bir kitaba dokunmak istiyorum, kitabı hissetmek, evimin duvarlarında görmek istiyorum... Tamam, bunlara itirazım yok. Bu topluluğun bir bireyi olmaya da... İsterseniz buna eski kitaplardaki yaşanmışlıkların izlerini ve bu izlerin duyurduklarını da ekleyelim. Kitabın yıllar geçtikçe bir nesne olarak da hikayesini hayatlarımıza yazdırdığını..."
E-kitaba karşı olumsuz cümlelerine rağmen bir e-okuyucuda binlerce kitap bulunduğunu ve kişinin kendi kütüphanesini dünyanın her yerine taşıyabildiğini, aradığı kitabı zahmetsiz bulabildiğini söyleyen Levi, e-kitapların kağıt gerektirmeyen özelliği nedeniyle çevreci yanına da dikkati çekti.
Asıl önemli olan şeyin okumak olduğunu vurgulayan yazar, kendisine zaman zaman, "Yazının yedi bin, bildiğimiz kitabın beş yüz yıllık geçmişi var. Yazı devam ediyorsa ve edecekse; birileri birilerine hikaye anlatma ihtiyacı duyacaksa, biz de el yazması kitaplara alışmış olanların, matbaada basılı kitaplar karşısında duydukları tepkinin bir benzerini duyuyor olabilir miyiz?" sorusunu da yönelttiğini ifade etti.
Bu kitapların daha kolay yayımlanabilirliği nedeniyle yeni yazarların önünü de daha kolay açacağı görüşünü dile getiren Mario Levi, "Bütün bu sorular kafamın bir köşesinde dursa da çok çok uzun bir süre için bir e-kitap okumayacağıma söz veriyorum. Okumaya ihtiyaç duymayacağıma da. Kendi kitaplarım dahil" diye konuştu.
Kitapseverlerin yakından tanıdığı çağdaş kadın yazarlardan İnci Aral da kitabın sanal ortama uyarlanmasını teknolojiye ve yeniliklere çok ilgi duyan genç kesim için çok olumlu olduğunu söyledi. Türkiye'de e-kitaba ilginin yeni bir sektör olmasına rağmen az olmadığını belirten Aral, "Bu ilginin artarak süreceğini düşünüyorum" dedi.
Aral, bir yazar ve okur olarak e-kitaba bakışını şöyle anlattı:
"Yazar olarak, e-kitap formunun günümüz okuru için ciddi bir seçenek oluşturduğunu ve edebiyatımıza ilgiyi canlandıracağını umuyorum. Çantada, cepte, her yerde, her zaman taşınabilmesi ve kolayca ulaşılması açısından çok pratik. Yenilikleri seviyorum ama ben okur olarak şimdilik klasik kitaptan vazgeçeceğimi sanmıyorum. Aslında bir tercih de gerekmiyor. Yerine, zamanına göre her ikisi de okunabilir."
Uzak şehirlere ulaşan e-kitap
İdefix Direktörü Bora Ekmekçi, İdefix'in pek çok işletim sistemiyle uyumlu e-kitap uygulaması "Kitaplık"ın metropol kavramından çok uzak şehirlere de edebiyat devlerinin en güncel eserlerini görme şansı tanıyacağını ifade etti.
E-kitap projesinin başlarında çok sancılı bir süreç yaşadıklarını dile getiren Ekmekçi, e-kitap sayısının yetersizliğinin yanı sıra, yayıncıları e-kitaba ikna edememe sorunuyla çok zaman kaybettiklerini söyledi. Ekmekçi, "E-kitap projesinin başından bu yana destekçisi olan yayıncılar, e-kitabın kötü bir şey olmadığını, basılı kitap satışlarını düşürmekten çok uzak olduğunu hatta e-kitapla birlikte yeni bir okur kitlesine hitap edebildiklerini fark ettiler. Şimdilerde yayıncılarla e-kitap konusunda daha kolay iletişim kurabiliyoruz, ancak yine de konuya hakimiyetleri hala yeterli seviyede değil" ifadelerini kullandı.
Son günlerde e-kitap konusunda çok önemli gelişmeler yaşadıklarını da belirten Ekmekçi, Elif Şafak, Yılmaz Özdil, Hakan Günday, İnci Aral ve Gülse Birsel gibi önemli yazarların çok satan ve yeni kitaplarının 27 Mayıs'tan itibaren e-kitap kapsamında satışa sunulduğunu hatırlattı.
"Teknnik hazırlıklar yapılması gerekiyor"
Doğan Kitap Genel Müdürü Gülgün Çarkoğlu da e-kitaba bakışını değerlendirirken, satışların Türkiye'de başlamasının yayın dünyasında geçen yılın en önemli gelişmelerinden biri olduğunu bildirdi.
E-kitapların hazırlık sürecinin kolay olmadığı görüşünü dile getiren Çarkoğlu, "Emek yoğun ve pahalı bir süreç ama keyifli ve yayıncılıkta yeni bir aşama. Öncelikle var olan yazar sözleşmelerinin dijital hakları da kapsayacak şekilde genişletilmesi, sonra da teknik olarak birtakım hazırlıklar yapılması gerekiyor" diye konuştu.
Kurum olarak zengin önemli sayıda güncel kitabı dijital dünyaya kazandırdıklarının altını çizen Çarkoğlu, e-kitapların kaliteli ve güvenli bir şekilde hazırlanabilmesi için bir ekip oluşturduklarını kaydetti. Çarkoğlu amaçlarının teknik açıdan kaliteli ve daha güvenli bir üretim gerçekleştirmek olduğunu anlattı.
Yayınevi olarak e-kitaba dönüştürdükleri eserler hakkında bilgi de veren Doğan Kitap Genel Müdürü Çarkoğlu, şunları anlattı:
"Doğan Kitap'ın ciddi bir yayın portfolyosu var. Biz önceliği eski kitapları dijitalleştirmeye verdik. Bu da tabii ki zaman alıyor. Ancak bu operasyon bittikten sonra yeni kitapların eşzamanlı olarak piyasaya sunulması gündemimize gelecek. Kimi çok değerli eski kitaplarımız talep fazla olmadığı için baskısı bulunmuyor ya da kısıtlı satış noktalarında satışa sunulabiliyor. E-kitap sayesinde tüketiciler bu değerli kitaplara ulaşabilecekler. Bu yılın başından itibaren var olan tüm kitaplarımızı dijitalleştirme kararı aldık. Bu kararın uzantısı olarak tüm yeni kitaplarımız da aynı anda ileriye yönelik olarak e-kitap formatında hazırlanmaktadır. Ayrıca zenginleştirilmiş dijital içerik geliştirme çalışmalarımız da devam etmektedir."