Arap İsyanı'nın 100. yılı Toplumsal Tarih'te: İhtilal mi, ihanet mi?

KAYNAKCnnturk.com

Toplumsal Tarih Haziran 2018 sayısı "Arap İsyanı'nın 100. Yılı: İhtilal mi, İhanet mi?" başlığıyla, gerek Türkiye gerekse de Arap tarihçiliklerinde tartışmalı bir mesele olmayı sürdüren "Arap İsyanı"na yeniden bakıyor.

Haberin Devamı

Gökhan Çetinsaya'nın editörlüğünde hazırlanan dosyada yer alan yazılar, Birinci Dünya Savaşı sırasında patlak veren "Arap İsyanı"nı farklı yönleriyle ele alırken "arkamızdan vuran Araplar" mitini sorgulayan çağdaş tarih çalışmalarını da gündeme getiriyor. M. Talha Çiçek, Mesut Uyar, Hasan Kayalı, Selim Sezer ve Serhat Aslaner yazılarıyla dosyaya katkıda bulunuyor.

M. Talha Çiçek, "Şerif Hüseyin İsyanı ve 'Arap İhaneti' Meselesi: Ne idi, Ne oldu?" başlıklı makalesiyle, isyanının bütün aşamalarıyla siyasi tarihini anlatıyor. "Birinci Dünya Savaşı'nda Hicaz Cephesi ve Medine Savunması" başlıklı makalesinde Mesut Uyar, Şerif Hüseyin İsyanı'nın askeri tarihine odaklanıyor. Hasan Kayalı'nın, "Zaman İçinde Arap İsyanı/İhtilali, Tarihsel Bellek ve Tarih Yazımı" başlıklı makalesi, 20. yüzyıl boyunca Arap dünyasındaki entelektüel, siyasi ve akademik akımlar içinde "Arap İsyanı"nın nasıl anlaşıldığını inceliyor.

Selim Sezer, "Arap İsyanı'ndan İki Yıl Önce Yaşanan Bir Kriz: Binbaşı Aziz Ali el-Mısri Vakası" başlıklı makalesinde önce ittihatçı sonra Arap milliyetçisi subaylardan olan ve bir süre Şerif Hüseyin İsyanı'na da katılarak belli bir rol oynamış Aziz Ali el-Mısri'nin hayat hikayesini ve İttihat ve Terakki'yle ilişkilerini anlatıyor. "Osmanlı'ya Arap Gözünden Bakmak: Fragmanlar" başlıklı makalesinde Serhat Aslaner, isyan sırasında Osmanlı Devletinin yahut İttihat ve Terakki'nin yanında ve karşısında yer alan, çeşitli sosyal kesimlerden Arap figürlerin hatıratlarını tartışıyor.

Dosya dışındaki sayfalarımızda yer alan Funda Berksoy'un, "Ressam Anton von Werner'in Berlin Kongresi ve Osmanlı-Almanya İlişkilerinde Yeni Bir Dönemin Kurgulanışı" başlıklı makalesinde, Berlin Kongresi tablosunun 19. yüzyıl sonunda Avrupa devletleri arasındaki siyasal dengeleri "bir biçimiyle" temsil eden bir tarihsel belge olarak nasıl kurgulandığını ele alıyor.
Alim Arlı, mayıs ayında vefat eden ve Ortadoğu tarihçiliğinin hem akademik hem de politik yönden en tartışmalı isimlerinden olan Bernard Lewis hakkında bir değerlendirmeyi "Bernard Lewis'in Ardından" başlıklı makaleyle sunuyor.

Davut Yiğitpaşa ve İsmail Ercan'ın Kitabiyat sayfalarımızda yer alan "Persler: Anadolu'da Kudret ve Görkem" başlıklı yazısı, Anadolu'da gizli kalmış Pers mirasını yeni arkeolojik bulgular ışığında gündeme taşıyor. Zerrin İren Boynudelik, Emine Önel Kurt ve Çağla Ormanlar Ok, "Resimde Kılık Kıyafet" başlıklı köşelerinde bu ay yakaları konuk ediyor.

Edhem Eldem, L'Illustration'un 12 Mayıs 1877 tarihli nüshasından Osmanlı-Rus Savaşı'nın ilanı ve takip eden gelişmelerle ilgili yazıları aktarıyor. Emel Seyhan "Osmanlı Basınında Yüz Yıl Önce Bu Ay" ile dergiye katkıda bulunmaya devam ediyor. Murat Cankara ise bu aydan itibaren "Osmanlı'da Gayrimüslim Basından" başlıklı yeni bir köşeye başlıyor.