SON DAKİKA
Edirne Gezi Rehberi | Tarih, doğa ve lezzetlerin şehri yeniden keşfedilmeyi bekliyor
Marmara Bölgesi'nde, Türkiye'nin, Avrupa'ya açılan kapısı olan Edirne hem tarihi derinliği hem de doğal güzellikleriyle ziyaretçilerini kendine hayran bırakacak bir destinasyondur. Osmanlı İmparatorluğu’nun ikinci başkenti olan Edirne, zengin kültürel mirası, eşsiz doğası ve nefis mutfağıyla keşfedilmeyi bekleyen özel bir şehirdir.
• 🏰 Edirne Sarayı (Yeni Saray) (1450 II. Murad Dönemi):
Osmanlı dönemine ait olan bu saray, şehrin en önemli tarihi yapılarından biridir. İstanbul'daki Topkapı Sarayı'ndan sonra Osmanlı İmparatorluğu'nun en büyük ikinci sarayıdır. 1877-78 Osmanlı Rus Savaşı’ndan sonra tahrip olan saraydan günümüzde yalnızca Cihannüma Kasrı, Adalet Kasrı ve Fatih Köprüsü ayakta kalmıştır. Edirne Sarayı günümüzde restorasyon sebebi ile kapalıdır.
• 🕌 Selimiye Camii (1569-1575):
Osmanlı İmparatorluğu’nun İstanbul’dan önceki başkenti olan Edirne şehrindeki Selimiye Camii ve Külliyesi, 2011 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edilmiştir.
Edirne’nin her yerinden tüm ihtişamı ile görülebilen, dört zarif minaresi ve muhteşem kubbesi ile eşsiz bir yapı olan Selimiye Camisi dünya tarihinin ünlü mimarlarından Mimar Sinan’ın eseridir. Yapımına II. Selim’in emri ile 1569 yılında başlanan caminin inşası binlerce kişinin yoğun çalışması ile yedi yıl sürmüş ve 1575 yılında tamamlanmıştır. Osmanlı mimarisinin en önemli eseri olarak kabul edilen camiyi Mimar Sinan “ustalık eserim” olarak tanımlamıştır.
• 🕌 Eski Camii (1403-1414): 1414 yılında inşa edilen ve devasa hat yazılarıyla ünlü olan bu cami, Osmanlı erken dönem mimarisinin önemli örneklerindendir. Hat sanatıyla süslenmiş devasa “Allah” ve “Muhammed” yazıları oldukça dikkat çekicidir.
• ⛪ II. Beyazıt Külliyesi (1484-1488): Tunca Nehri kıyısında bulunan İkinci Bayezid Külliyesi Sağlık Müzesi, Edirne’nin en önemli yapıtlarındandır. Cami; tıp medresesi, imaret, darüşşifa, hamam, mutfak, erzak depoları ve öbür bölümleriyle geniş bir alana yayılmıştır.
Sağlık Müzesi olarak da bilinir, Osmanlı dönemi mimarisinin muazzam örneklerinden biri olarak dikkat çeker. Osmanlı döneminde akıl ve ruh sağlığı tedavisinde kullanılan bu yapı, günümüzde müze olarak hizmet vermektedir.
• 🏛 Edirne Müzesi: Arkeolojik ve etnografik eserleri barındıran müzenin arkeoloji bölümünde; bahçede Roma dönemine ait lahitler, dolmen ve Menhirler ve hemen arkasında Osmanlı Dönemi’ne ait mezar taşları sergilenmektedir. Bahçede ayrıca, Helenistik, Roma ve Doğu Roma dönemlerine ait sütun başlıkları, heykeller ve Osmanlı Dönemine ait su kültürü ile ilgili olan Edirne’nin balıklı havuzları ve kuşlukları sergilenmektedir. Bunların dışında Arkeoloji bölümünde sergileme Paleontolojik döneme ait fosillerle başlar. Edirne ve yakın çevresinde bulunan, 3. zaman sonuna ait gergedan ve at türünden hayvanların defans, çene kemiği, diş ve omurlarına ait parçalar bulunmaktadır. Ayrıca günümüzden 30 milyon yıl önce Miyosen Döneme ait fosiller ile diğer deniz hayvanları fosilleri de burada sergilenmektedir.
• 🏚 Kırkpınar Yağlı Güreş Alanı: Geleneksel Türk güreşinin en eski ve prestijli organizasyonlarından biri olan Kırkpınar'a ev sahipliği yapan bu alan, Türk kültürünün önemli bir parçasıdır.
📝 Edirne, aynı zamanda 1361 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun başkentliğine başlamış ve bu dönemde önemli bir kültürel merkez olmuştur.
• 🏖️ Saros Körfezi: Dünya üzerinde kendi kendini temizleyen yalnızca birkaç denizden biri olan Saros Körfezi; Trakya topraklarının Ege denizine kıyısı olan ve tertemiz kumsallarla kaplı bir kıyı şerididir. Saros körfezi su altı akıntılarının fazla olması, herhangi bir büyük yerleşimin ve sanayileşmenin olmaması sebebi ile Ege denizinde yer alan en temiz bölgelerden biridir. Temiz ve berrak suyuyla ziyaretçilerini her seferinde hayran bırakır.
• 🌊 Tunca Nehri: Şehrin ortasından geçen bu nehir, kano turları ve doğa yürüyüşleri için mükemmel bir rotadır.
• 🏞 Meriç Nehri: Meriç Nehri, Bulgaristan’dan doğarak Edirne sınırlarından ülkemize girmekte olup Yunanistan ile olan sınırımızın bir bölümünü oluşturmaktadır. Nehrin üzerinde yer alan Meriç Köprüsü geçilerek ulaşılan Karaağaç’ta bulunan mesire yerleri nehirle bütünleşmiştir.
•🌲 Musabeyli Korusu: Şehir merkezine yakın olan bu koru, sakin bir atmosferde doğanın keyfini çıkarabileceğiniz mangal, spor ve doğa yürüyüşü gibi etkinlikleri yapabileceğiniz güzel bir yerdir.
•🌳 Gala Gölü Milli Parkı: 22.000 hektarlık alanıyla Türkiye’nin en önemli sulak alanlarından biridir. Kuş gözlemcileri için cennet niteliğinde olan bu parkta 200'den fazla kuş türüne rastlanabilir. Aynı zamanda kamp deneyimi için de ideal bir konumdur.
• 🌾 Karaağaç: Edirne'nin huzurlu bir mahallesi olan Karaağaç, sakinliği ve doğasıyla ziyaretçilerini cezbetmektedir. 1923 Lozan Antlaşması ile Türkiye’ye bağlanan bölgedir. Tarihi Tren Garı günümüzde Trakya Üniversitesi’ne bağlı olarak sergi alanı olarak kullanılmaktadır. Lozan Anıtını da içinde bulundurmaktadır.
• 🧀 Edirne Beyaz Peyniri: Edirne’ye özgü, burada yetiştirilen süt veren hayvanların sütü kullanılarak üretilen beyaz peynirdir. Edirne Beyaz Peyniri, karışım süt kullanılmadan tek cins süt ile üretilmektedir. Peynirin özelliği, farklı aylarda farklı aromaya sahip olmasıdır. Bunun sebebi, aylara göre değişiklik gösteren bitki örtüsü ile beslenen hayvanların sütlerinin besin değerlerinin farklılık göstermesidir. Besin değeri farklı olan sütlerle üretilen peynirin aroması da bu yüzden farklılık göstermektedir.
• 🍯 Edirne Tava Ciğeri: Edirne Tava Ciğeri olarak da bilinen Edirne Yaprak Ciğeri, dana karaciğerinin ince bir şekilde kesilip buğday ununa bulanarak hazırlanmaktadır. Malzeme olarak Edirne yöresinde yetiştirilen dana cinsi büyükbaş hayvan ve bu yöreye ait buğday unu kullanılmaktadır. Servisi esnasında ise Edirne yöresine ait olan kızartılmış ve doğal yolla kurutulmuş kırmızı biber kullanılmaktadır. Hazırlanışı ve pişirilişi kolay gibi gözükse de yapılışı ustalık gerektiren bir yemektir.
• 🍵 Kapama: Kapama; av hayvanları, kuzu veya tavuk eti ile hazırlanan bir pilav çeşididir. Fırınlanıp pişirilerek servis edilmektedir. Balkan’da oldukça yaygın olan Kapama, Edirne ve Kırklareli olmak üzere Trakya’ya da Balkanlar’dan gelmiştir. En büyük özelliği pişirilirken içine karabiber ilave edilmesidir.
• 🍖 Ciğer Sarma: Pirinç, soğan ve kuzu ciğerinin harmanlanarak kuzu gömleğine sarılıp, fırında pişirilmesiyle hazırlanmaktadır. Edirne’de oldukça fazla tüketilen sakatatlar kategorisine giren Ciğer Sarma’ ya Rumeli mutfağında da rastlamak mümkündür.
• 🍦Badem Ezmesi: Osmanlı Saray Mutfağından kalan tarihi tatlılardandır. Ayıklanan bademlerin su, limon ve şeker ile ezilerek macun kıvamına getirilmesiyle yapılan bir tatlıdır. Doğduğu yerin Edirne olduğu bilinen tatlı, gezginler ile Avrupa’ya taşınmış ve “Marzipan” ismiyle Avrupa mutfağında yerini almıştır. Bu tatlının geçmişi, yöreye göç etmiş bir Mısırlı ustanın hazırladığı tarife uzanmaktadır. Söylentilere göre, 2.Murat’ın sefer dönüşünde kendisine tatlının ikram edilmesi ve padişahın tatlıyı çok beğenmesiyle ünlenir.
•🍮 Deva-i Misk Helvası: Deva-i Misk helvası kökü Osmanlı mutfağına dayanan çok özel bir lezzettir. Osmanlı Döneminden bu yana Edirne'ye özel bir tat olarak bilinen Deva-i Misk Helvası içeriğinde bulunan 41 çeşit baharat, yumurta akı ve baldan yapılmaktadır. Edirneli Pehlivanların temel gıdaları arasında yer almaktadır. Ağzınıza aldığınız ilk andan itibaren içerisinde ki yoğun baharat damağınızda adeta bir şölen etkisi yaratacaktır.
• 🍵Edirne Bademli Kurabiyesi: Edirne bademli kurabiyesi ya da yaygın kullanılan ismiyle Kavala kurabiyesi Edirne’nin bilinirliğine azımsanmayacak değer katan gastronomik bir öğedir. Yunanistan topraklarındaki Kavala şehrinin adıyla anılması, buradan tescillenmesi tuhaf görünse de Kavala şehrinin geçtiğimiz yüzyıla kadar Osmanlı coğrafyasının bir parçası olması durumu anlaşılır kılmaktadır. Osmanlı’da saray mutfağının bir öğesi olarak Türk ustalarca bu lezzetin hazırlandığını biliyoruz.
🛍 Edirne Bedesten Çarşısı, Alipaşa Çarşısı, Arasta Çarşısı organik ürünler, yöresel tatlar ve el sanatlarıyla şehri daha yakından keşfetmek isteyenler için ideal noktalardır.
•🧼Misk Sabunu: Edirne'nin eski el sanatlarından biri de misk sabunculuğudur. Doğal yağlar ve aromatik esanslar kullanılarak üretilir. Portakal, limon, elma, armut vb. biçimlerinde yapılan sabunlar, Arasta Çarşısı, Alipaşa Çarşısı gibi tarihi çarşılarda hediyelik eşya olarak satılır.
• 🖼️Edirnekâri: Edirnekâri, tarihi Osmanlı Dönemine (14.Yüzyıl) dayanan bir ahşap süsleme sanatıdır. Mimari eserlerin iç dekorasyonunda, taş, ahşap, mukavva ve deri eşyaların yüzeylerinde uygulanır. Genellikle sandık, çekmece, tepsi, rahle (Kur'an okumak için kullanılan sehpa) gibi ürünlerde görülür. İlk kez Edirneli ustalar tarafından uygulandığı için bu isimle adlandırılır
•🧹 Aynalı Süpürge: Aynalı süpürgenin Edirne geleneklerinde önemli bir yeri vardır. Süpürge darısından yapılır. El süpürgesi, sırıklı süpürge, küçük el süpürgesi, tavan süpürgesi, top süpürge gibi değişik türleri bulunmaktadır. Evin kapısının dışına asılan aynalı süpürge, o evde evlenecek çağda kızın olduğu anlamına gelir.
• 🎉 Kırkpınar Yağlı Güreşleri: UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Listesi'nde yer alan ve her yıl düzenlenen bu etkinlik, 1362’den beri düzenlenen dünyanın en eski güreş festivalidir. Bu yıl 664. yapılacaktır. Güreşlerde kullanılan geleneksel kıyafet Kıspet’ tir. Manda veya dana derisinden el işçiliğiyle dikilir. Ustalar tarafından özel ölçülerle kişiye özel yapılır.
1. Gün: Edirne’nin Tarihini Keşfedin
☀️ Sabah: Edirne Sarayı ve Selimiye Camii ziyareti. Cami yakınındaki Edirne Müzesi ve camii avlusundaki Selimiye Vakıf Müzesi’ni gezin. Osmanlı dönemi vakıf kültürüne dair eşsiz eserler görebilirsin.
🏛 Öğleden Sonra: Beyazıt Külliyesi ve Arkeoloji Müzesi gezisi ardından Adalet Kasrı’nı ziyaret et ve Kırkpınar Yağlı Güreşlerinin yapıldığı alanı gör.
🏞 Akşam: Karaağaç ve çevresindeki tarihi yapıları keşfedin, Lozan Anıtı ve Müzesi’ni gezin ve Lozan Barış Antlaşması’nın izlerini keşfedin. Karaağaç kafelerinde sıcak çayınızı yudumlayın.
2. Gün: Doğa ve Lezzet Turu
☕ Sabah: Tunca Nehri kenarında kahvaltı yapın
🌿 Öğleden Sonra: Meriç Nehri boyunca tekne, kano turu yapın ve Karaağaçta doğa yürüyüşü yapın.
🍽 Akşam: Edirne’ye gelip tava ciğer yemeden dönmek olmaz! Yanında gelen acı biberini denemeyi unutma. Tatlı olarak da Badem Ezmesini mutlaka deneyin! En son olarak da Selimiye Camii önünde son bir hatıra fotoğrafı çekmeyi unutma!
✈️ Havayolu: İstanbul Havalimanı’na uçuş sonrası, karayolu ile 2 saat 30 dakika içinde Edirne’ye ulaşım sağlanabilir.
🚆 Tren:
• İstanbul → Edirne: 4 saat 15 dakika
• Ankara → Edirne: 10 saat 30 dakika
🚗 Karayolu:
• İstanbul → Edirne: 2 saat 30 dakika
• Ankara → Edirne: 6 saat
