İzmir'e gittiğinizde mutlaka görmeniz gereken 16 tarihi mekan

İzmir, neredeyse medeniyet tarihiyle eş zamanla insanların yaşamaya başladığı bir kent. Bin yıllar boyu insanların kent kurmak için elverişli gördüğü bu topraklarda o medeniyetlere ait yüzlerce tarihi değeri bir arada görmek mümkün. Bu da şehri adeta kocaman bir açık hava müzesi haline getirmiş durumda.Selçuk ilçesi sınırları içindeki antik Efes kentinin ilk kuruluşu M.Ö. 6000 yıllarına dayanıyor. Son yıllarda yapılan araştırma ve kazılarda Efes, çevresindeki höyükler ve kalenin bulunduğu Ayasuluk Tepesi'nde Tunç Çağları ve Hittitler'e ait yerleşimler saptanmıştır. Hititler döneminde kentin adı Apasas'tır. M.Ö. 1050 yıllarında Yunanistan'dan gelen göçmenlerin de yaşamaya başladığı liman kenti Efes, M.Ö. 560 yılında Artemis Tapınağı çevresine taşınmıştır. Bugün gezilen Efes ise, Büyük İskender'in generallerinden Lysimakhos tarafından M.Ö. 300 yıllarında kuruldu. Helenistik ve Roma dönemlerinde en görkemli zamanlarını yaşayan Efes, Asya eyaletinin başkenti ve en büyük liman kenti olarak 200.000 kişilik nüfusa sahipti. Efes, Bizans dönemi tekrar yer değiştirmiş ve ilk kez kurulduğu Selçuk'taki Ayasuluk Tepesi'ne gelmiştir. Agora etimolojik olarak şehir meydanı, çarşı, pazar yeri demektir. Ticari, adli, dini, siyasi fonksiyonları olan agora, sanatın yoğunlaştığı, felsefenin temellerinin atıldığı; stoaların, anıtların, sunakların, heykellerin bulunduğu yerdir. İzmir'in Namazgâh semtinde bulunan agora, Roma Döneminden (M.S. 2. yüzyıl) kalmadır ve Hippodamos şehir planına göre merkeze yakın yerde üç kat halinde inşa edilmiştir. İzmir agorası İon agoralarının en büyük ve en iyi korunmuş olanıdır. Allianoi, Sağlık Tanrısı Asklepionun yurdu olarak bilinmektedir. İlginç bir özelliği, antik çağ kaynaklarında sadece bir kez, M.S. 2. yüzyıl Batı Anadolu yazarı Aelius Aristidesin Hieroi Logoi (Kutsal Anlatılar) adlı eski çağ tıbbının en önemli kaynaklarından biri olan eserinde anılmış olmasıdır. Bu kaynak haricinde antik yazılarda veya epigrafik buluntularda henüz bahsine rastlanmamıştır. 1658 yılında deniz kıyısında inşa edilen Aya Fotini, 1688'deki depremde yıkıldıktan sonra 1690'da yeniden yapılır. İlerleyen yıllarda Metropolit olur ve İzmirde yaşayan Rumların sembolü haline gelir. Zamanla kıyının doldurulması sonucu içeride kalan kilisenin Hazreti İsanın ölüm yaşıyla bağlantılı olarak 33 metre yüksekliğinde olan çan kulesi 1856'da dikilir.1922 yılında yaşanan büyük yangında tamamen yanarak harabeye dönmüş ve yıkılmıştır. Günümüzde aynı adla modern bir kilise inşa edilmiştir. İlk kez İzmir'de yaşayan Hollanda asıllı Salomon de Ciaves tarafından yaptırılmıştır. Şehri kavuran bir yangında (1772) yok olan bu ilk sinagogun yerine yenisi 1800 yılında Manuel de Ciaves tarafından yaptırılmıştır. Bugün İzmir'in en güzel sinagogu olan Bikur Holim, o günlerdeki görüntüsünü günümüzde de korumaktadır. 1650–1670 yıllarından itibaren deniz kıyısının doldurulması ve yeni yerleşim alanları ile ticarethanelerin açılması ile oluşturulmuştur. 1592'de inşa edilmiş Hisar Camii'nin bulunduğu mevkiden başlatılmış bu yayılmanın çizgisini, başka bir şekilde eski deniz kıyısı hattını günümüzdeki Anafartalar Caddesi oluşturur. İnşa edilen günümüze ulaşmış en önemli hanlardan biri 1744 yılında Hacı Beşir Ağa tarafından yaptırılan Kızlarağası Hanı'dır. Bunun dışında semtte çok sayıda han inşa edilmiştir. Kemeraltı Çarşısı ilk yıllarında üzeri tonoz ve kiremit örtülü, sokakları kapsayan bir kapalı çarşı görünümünde idi. Çarşı 19. yüzyılın sonlarına kadar bu özelliğini korumuştur. Bugün üzeri açık olan ara sokakların bir bölümünün de üzeri beşik tonozla örtülü idi. Diğer adı Serapeion olan tapınağın önünde, tapınak ile aynı aks üzerinde avluya doğru çıkma yapan bir propylon ve gerisinde devasa bir tapınak kapısı yer almaktadır. Kapı ağır mermer sövelerle çevrili, kapı kanatları çok büyük ve muhtemelen bronz kaplamalı idi. Çok ağır olması her zaman açılıp kapanmasını mümkün kılmakta idi. Bu bakımdan kontrol sağlamak amacıyla kapı önünde demir parmaklıklardan oluşan ikinci bir kapı tertibatı yer almakta idi. Klarosun kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber M.Ö.7. ve 6. Yüzyıl başında Kolophonun baş tanrısı Apollon adına inşa edildiği sanılmaktadır. Dar vadide düz bir alanda bulunan Klarosdaki Apollon tapınağı, bilicilik yeri olmasından dolayı Helenistik dönemde ve özellikle Roma çağında çok ünlüydü. Tapınağın bir tepe üzerinde inşa edilmeyip düzlükte yer almasının nedeni burada kutsal bir kaynağın ve ormanın bulunmasıdır. Günümüzde Kale olarak adlandırılan akropol, iki tepe üzerine oturuyor ve kentin baş tanrıçası Athena Polliasa adanmış olan tapınak, akropolün batı tepesi üzerinde denize tümüyle hakim bir konumda bulunuyor. Herodotosa göre Notion, bir Aiol kentiydi ve Aioller bereketli toprağa sahip, ancak havası İonlarınki kadar güzel olmayan ülkede yaşıyorlardı. Pergamonda doğal bir düzlüğün olmaması yerleşimin en erken evresinden itibaren arazi teraslaması yapılmak suretiyle yer kazanılmasını gerekli kılmıştır. Azalan inşaat alanları yıllar içerisinde artan ihtiyaçlar sebebi ile eski terasların yeni teraslar içerisinde eritilmesine sebep olmuştur. Bu da, şehrin en erken tarihi hakkındaki yeterli ipuçlarının bulunamamış olmasının başlıca sebebidir. Kalede tespit edilen en eski yerleşim yerleri M.Ö. 7-6.yüzyıla tarihlenmektedir. İzmir Saat Kulesi, İzmir'de Osmanlı padişahı II. Abdülhamid'in tahta çıkışının 25. yıl dönümünü kutlamak için 1901'de inşa edilmiş tarihi saat kulesi. Konak Meydanı'ndaki İzmir Hükümet Konağı, Kemeraltı Çarşısı girişi, Konak Yalı Camii ve İzmir Büyükşehir Belediyesi binası arasındaki alanda yer alır. 25 metre yüksekliğinde dört katlı olan kule, Sultan II. Abdülhamitin iradesi gereği Osmanlı vilayetlerinde aynı dönemde meydana getirilmiş bir çok saat kulesinden birisidir ancak özgün mimarisi ve yapımında izlenen yöntem gibi nedenlerle diğer saat kuleleri arasında özel bir yer edinmiştir. Osmanlı saat kuleleri içinde en estetik görünüşlü ve en zarifi olarak kabul edilir. Salepçizade Hacı Ahmet Efendi'nin vasiyeti gereği İzmir Kadısı Mehmet Emin Efendi'nin nezaretinde 1897-1907 yılları arasında inşa edilmiştir. Salepçioğlu Camisi'nin en önemli özelliği fevkani (fevkani: üst katılan) bir yapı olmasıdır. Üst kat cami, ait kat medrese olarak ana simetri ekseni üzerinde bir bütünlük içinde tasarlanmıştır. Eski İzmir (Smyrna) körfezin kuzeydoğusunda yer alan ve yüz ölçümü yaklaşık yüz dönüm olan bir adacık üzerinde kurulmuştu. Son yüzyıllar boyunca Meles Irmağı Sipylos (Yamanlar) Dağı'ndan gelen sellerin getirdikleri mil ile bugünkü Bornova ovası oluştu ve yarım adacık bir tepe haline dönüştü. Yapılan en son kazılarda İzmirdeki yerleşim alanlarının M.Ö. 7000 yıllarına dek uzandığı ortaya çıkarılmıştır. Biri diğerinden 58 metre yüksekte olan Mithatpaşa Caddesi ile Şehit Nihatbey Caddesi'nin arasında işleyen iki asansörü barındıran asansör kulesidir. 1907 yılında Musevi iş adamı Nesim Levi (Bayraklıoğlu) tarafından yaptırılan asansör, birinden diğerine 155 basamakla ulaşılan iki semt arasında hızlı ve kolay ulaşım sağlama amacıyla yaptırılmıştır. Bazı tarihçilere göre M.Ö. 1050-1000 yıllarında kurulmuştur. Kurucusu Dionysosun oğlu Athamas olarak bilinir. Teos, 12 İon kentinden biri olup, yolun hemen kenarındaki Dionysos Tapınağı M.Ö. 2. yüzyılın başlarında Prieneli Hermogenes tarafından inşa edilmiştir. Anadoluda Dionysos adına yapılan tapınakların en büyüğüdür. Roma imparatorluğu döneminde sıkça onarılmış ama yine de depremlerden çok zarar görmüştür. İzmirin Foça ilçesinde, Eski Foçada bulunan su kemeri 20. yüzyılın başlarına kadar kullanılmış ve şehrin içme suyu ihtiyacının büyük bir kısmını sağlamış. Kemerin ne zaman yapıldığı konusunda kesin bir bilgi bulunmamakla beraber, Felix Sartiauxa göre Orta Çağda yapılmıştır. 17. yüzyılda buraya gelen araştırmacı Le Bruyn, su kemerinin 180 kemerini saydığını belirtmiştir. Günümüzde büyük bir kısmı ayakta olan bu kemer moloz taş ve kesme taştan yapılmıştır. Kemerler ince, uzun ve yuvarlaktır.