Alman karikatüristler Türkleri böyle görüyor

Alman karikatüristlerin ülkelerinin seçkin gazete ve dergilerinde yer alan çalışmaları, Almanya'daki Türkler konusunda yaşanan çatışma alanlarını, çelişkileri ve korkuları ortaya koyuyor.

Haberin Devamı

Almanya ile Türkiye arasında 31 Ekim 1961 yılında yapılan "İşgücü Anlaşması" ile başlayan göç, Almanya'nın ekonomisinin yanı sıra sosyal hayatı ve siyasetinde de önemli değişmelere neden oldu. Türkiye'den giden gurbetçiler, bu tarihten beri Almanya'da varlık mücadelesi gösterirken, Almanlar da "Türklerin uyumunu" tartışmaya başladı.

Yurt Dışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı, geçen yıl "Almanya'ya Göçün 50. Yılı" dolayısıyla bir takım etkinlikler düzenledi.

Bu kapsamda Türklerin Almanya'daki yarım asırlık serüvenini başka bir gözle anlatmak üzere, 1 Kasım 2011'de Berlin'de "50 Yıl 50 Karikatür: Alman Karikatüristlerin Gözüyle Türkler" sergisi izlenime sunuldu.

Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi Müdürü Doç. Dr. Murat Erdoğan tarafından hazırlanan çalışma, son olarak kitap haline getirildi.

Erdoğan'ın kitabın "Önsöz"ündeki yazısına göre, Türk göçmenlerin 50 yıllık serüveninin oldukça çarpıcı bir alanına dikkati çekmek üzere yapılan bu çalışma, Almanya'nın seçkin gazete ve dergilerinde yayımlanan ve Alman karikatür sanatçılarınca Türkler üzerine çizilmiş karikatürlerden oluşuyor.

Karikatürler, Almanya'daki Türkler konusunda yaşanan çatışma alanlarını, çelişkileri, çifte standartları, korkuları ve ötekileştirmeyi ortaya koyuyor.

Alman karikatür sanatçılarının, Alman toplumu ve politikacılarına yönelik ciddi bir öz eleştiri gerçekleştirdikleri, hatta bu haliyle özellikle yabancılara karşı popülist söylemlerle hareket eden politikacıları ciddi bir şekilde eleştirdikleri de görülebiliyor.

Karikatürler

Karikatürlerde anlatılanlardan bazıları şöyle:

* Almanya Başbakanı Angela Merkel ile Başbakan Erdoğan'ın yer aldığı bir karikatürde, Merkel "Türklerin Almanya'ya entegrasyonu için çok açık bir EVET" sözlerini söylerken, aklından "Türkiye'nin AB'ye entegrasyonu için çok açık bir HAYIR" diye geçiriyor.

* Bir karikatürde de Merkel elindeki yumurtayı soru işaretleriyle boyarken, karşısında oturan Başbakan Erdoğan yumurtayı AB bayrağına boyarken görülüyor.

* Elinde Türkiye ve Almanya bayrakları tutan bir Türk, televizyonda Mesut Özil'in oynadığı futbol maçını seyrederken, yanında oturan Alman'a, "İslam Almanya'nın bir parçasıdır" diyor. Alman da "Ama eğer Almanya kazanırsa" yanıtını veriyor.

* Elinde döner ekmek bulunan bir Alman'ın sözleri şöyle: "Ne istediklerini bilmiyorum? Tabii ki İslam bu ülkenin bir parçası. Ben en az haftada bir Abdullah'tan dönerimi alıyorum."

* Bir sınıfta elinde kağıttan yapılan uçağı tutan Alman öğretmen, "Kim attı bunu Abdullah?" diye soruyor. Bu sırada Alman bir öğrenci de Abdullah'a bakarak sırıtıyor.

* Diğer bir karikatürde de okuldan gelen Türk öğrenci, evde yemek pişiren annesinin "Peki bugün ne öğrendin?" sorusuna, "Buraya ait olmadığımı" yanıtını veriyor.

Öte yandan, kitabın arka sayfalarında karikatürlere esin kaynağı olan Almanya'daki siyasi ve toplumsal tartışmalar konusunda özet ve genel bilgiler de yer alıyor.