Cem Yılmaz: “Filmdeki öküzün bir simge olmaması sevindirici”

Dünya festivallerinden ödülle dönen filmlerin Türkiye'deki ilk adresi olan Adana Film Festivali'ni ucundan da olsa yakaladık. 23.sü düzenlenen festivalde yarışma filmlerinin gösterildiği salonlar hınca hınç dolu. Gösterimlerin ücretsiz yapıldığı festivale hem Adanalıların hem de basının ilgisi yüksek. (Dilan Bayır Polat - Melis Soylu / Afiş)23 Eylül Cuma günü ulusal yarışma filmi gösterimleri, Mehmet Can Mertoğlu'nun Cannes Film Festivali'nin Eleştirmenler Haftası Bölümü'nde Yılın En Yenilikçi Yönetmeni ödülünü kazandığı, Albüm filmiyle başladı. Türkiye'deki ilk gösterimini yapan film özellikle başrol oyuncuları Şebnem Bozoklu ve Murat Kılıçın performansıyla seyircinin beğenisini ve kahkahasını topladı. Daha önce iki kısa filmiyle dikkat çeken Mehmet Can Mertoğlu 88 doğumlu genç bir yönetmen. İlk uzun metraj filminde güçlü oyuncularla çalışan yönetmene kamera arkasında da başarılı bir isim eşlik ediyor. Filmin kurgusunda daha önce Semih Kaplanoğlu ve Nuri Bilge Ceylan ile çalışan Ayhan Ergürsel'in etkisi hissediliyor. Daha ilk anda konuyu ele alış biçimiyle seyircinin ilgisini çekmeyi başaran Albüm filmi, çocuğu olmadığı için evlatlık edinen bir çiftin hikayesini eğlenceli, tabiri caizse muzur bir dille anlatıyor. Film, toplumun kararlarımızda ve hayatımızda ne kadar etkili olduğunu gözler önüne sermesi bakımından dikkat çekiyor. Ancak filmin ivme kazanan hikayesi ne yazık ki final bölümünde aynı etkiyle devam etmiyor. Son zamanlarda izlenen birçok festival filminde olduğu gibi o eksik tat bu yapımda da kendini gösteriyor. Sorun senaryo aşamasında konuyu bir türlü bir yere bağlayamamaktan ve tekrara düşmekten kaynaklanıyor olabilir. Festival Albüm filminin ardından Hiner Saleem'in İstanbul'u fonuna aldığı ve oyuncu kadrosuyla dikkat çeken Dar Elbise filminin gösterimiyle devam etti. Gösterimin ardindan oyuncular Tuba Büyüküstün, Hazar Ergüçlü,Canan Ergüder, Devrim Yakut, Doğukan Polat, Kaan Çakır ve yönetmen Saleem izleyicinin sorularını cevapladı.İzleyiciler arasında, filmin Türkiye'yi yanlış göstereceğine ve yönetmen Saleem'in gözlemlerindeki yetersizliği oyuncuların kapadığına ilişkin yorumlar geldi. Kadına şiddeti görmezden gelmeyelim diyerek filmi beğenenler de çoğunluktaydı. Bu noktada filmin konusundan kısaca bahsetmek gerek. Yönetmen Saleem'in özellikle Ben Türkiye'yi anlatmıyorum, burası Ortadoğu'da herhangi bir şehir, diye üstüne basarak söylediği, Bağdat'ta ya da Tahran'da çekemeyeceğim için İstanbul'da çektim, burada harika oyuncular ve yapımcılar var dediği film, bir Fransız tasarımcının bu Ortadoğu şehrinde defile yapmak istemesiyle başlıyor. Tasarımcı Lisa (Véronique Wüthrich) bu defile için Helin'den (Tuğba Büyüküstün) yardım istiyor. Modacı olmak isteyen Helin bu firsatı kaçırmıyor ve ilan yoluyla defileye çıkacak 50 kadın aramaya başlıyor. Bu arayışta ülkede kadına karşı yapılan baskı ve ayrımcılıkla yüzleşen Helin'in hevesi yerini yavaş yavaş hayal kırıklığına bırakıyor..Yönetmen Saleem salonda tartışma yaratan filmi için, Dünyanın birçok ülkesinde kadın hakları var ama ayrımcılık da var, ben ne sosyolog ne politikacı ne de gazeteciyim, ben sinemacıyım. Öykülere gerçek ya da gerçek dışı diye bakmam, kendim katarım. Bir pembe dizi karakteri çizmek istemedim. Bir sanatçı duygularla hareket eder, bu kadınların ezilmişlikleri beni de etkiliyor,ben de müslüman ve tutucu bir toplumdan geldim. açıklamasını yaptı. Filmin başrolü ve ortak yapımcılarından Tuba Büyüküstün Dar Elbise hakkında: Bizim için güzel bir yolculuk oldu. Saleemin her zaman söylediği bir şey vardı; ben Türkiyeyi anlatmıyorum, ben kadınların fikirleri ve bedenleriyle yapmak istedikleri şeye karşı uygulanan psikolojik ve fiziksel şiddeti anlatmak istiyorum, kadının şarkısını anlatmak istiyorum demişti açıklamasında bulundu.Filmin bir diğer başrolü Hazar Ergüçlü; Coğrafyası olmayan, dünyadaki iki yüzlülüğü özgün bir dille anlatan bu filmde yer almaktan dolayı çok mutluyum dedi.Dar Elbise yarattığı tartışma, kadına yönelik şiddeti ele alış biçimi ve elindeki popüler kadrosuyla bu yılın konuşulan filmlerinden olacak gibi görünüyor.Dar Elbiseye dair bir not daha düşmek gerek, son olarak Zeki Demirkubuzun Kor filminde rol alan ve bu filmdeki performansıyla büyük beğeni toplayan Caner Cindoruk, Dar Elbise filmindeki oyunculuğu ile bir kez daha tebriği hak ediyor. Reha Erdem'e 73. Venedik Film Festivali'nin Orizzonti/Ufuklar Bölümünde Jüri Özel Ödülü ve yan ödüller kazandiran Koca Dünya filmini izlemek isteyenlerle, salon ağzına kadar dolmuştu. Koltuklar dolduğu için yönetmenler Reis Çelik ve Atalay Taşdiken'le ayni merdivenleri paylastik. Böyle merak edilen filmlerde sıkça karşılaşılan bu festival manzarasını bir kez de Adanada yaşamak güzel oldu.Koca Dünya, Reha Erdem'in Jin filminden sonra çektiği, doğa ve insanla olan meselesini çözmeye çalışırken içine deliliği de kattigi, filmden bir alıntılama yapacak olursak 'her şeyin yaşadığı' bir film. Ali ve Zuhal isimli kardeşlerin sığındıkları ormanda başlarından geçenleri izlediğimiz filmde genç yetenekler Ecem Uzun ve Berke Karaer rol aldı.Soru cevap kısmında oyuncularla birlikte sahneye çıkan Reha Erdem kendi ifadesiyle sıkça karşılaştığı 'Ne nedir?', 'Bu neyin simgesiydi?' minvalinde soruları cevaplandırdı. Aslında tüm soruları tek cümleyle yanıtladı: Bir bilsem... Reha Erdem Sinema bir imgeler dünyasıdır ancak filmlerimde her şey göründüğu kadardır diyerek yorumu izleyiciye birakti.Filmi izlemeye gelen isimler arasında oyuncu ve komedyen Cem Yılmazla yönetmen Yüksel Aksu da vardı. Hatırlatalım; Adana Festivalinin yarışma filmleri arasında İftarlik Gazoz da yer alıyor. Cem Yımaz soru cevapın sonunda Reha Erdeme yöneltilen Ne neyin simgesiydi? sorularına atıfta bulunarak Sevgi anlaşmak değildir, nedensiz de sevilir dedi. Reha Erdemin Gizli anlam yok, her şey göründüğü kadar cevabının ardından Yılmaz, Filmdeki öküzün bir simge olmaması sevindirici dedi. Reha Erdem buna karşılık Yılmaza Sen hiç hayvanlarla konuşmaz mısın? diye sordu. Yılmaz ise Her gün her dakika cevabını verdi. Yılmaz son olarak: Bir izleyici olarak teşekkür ediyorum, sinema izlemek demek, sinemanın büyüsüyle dolmak anlamına geliyor dedi. Reha Erdemin son filmi Koca Dünya, bu dünyada herkese elbet bir yer var sözüyle adeta ruhumuza ve zihnimize dokundu. Doğadan giderek uzaklaştığımız; ağaçları, çiçekleri, hayvanları, bizimle birlikte yaşamını sürdüren diğer tüm canlıları unuttuğumuz bir dünya burası. Saf ve temiz duyguların biz büyüdükçe yok olup gittiği, herkesin zamanla varoluş mücadelesinde bireyselleştiği bu dünyada, yaşamayı unuttuklarımız ve yaşadığını unuttuğumuz çok şey varKimi zaman ağır ve yavaş hareketlerle çimlerin üstünde hareket eden bir salyangoz, kimi zaman bir kaplumbağa ya da bize uzaktan bakan bir keçi.Ne zamandan beri insanoğlu kendine dönük yaşamaya ve kendi dışındaki yaşamları görmezden gelmeye başladı? Hepimizin ait olduğu bu dünyada birbirimizden nasıl bu kadar uzaklaştık? Bilmiyorum.Hiç tanımasak bile eline dokunmaktan korkmadığımız, varlığını hissetmekten mutlu olduğumuz, onun için gözyaşı döktüğümüz insanlar hala var mı?Bu koca dünyada çıkarsız, uğruna birçok şeyi göze alabildiğimiz, sahip çıkmaktan, koruyup kollamaktan vazgeçmediğimiz bir sevgiden söz etmek mümkün mü?Yalnızca birer canlı olarak, her birimizin bir ruhu olduğunu hatırlayarak, yeryüzünde yaşayabilsek mutlu ve kirlenmemiş bir dünya yaratabilir miyiz?