Aydın'ın tarihi evleri zamana meydan okuyor

Geçmişinde birçok medeniyete ev sahipliği yapan Aydının, Efeler ilçesinde dönemin Macar ustaları tarafından yapılan tarihi evler adeta zamana meydan okuyor.Orta Avrupa mimarisini Aydına taşıyan Macar ustalar tarafından yapılan merkez ilçe Efelerdeki tarihi konaklar adeta zamana direniyor. Yaklaşık 80 yıl önce yapılan ve günümüze kadar ayakta kalan tarihi yapılar, restore edilse de gösterişli halleri ile görenlerin ilgisini çekiyor. Cumhuriyetin ilanının ardından Aydına getirilen Macar marangoz ve duvar ustaları tarafından inşa edilen tarihi konaklar, Köprülü ve Veysipaşa mahallelerinde yoğun olarak bulunuyor. Tescilli binaların bazıları geçen zamana yenik düşerek yıpranmaya başlarken bazıları da restore edilerek yeniden kullanıma kazandırılıyor.Veysipaşa ve Köprülü mahallelerinde yoğun olarak bulunan Kahveci Bilal Ağa Konağı, Abidin Bey Konağı, Eyüp Şahin Evi, Emnalar Evi, Bosnalı Konağı gibi birçok tarihi evlerde, Aydında uzun yıllar kalan ve birçok esere imza atan Macar ustaların emeğini gözler önüne seriyor. Tarihi yapılar içerisinde günümüze kadar ulaşan tüm ihtişamını koruyan Eyüp Şahin Evi, dört katlı yapısıyla diğerlerinden ayrılıyor. Aydındaki Macar ustaların yaptığı en gösterişli tarihî ev olarak karşımıza çıkan bu tarihi bina, bodrum, zemin, üst, asma ve çatı katlarından oluşuyor. Günümüzde kent merkezini süsleyen bu yapı, kültür turizmi açısından görülmeye değer yapıları arasında yer alıyor. Aydının tarihi değeri olan ve kentin kimliğini yansıtan Kahveci Bilal Ağa Konağı, 18. ve 19. yüzyıla ait motiflerle bezeli ahşap kapıları ile tarihin farklı dönemlerine ışık tutan odalara açılıyor. İçinde bir kütüphane, mutfak eşyaları sergisi, Sümerbank sergisi, Osmanlı Dönemi sergisi, Cumhuriyet Dönemi sergisi yer alan konak, adeta misafirlerini zamanda yolculuğa çıkarıyor. Kurtuluş Savaşı sonrası harap olan şehirdeki yapıların onarımı amacıyla gelen Macar ustalar tarafından 1927 yılında yapılmış özgün yapılardan olan Bosnalı konağı, uzun bir süre harap haldeyken Efeler Belediyesi tarafından restore edilerek Kent Belleği ve Araştırma Merkezi adıyla halka açıldı. Mimari özellikleri ile 20. yüzyılın ilk yarısı içinde inşa edildiği anlaşılan tarihi Emnalar Evi, bodrum kat üzerine iki kat halinde inşa edilirken, yapımında taş ve tuğla malzeme kullanıldı. Yapımında Macar ustaların çalıştığı eserin, batı ve güney cephelerinde üçgen alınlık uygulamalarına yer verildi.