Mağdur Hakları Dairesi kadınlara da destek verecek

KAYNAKYasin Erçağlayan

Kadına yönelik şiddet her geçen yıl artıyor. Rakamlar çok korkutucu. Geçen yıl 303 kadın en yakınları tarafından öldürüldü. Bu yıl sadece Şubat ayında bu rakam 11'i buldu. Bu konuya bir çözüm bulmayı amaçlayan Mağdur Hakları Daire Başkanlığı “Adli Süreçte Kadın Mağdurların Desteklenmesi Çalıştayı” düzenledi. Daire Başkanı Muhittin Özdemir, sorularımızı yanıtladı.

Haberin Devamı

Katılım yoğundu. TKDF, Mor Çatı, Cumhuriyet Savcıları, avukatlar, psikologlar, adli tıpçılar... Yani şiddet söz konusu olduğunda başvurulan kişiler katılmıştı çalıştaya. Şiddetli bir beyin fırtınası yapıldı. Eksiklikler konuşuldu, öneriler sunuldu. Uygulamaya konulursa eğer, verimli de oldu bu iki gün konuşulanlar. Çalıştay ay sonunda raporlaştırılacak. O zaman daha detaylı inceleyeceğiz. Fakat şimdilik Mağdur Hakları Daire Başkanlığı nedir? Tam olarak hangi mağdurların yanındadır, ne tür çalışmalar yapar, Daire Başkanı Muhittin Özdemir’le konuştum.

Öncelikle kime bağlı bir oluşumdur, neden kuruldu Mağdur Hakları Dairesi ve ne zamandır faaliyette?

Mağdur Hakları Daire Başkanı Muhittin Özdemir: 2013 Kasım ayında kurulduk. Aralık ayının son günlerinde de faaliyete geçtik. Mağdur Hakları Daire Başkanlığı’nın kurulma sebebi şu; Adalet Bakanlığı’nın iç denetim birimi başkanlığı var ve bu başkanlık adalet bakanlığının iç işleyişine yönelik denetlemeler yapıyor. Bunların mağdur hakları ile ilgili yaptıkları inceleme raporunda böyle bir eksiklik olduğu tespit edildi. Bunun için daha ayrı bir birimle, mağdura daha önem veren farklı bir politika geliştirilmesi kanaatine varıldı. Bunun üzerine sayın müsteşarımızın, sayın bakanımızın üst düzey destekleriyle kuruldu. Bizim başkanlığımızın kuruluşunun asıl hedefi ise adli süreçte suç mağdurlarına yönelik bir destek hizmeti sunmak. Yani hedefimiz suç mağdurları ve adli süreçle sınırlı. Çünkü suç süreci çok farklı kurumları da ilgilendiriyor. Mesela şu an çalıştığımız kadın mağdurlar konusunda da önlemer ve tedbirler aşamasında Aile Bakanlığı’nın, emniyet veya jandarmanın da sorumluluğu var. Biz, suç adliyeye yansıdıktan sonra mağdurun yanında duran bir mekanizma kurguluyoruz. Yani biz şu an adliyelerde bakanlığın sunmuş olduğu sosyal hizmet destekli hizmetleri, tüm mağdurları kapsayacak şekilde ve 139 tane ağır ceza merkezini kapsayacak şekilde genişletmeyi düşünüyoruz. Bir de müdürlük kuracağız.”

Haberin Devamı

Türkiye'de ensest gerçeği

“Birinci hedefimiz suç mağdurlarını bilgilendirmek”

“Bu kapsamdaki hedeflere yargı reformu stratejisi belgesinde ve bakanlığın stratejik planında ayrıntılı bir şekilde yer verildi. Birinci hedefimiz tüm suç mağdurlarına etkin bir bilgilendirme ve yönlendirme hizmeti kurmak. Yani adliyede bizim bir müdürlüğümüz olacak. Onların içinde bulunan bir büro, bizim “UYAP” sisteminden de müdürlüğün ekranına düşen mağdurlara sms, e-mail, telefon yoluyla ya da bizzat gelenlere yüz yüze hizmet verecek. Mağdur haklarına yönelik hizmetlere yönelik kamu kuruluşlarınca yapılan hizmetleri, sivil toplum kuruluşlarının yaptığı işleri, o yerdeki sosyal toplum kuruluşları kimler, o işleri kim yapıyor, sosyal yardımlaşma fonundan nasıl maddi destek sağlanabiliyor, barodan nasıl adli yardım alınabiliyor, buna benzer her türlü destek sağlayan kurumlara yönelik bilgi vereceğiz. Bunun yanı sıra devamlı olarak adli sürece yönelik bilgi aktarımı da yapacağız. Çünkü adli süreçte hakim ve savcılarımız yoğun bir şekilde çalıştıkları için bilgilendirme noktasında eksiklikler var ve insanlar da bunu bilmiyor.

Haberin Devamı

Pek çok mağdur var. Peki mağdur kavramınızın altında kimler var?

Tüm mağdurlara yönelik bu hizmet. Yani herkese yapacağız. En küçük mağduriyetten en büyüğüne kadar. Ama bazı özel mağduriyet türleri, mesela dezavantajlı kırılgan grup olarak belirlenenler var. Onlar ise kadınlar, çocuklar, engelliler, yaşlılar, insan ticareti mağdurları, göçmenler ve mülteciler. Bunlar önceliğimiz. Şöyle ki bunlara ilişkin adli süreçte bu tür mağdurlardan psikososyal desteğe ihtiyaç olanlara yanında bir psikolog ve sosyologla ifadesinin alınması için savcılık ve mahkeme aşamasında böyle bir destek politikası üretmeyi düşünüyoruz.

Haberin Devamı

Bugün mağdur kadın çalıştayı yapıldı. Neden böyle bir çalıştay yapıldı ve neye değinilmek istendi?

Hizmet sunacağımız kişilere yönelik, daha doğrusu bu çalışmalarımıza yönelik iki program üzerinden çalışıyoruz. Birincisi, bir kanun hazırlığımız var. Mağdur hakları kanun tasarısı şuan bakanlıkta hazırlanıyor ve yasalaşması için bekliyoruz. Şuan sonuna gelmek üzereyiz. Bir de bu kanundaki hizmetlere, yargı reformu stratejisinde belirlenen hedeflere ve bakanlığın belirlediği stratejik hedeflere yönelik bütüncül bir çalışma geliştirmek için çalışmalar yapıyoruz. Bu da onlardan biri. Bizim adli süreçte kadın mağdurlara yönelik nasıl adli destek sunacağımıza dair bir çalışma bu. Karanlıkta giden bir yolcunun el feneri ile önünü aydınlatması gibi bir şey. Çalıştaydan sonra hazırlanacak rapordan bir politika belgesi, yol haritası oluşturulacak. Yani biz kadın mağdurlara yönelik bu hedefler doğrultusunda çalışmayı düşünüyoruz. Aynısını çocuklar için de düşünüyoruz. Aile Bakanlığı ile yaşlı ve engelliler için de bir benzer bir çalışmamız var. Buna ilişkin her konuda kanun kapsamına girecek ya da yapmayı düşündüğümüz çalışmalara ilişkin değişik faaliyetlerimiz çalıştaylarımız olacak. Bu, kadın mağdurlarla ilgili ilk çalıştaydı. Çocuk mağdurlar için de Mart ayının başında bir çalıştay yapacağız.

Haberin Devamı

Pek çok sektörden davetli vardı. Bu sektörlerin çalışmalarınıza nasıl bir katkısı olacak?

Mağdur hizmetleri bir bütüncül çalışmayı gerektiren bir hizmet alanı. Çok yönlü ve birden fazla kurumu ilgilendiriyor. Kişi mağdur olduğunda polise, jandarmaya gidiyor. Oradan rapor için doktora, adliyeye gidiyor, sivil toplum kuruluşuna gidiyor ve neticede bu alan üniversitelerdeki araştırma merkezlerine de gidiyor. Birden fazla kurumun çalıştığı bir alandan bahsediyoruz. Bizim de ülke olarak kamu ve sivil toplum iş birliği içinde bu koordinasyonu sağlayarak etkin bir hizmet üretmemiz gerekiyor. Bundan dolayı da bu tür çalışmalarda biz tüm paydaşları bir araya getirmek istiyoruz. Burada da böyle bir çalışma oldu.

Çalıştayın kapanış konuşmasında çok fazla öneriler de geldi katılımcılardan, şiddetli bir beyin fırtınası yapıldı. Nasıl bir çalıştay oldu sizce verimli miydi?

Gayet güzel ve başarılı oldu. Özellikle bugünkü yapılan tartışmalardan, biz ve uzman analiz raporunu hazırlayan ekibimiz faydalanacağız ve daha sonrasında burada tartışılan fikirler ve saha analizinden elde edilen fikirler harmanlanarak adli süreçte kadın mağdurlar neler yaşıyor, beklentileri neler, adalet bakanlığından hangi hizmetleri bekliyorlar, eksik olan ne var bunu bu çalışmaların soncunda belirlemiş olacağız. Bunları uygulamak için de bir şekilde yasa yürürlüğe girdikten sonra başlamayı düşünüyoruz. Ağır ceza merkezlerinin olduğu 139 yerde birer müdürlük kuracağız.

Şuan nerelerde var?

Yasa çıktığında pek çok yerde olacak. Kadromuz belli, almayı düşündüğümüz kadro sayısı, açılacak yerler belli. Zaten ağır ceza mahkemeleri belli olduğu için onların olduğu yerde açacağız. Hazırlıklarımız devam ediyor. Kadına yönelik şiddet ve diğer mağduriyetlerin yaşanmadığı bir dünya temenni ediyoruz.

Kimlerle çalışıyorsunuz?

Başkanlıkta ben varım 15 yıllık hakimim, hakim kadromuz var, adalet uzmanlarımız var, bir de psikolog - sosyolog sosyal çalışmacılar, sosyal hizmet uzmanları gibi mesleki elemanlarımız ve teknik personelimiz var. 20 kişilik bir ekibiz. Bununla yola çıktık. Kanunla birlikte hizmet birimlerimizi çeşitlendireceğiz. Çocuklar için kadınlar, yaşlı ve engelliler için ayrı bir yapılanma planımız var. Bunlara ilişkin internet sitemizde ayrıntılı bilgiler mevcut.