İşte tarihi İran anlaşmasının detayları...

Cenevre'de İran'la anlaşma sağlandı. Peki İran bu anlaşmada ne aldı ne verdi? Batı ülkeleri yaptırımları ne kadar hafifletecek? İşte İran'ın Cenevre'de varılan geçici anlaşmayla verdiği taviz ve kısa vadede kazancı...

Haberin Devamı

Batı ülkeleri ile İran 5 gün boyunca Cenevre'de görüştü. 5'inci günde 10 yılı aşan nükleer krizde anlaşma sağlandı.

İran haber siteleri ve CNN anlaşmanın tam metnini yayınladı, Beyaz Saray ise bir bilgi notu ile yetindi.

Anlaşmaya göre İran ne veriyor?

- Yüzde 20 oranında zenginleştirilmiş uranyum stokunun yarısını Tahran reaktörü için yakıt olarak kullanacak. Geri kalanını %5'ten aza indirecek.

- 6 ay boyunca %5 üzerindeki uranyum zenginleştirmesini durduracak.
- Natanz ve Fordo uranyum zenginleştirme tesisleri ve Arak nükleer reaktörünü geliştirmeyecek.
- Yeni santrifuj ve uranyum zenginleştirme tesisleri inşa etmeyecek.
- Uluslararası Atom Enerji Kurumu müfettişlerine Natanz ve Fordo tesislerini günlük denetleme imkanı verecek.

İran'ın kabul ettiği bu maddelere karşılık P5+1 ülkeleri ne veriyor?

- Altın ve diğer bazı değerli metaller, otomotiv sektörü, petro-kimya ürünleri ve ilgili hizmetlerinin ihracatı ile ilişkin yaptırımları kaldıracak.
- Ham petrol satışı azaltılmış seviyede devam edecek, İran anlaşmaya uyduğu takdirde 4.2 milyar dolarlık gelir elde edecek.
- Önümüzdeki 6 ay boyunca yeni yaptırımlar getirilmeyecek.
- Yurtdışındaki öğrenciler için devlet yardım bursu transferine izin verilecek.
- İran'daki havayolları için tamir ve yedek parça imkanı sunulacak.

Bu hesaba göre altın ticareti ve otomotiv sektörüne konan yaptırımların kalkması ve petrol satışı sayesinde iran ekonomisine 7 milyar dolara yakın bir meblağın girmesi bekleniyor.

Ancak bu İran ekonomisini kısmi olarak rahatlatacak bir rakam. Yaptırımlardan dolayı İran ekonomisinin şu ana kadar olan zararı tam 120 milyar dolar.

Anlaşmanın merkez bankası üzerindeki yaptırımlara dokunmaması ve İran'ın 100 milyar doları bulan yabancı sermaye birikimine kullanım izni tanımaması, İran ekonomisinin halen rahat nefes alamayacağına bir işaret.