Deraya katliamını kim yaptı?
Suriye'de en katlı katliamlardan biri Deraya'da yaşandı; 300'ü aşkın kişi öldürüldü. Bir süredir bölgeden bildiren The Independent muhabiri Robert Fisk, bu katliamın, ordu ile isyancılar arasındaki esir değişimi müzakerelerinin çökmesi nedeniyle gerçekleştiğini yazdı. Fisk'in Deraya'da görüştüğü sivillerin anlatımlarına göre, ordu şehre girmeden önce de sokaklarda çoğu askerlere ait cesetler vardı.
Suriye'ye en kanlı dönemlerinden birini yaşatan katliamın gerçekleştiği yerdi Deraya. Kasabada başından ya da göğsünden yakın mesafeden vurulduğu anlaşılan kişilerin cesetleri bulundu. İngiliz The Independent gazetesinin muhabiri Robert Fisk oraya giren ilk Batılı gazeteci. Haberine göre, hiç anlatılmamış bir boyut var Deraya'da. O da ordu girmeden önce, silahlı isyancılarla ordu arasında bir esir değişimi pazarlığı yapıldığı.
Habere göre ordu, rejimle bağlantısı olduğu için isyancılar tarafından kaçırılan sivil ve askerlerin serbest kalması karşılığında, rejim de gözaltında tuttuğu muhalifleri serbest bırakacaktı. İsyancılarla müzakerede tüm yollar denendi, uzlaşı sağlanamadı. Müzakereler çökünce de Suriye ordusu Deraya'ya girdi.
Fisk'in konuştuğu siviller anlattıkları hikayelerde farklı bir tablo çiziyor. Siviller, ordu Deraya'ya girmeden önce de sokaklarda cesetlerin bulunduğunu anlatıyor. Anlatımlara göre, bu cesetlerin çoğu da askerlere aitti. Aralarında aktif görevde olmayanlar da vardı.
Fisk ile konuşan başka bir kadın da kapşonlu kişilerin evini bastığını ve ailesini öldürmesinler diye onlara yalvardığını anlattı. Ona göre, evini basanlar silahlı direnişçilerdi.
Çarpıcı hikayelerden biri ise 27 yaşındaki Hamdi Heritem'inki. Anne ve babası Deraya'daki evlerinden ekmek almak için çıktı. Katliamın görüntülerini televizyonda izlemişlerdi. Batı medyasına göre ordu, devlet televizyonuna göre silahlı isyancılar sorumluydu. Telefon geldi Hamdi'nin annesinden, "öldük" diyordu. Ama, kendisi yaralıydı babası ölmüştü. Anlattığına göre, cenazesini hastane morgundan alıp defnettiler. Hamdi hala babasını kimin öldürdüğünü bilmiyor.
Özgür Suriye Ordusu, rejimi suçladı
Suriyeli aktivistler ise Deraya'daki sokak infazlarını Suriye ordusunun düzenlediğini ileri sürerek, öldürülenlerin ise Mezze Askeri Havaalanı'na saldırı düzenleyen Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) üyeleri olduğunu söylediler. ÖSO üyeleri, öldürülenlerin çoğunun ise sivil olduğunu belirttiler. Aktivistler, daha önce nizami ordu mensuplarının bulunmadığı Deraya kasabasında ÖSO'nun rahat şekilde eylemlerini gerçekleştirdiğini belirterek, nizami ordunun kasabaya ÖSO mensuplarının tamamını öldürme niyetiyle girdiğini ileri sürdü.
Nizami ordunun havan topları ve füzelerle kasabayı bombaladığını bildiren bir aktivist, ÖSO'nun saldırılardan önce bölgeden çekildiğini ve öldürülenlerin çoğunun sivil olduğunu kaydetti. Hamalı bir diğer aktivist ise saldırı öncesinde kasabanın tüm giriş ve çıkışları kapatılarak abluka altına alındığını ve yollara keskin nişancıların yerleştirildiğini aktardı.
Yemek ve acil ihtiyaçlar için sığınaklardan çıkan sivillerin keskin nişancılar tarafından vurulduğunu öne süren aktivist, kasabadan çıkmaya
çalışanların sokak infazına maruz kaldığını ifade etti. Aktivist, Deraya'da elektriklerin kesildiğini, yiyecek ve su ihtiyaçlarını karşılayamadıklarını belirterek, nizami ordu mensuplarının ilaç depolarını boşalttığını dile getirdi.
Bir başka aktivist de cesetlerin bulunduğu noktalarda nizami ordu mensuplarının konuşlandığını ve cesetlere yaklaşmak isteyen herkese ateş açtıklarını iddia etti.