Biden’in gezisi öncesi kritik soru
ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden bu haftanın son günlerinde Türkiye’de olacak. Siz bu satırları okurken Irak’ta. Ve Maliki yönetimi ve Talabani ile görüşüyor.
Biden’ın Türkiye ve Yunanistan temasları öncesinde Beyaz Saray’ın üst düzey isimlerinin yaptığı ve benim de dinlediğim telekonferansta bazı noktalar öne çıktı.
Önce yapan isimden başlayalım:
Anthony Blinken, Bill Clinton döneminden bu yana Ulusal Güvenlik Konseyi’nde Türkiye dosyasına hakim isimlerden. Obama yönetimindeki en kıdemli Türkiye uzmanı ve geçirdiği değişimin de farkında.
Blinken, Türkiye gezisinin gündeminde ilk sırada PKK’yla mücadeleyi saydı ki pekçoğumuz için sürpriz sayılırdı. Suriye’nin en azından bu gezi için öncelik alacağını düşünmüştük. Blinken, Suriye konusunu genel hatlarıyla anlattı.
İran konusunda da Türkiye’nin tavrını önemsediklerini ama “nükleer silahı olmayan bir İran” konusunda Ankara ile hemfikir olduklarını söyledi.
Ama Blinken, Türkiye’nin Arap Baharı’na etkisi ve bölge için model olması konusunda hiç de çekingen davranmadı.
Beyaz Saray’ın kıdemli ismine “Erdoğan gazetecileri hapse atıyor, Kürtlere baskı uyguluyor. Hamas’ı açıkça destekliyor. ABD yönetimi olarak neden Erdoğan yönetimini destekliyoruz, neden Cobra helikopterleri veriyoruz? Karşılığında ne alacağız?” diye sordu bir ABD’li meslekdaşımız. Oldukça da sert ifadelerle.
“Türkiye, Arap dünyasında geçiş yaşayan ülkeler için önemli bir örnek ve bizim için önemli bir hikayesi var. Islam dünyası için ve Kuzey Afrika için” diye yanıtladı Blinken.
Bu sözlerle, Ecevit dönemlerinden beri Türkiye’yi tanıyan bir isim olarak bile Arap Baharı için Türkiye’nin model seçildiğini itiraf etmiş oldu. Şöyle devam etti Blinken:
“Bazı konularda fikir ayrılığımız var. Sizin de bahsettiğiniz meseleler. Ama biz Türkiye’nin yeni Anayasa sürecini çok önemsiyoruz. Bu sürecin daha katılımcı olmasını teşvik ediyoruz. İfade ve inanç özgürlüğünün güçlendirilmesini istiyoruz. Sizin de bahsettiğiniz konuları gündeme getiriyoruz görüşmelerimizde. Buna devam da edeceğiz. Ama iki ülke arasındaki olgun dostluk bu tip fikir ayrılıklarının da üzerinde”
Blinken, Biden’ın temaslarında hapisteki gazeteciler konusunun, Heybeliada Ruhban Okulu’nun açılmasının gereğinin bu görüşmelerde de gündeme geleceğini birkez daha belirtti.
Ama örneğin, Türkiye’nin ev sahipliğinde yapılacak olan “Girişimcilik Zirvesine” Tunus, Mısır, Libya ve Suriye’den katılımcılar olacağının da altını çizdi.
“Girişimciler değişimin lokomotifi oluyorlar. Bunu Arap Baharında çok net gördük. Bunu desteklemeye devam edeceğiz” dedi.
Türkiye-İsrail ilişkilerinin de gündeme geleceğini belirten Anthony Blinken, “İki ülkeyi mevcut sıkıntıların ötesine geçmeye teşvik ediyoruz. İlişkileri tamamen tamir etme olasılığı bizce de var” diye konuştu.
Biden sizler bu yazıyı okurken Irak’ı terketmeye hazırlanan ABD askerleri ile biraraya geliyor olacak. Ertesi gün de muhtemelen İncirlik Üssü’nü ziyaret edip Ankara’ya gelecek.
Türkiye’ye en son gelen Başkan Yardımcısı Dick Cheney’di ve o da Irak Savaşı’ndan birkaç ay önce gelmişti.
Aman diyelim.