Yıllık izin hakları neler? Milyonlarca çalışan hazırlık yapıyor! İşte detaylar...

Çok zorlu bir yılı geride bırakan milyonlarca çalışan, izin hazırlığı yapıyor. Peki çalışanların yıllık izin hakları neler? Kim ne kadar izin kullanabilir? İşte ayrıntılar... (Posta)Yaz mevsimi yaklaşıyor. 1 Nisanda turizm sezonunun açılması gündemde. Erken rezervasyonlar da hızla devam ediyor. Evde izole uzun zaman geçiren vatandaşlar tatili iple çekiyor. Tabi bu nokta izin süreleri de akla geliyor. İşçinin hakları 4857 sayılı İş Kanunu ile korunuyor. Buna göre; işyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere en az 1 yıl çalışmış olan işçi, yıllık izne hak kazanıyor. Çalışanların kaç gün izin yapacakları işyerlerindeki kıdemleri yani çalışma yılı göz önünde bulundurularak belirleniyor. Buna göre; - 1 yıldan 5 yıla kadar (beş yıl dahil) kıdemi olan işçilerin en az 14 gün,- 5 yıldan çok 15 yıldan az olan işçilerin en az 20 gün,- 15 yıl (dahil) ve daha çok olanların ise en az 26 gün izin hakkı bulunuyor.- 18 yaşından küçükler ve 50 yaşından büyükler 20 günden az izin yapmıyor. Sözleşmelerle süreler artırılabiliyor. Yıllık izinlerin bütün olarak kullandırılması esas olan. Yıllık iznin tamamı kullandırılacaksa, iznin ne zaman ve şekilde olacağı kararı işverene ait. Ancak işveren yıllık izni parçalara bölmek istiyorsa, işçiden onay almak zorunda. Bu durumda çalışan bölünen iznini, kendisine uyan zamanda kullanma hakkına sahip. Bölündüğünde de ilk izin en az 10 gün olmak zorunda, sonraki tüm izinler ise 1er gün bile kullanılabiliyor. Özellikle 9 güne tamamlanan bayram tatillerinde bu durum izni uzatıyor. İşçinin, izin süresine rastlayan pazar günleri ile ulusal bayram ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz ve mutlaka izne ilave edilir. Örneğin 14 gün izne çıkan bir işçinin, izin süresi içine rastlayan 2 pazar günü ile birlikte 16 gün izni olur. Kullanılmayan izinlerin yanması da söz konusu değil. Bu izinler bir sonraki yıl ya da başka bir dönemde kullanılabilir. Sözleşme feshi durumunda kişinin kendisine veya hak sahiplerine izin parası ödenir. İşçi kendi ayrıldığında da yine parasını alır. 6 Şubat 2021 tarihinde yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararına göre, sözleşmeli personelin izinleri aynı memur gibi oldu. Yani kullanılmayan bir yıllık izin gelecek seneye devredecek. Gelecek sene kullanılmazsa yanacak. Oysa bu düzenleme yapılmadan önce izin devretmiyor yanıyordu. Ayrıca düzenlemedeki geçici maddeye göre; 2020de kullanılmayan izinler yanmayacak. Bu sene kullanılabilecek. Şayet bu sene de kullanılmazsa yanacak. - Çalışan ücretini, çalıştığı ayı takip eden ayın başında alır. Bu sebeple işçi yıllık izne çıkacak ise işveren izin süresini peşin ödemeli.- Yıllık ücretli izin süresince, çalışanların başka iş veya işyerinde çalışmaları yasak.- Yeraltı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri, 4er gün artırılarak veriliyor. - Part-time (yarım gün) çalışmada izin süresi kısaltılmaz. Tam zamanlı çalışanlarla aynıdır.- Basın İş Kanununa göre; günlük çıkan yayında çalışan gazeteciye yılda 4 hafta ücretli izin verilir. Hizmeti 10 yıldan fazla olan bir gazeteciye ise 6 hafta ücretli izin kullandırılır.