Tavuk; altın, dolar ve faizi katladı
Tavuk fiyatlarında son 5 aylık artış yüzde 172'ye ulaştı. Peki, bu artışın sebebi ne? Ekonomist Abdulkadir Develi, gıdadaki fahiş fiyat artışının piyasa koşullarıyla izah edilemeyeceğini söyledi. İşte ayrıntılar...
ARALIK AYINDA 55 LİRAYDI, NİSAN AYINDA 150 LİRA OLDU
Gıda fiyatlarındaki fahiş fiyat artışı özellikle son bir yıldır devam ediyor. Fiyatı sürekli yükseltilen ürünlerden biri de tavuk. Son 5 ayda fiyat artışı yüzde 172'ye ulaştı. Ekonomist Abdulkadir Develi, bu artışın piyasa koşulları ile izah edilemeyeceği görüşünde. Develi, "Bayramdan evvel bütün tavuk fiyatı 60-70 lira bandındayken, bayramdan sonra bu 90-100 lira bandına çıktı. Yani bu kadar kısa zamanda acaba ne oldu da bu kadar hızlı bir artış ile tavuk fiyatları muhatap olmak durumunda kaldı" dedi.
GIDA BARONLARI NEDEN FİYATLARI SÜREKLİ YÜKSELTİYOR?
Gıda baronları tüm piyasa koşullarını hiçe sayıyor. Serbest piyasa ekonomisini fahiş fiyat artışı için kalkan olarak kullanıyor. Abdulkadir Develi, "Maalesef enflasyon süreçlerinde karlılık ücret artışlarının ötesinde oluyor. Bu dünyada olan bir vaka. Dolayısıyla burada öncelikle fiyatlama davranışlarına dahil bir takip mekanizmasının bu noktada oluşturulması önemli" diye konuştu.
GIDA BARONLARIYLA NASIL MÜCADELE EDİLECEK?
Peki, gıda baronlarıyla nasıl mücadele edilecek? Bu konuda hapis, işyeri kapatma ve ambalaj üzerine satış fiyatı yazılması kuralının getirilmesi gerektiği yönünde görüşler var. Ekonomist Develi, "Şu anda dünyada gıda fiyatları yatay seyrediyor. Aynı zamanda birçok emtia fiyatları yatay seyrediyor. Petrol fiyatları biraz arttı, lojistik jeopolitik krizlerden dolayı bir miktar arttı. Fakat şu anki artışı açıklayacak ölçüde bir durumla muhatap değiliz. Dolayısıyla burada başka bir şey var, ona bakmak gerekiyor. Burada alışkanlık oluştu maalesef" ifadelerini kullandı.
PARA CEZASI GIDA BARONLARINA ÖDÜL MÜ?
Üreticiler ve küçük esnaf, büyük gıda baronlarına uygulanan para cezalarının caydırıcı olmadığını belirtiyor. Çünkü gıda baronları kesilen para cezasını yeni bir zamla vatandaşa ödetiyor. Yani serbest piyasa koşulları gıda baronlarının sürekli karlarını arttırması işlevini görüyor? Hem üretici hem küçük esnaf hem vatandaş mağdur oluyor. Bunun önüne geçmek için küçük esnafın desteklenmesi, gıda baronlarının faaliyet sınırının daraltılması gerekiyor. Ekonomist Develi, "Bozulmuş bir fiyatlandırma mekanizması var. O devasa büyük firmaların üreticilerin fiyatlamasına bağlı olarak da piyasada fiyat oluşuyor burada. Yani bir serbest piyasa şartlarında da bir bozukluk söz konusu. Çok ivedili bir şekilde özellikle tavuk fiyatlarına dair bir çalışma yapılmalı. Çünkü 2 haftada bir yüzde 50'lik bir artış rasyonel bir artış değil" dedi.