Nohut fiyatı yüzde 50 arttı
Türkiye genelinde rekolte düşüklüğü nedeniyle nohut fiyatı geçen yıla göre yüzde 50 arttı. Jumbo nohutun kilogramı 16 lira, Gönen beyazın 15 lira, Isparta nohudu ise 10 liradan satılıyor.
Sular çekildi, 3 asırlık köy ortaya çıktı
Eskiden fakirin ana gıdası olan kuru bakliyatta özellikle bu yıl geçen yıllara oranla meydana gelen fiyat artışı dikkat çekiyor. Nohut ve kuru fasulyenin tezgahlarda fiyat etiketlerini görenler ya çok az alıyor ya da satın almaktan vazgeçiyor.
Fasulye çeşitleri; piyazlık fasulye 18 lira, Malatya dermason 17 lira, İspir fasulye 25 lira, Manyas horoz ve Erzincan dermason 10 lira, simav 9 lira raf fiyatına sahipken, jumbo nohut 16 lira, Gönen beyaz 15, Isparta nohut ise 10 liradan satılıyor.
Geçen yıl ile bu yıl arasında yüzde elli fiyat farkı olduğunu belirten esnaf Ege Salıkçı, çiftçinin ekim yapmaktan çekindiğini belirterek, "İthal ürün bu kadar rahat geldiği, ziraatçıya yaşama şansı tanımadığı sürece bu olacaktır. Tarım alanlarının çoğu inşaata döndü. Bu sene nohutta, fasulyede seneye başka üründe yaşayacağız. Mal çıkmadan fasulye yüzde 25 zam gördü, nohut fiyatları tırmanıyor. Üretici kazanmıyor, üretici dışında ben dahil herkes para kazanıyor. Nohut üreten bir çiftçi tanıdığım 'yeşilken söktüm, tezgahta satıp para kazandım' diyor. Müşterilerimizde de memnuniyetsizlik var. Fiyat artışı çok hızlı ve yüksek oranda oluyor" dedi.
Doların yükselmesi fiyatları etkiliyor
İzmir Ticaret Odası Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Yem Grubu Komite Üyesi Özkan Başpınar ise, dolardaki artışın da bakliyat fiyatlarını etkilediğini belirtti.
Tabiat şartlarının uygun olmaması nedeniyle ürünün az olduğunu belirten Başpınar, "Dolayısıyla ürünün fiyatı yükseltiyor. Nohut fiyatı son 3 ay öncesine göre yüzde 100 artış gösterdi. Bu yıl sadece Türkiye'de değil dünyada da nohut, hatta bakliyat üretimi düşüktü. Bu nedenle sadece Türkiye'de değil dünyada bu artışı görüyoruz. Türkiye'ye Meksika ve Hindistan'dan nohut geliyor. Doların da yüksek olması ithal ürünün yüksek fiyatla gelmesine neden oluyor. Dünyada fiyatlar yükselmese ithalatla piyasa dengelenir. Ancak bu etkiyi göremiyoruz. Ayrıca Türkiye'de artık her geçen sene ekilen tarım alanlarının azalması da fiyatlara büyük etki yapıyor" diye konuştu.
Spekülatörlerin piyasada büyük etkiye sahip olduğunu belirten Başpınar, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Fiyatın dip noktası mahsulün çıktığı andır. Köylü hasadın hemen ardından mazot, gübre, tohum, icar borçları ve kendi masrafını karşılamak için malın büyük kısmını satıyor. Spekülatörler bu ürünleri ucuzken satın alıp topluyorlar. Eskiden elindeki parayı faizde değerlendiren yatırımcılar, artık kendi bölgelerinde yetişen kuru bakliyata, hububata yatırıp, stok yapıp fiyatın yükselmesini bekliyor. Ancak bu yılki artış büyük oranda dünyada malın az olmasından kaynaklanıyor."
Küçük nohut Anadolu kokuyor
Ege Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar İhracatçıları Birliği Denetim Kurulu Üyesi Salih Özmen, Türkiye'de çiftçinin üretime yeteri kadar önem veremediğini belirtti.
Nohut fiyatındaki artışın yerli ürüne olan ilginin azalmasına da bağlayan Özmen, "Bu yıl Türkiye'de malın az olması, tanelerin küçük olması fiyata etki ediyor. Ancak asıl nedenlerden biri vatandaşın ağzının tadının değişmesi. Küçük nohut daha lezzetli, Anadolu kokuyor. İthal nohut iri ve beyaz taneli ama tatsız. Ancak yine de iri nohuda talep var" dedi.
Özmen de dünyada nohut üretiminin az olduğuna değinerek sözlerini şöyle sürdürdü:
"Nohut son 6 ay içinde toptancıda 5.5 liradan 8.5 liraya kadar yükseldi. Bizim insanımız ne pahalıysa onu ekiyor. Şimdi nohut pahalı olduğu için ekimi artar. Yeni mahsulle birlikte fiyatlar da düşer. Tarım stratejisinin oluşturulmasıyla bu sorun çözülür. Tarım İl Müdürlüğü çalışmalar yapıyor ekim alanları havzalara ayrılmaya çalışılıyor. Eğer gerçekleştirilebilirse ve teşvikler ekimden önce verilirse bu sorunlar büyük oranda çözülür. Sırada pirinç var, elde mahsul çok ancak satılmıyor. Pirinç eken de seneye vazgeçebilir. Bu yıl mısır bol, seneye pamuk bol olacak mısır az olacak diye görünüyor."