ISTAC ihracatçıları tahkimin avantajlarından yararlanmaya davet ediyor
Türkiye’nin tahkim merkezi ISTAC ile iş dünyasının ihracat gücü TİM, birlikte ekonomi medyasının karşısına çıktı. Her iki kurum, küresel ticarette Türkiye’yi temsil eden ihracatçı firmalar arasında tahkim kullanımını yaygınlaştırmak için işbirliği mesajı verdi.
İstanbul Tahkim Merkezi’nin (ISTAC) Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ile birlikte düzenlediği basın buluşmasında ana gündem, ihracatçı şirketleri tahkim fırsatları ile buluşturmanın yolunu açmaktı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, “Firmalarımızı yurt dışı tahkim merkezleri yerine ISTAC’ı kullanmaları için yönlendireceğiz, bu yönde çağrı yapacağız” dedi. ISTAC Başkanı Prof. Dr. Ziya Akıncı ise, Başbakanlık Genelgesi ve kamu ihalelerinde mevzuat değişikliği sonrası ISTAC’ın kendi kalesinde güçleneceğini ve bölgenin en önemli tahkim merkezi olacağını vurguladı.
Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, dünya ticaretinin hızla geliştiğini ve bu hızlı ticaretin hukuki işlemlerinde de hızlı çözüme ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Büyükekşi, uluslararası arenada ticaret yapan Türk şirketleri için tahkim hukukunun önemini şöyle değerlendirdi:
“TİM 70 bin ihracatçımızla Türkiye’nin bayrağını dünyanın her köşesinde dalgalandırıyor. 250’ye yakın ülke ve bölgede ürünlerimiz kullanılıyor. Son yıllarda katma değeri yüksek ihracata önem veriyoruz. İhracatçılarımız küresel ticarette güçlü bir şekilde yol alıyor. 2018 yılında küresel ticaretin 19,2 ilâ 19,5 trilyon dolar olması bekleniyor. Demek ki tüm dünyada daha fazla dış ticaret olacak. Dünya ticareti hızla gelişirken, bu ticarete konu hukuki işlemlerin de hızlı çözülmesi gerekiyor. İşte ‘savaşı muharebede kazanıp masada kaybetmek” lafı ticarette de geçerli… İhracatçı için gerek üründe gerek teslimde gerekse ödemede, her aşamada sorunlar olabilir. Firmalarımız bu konuda farkındalık sahibi olmalı… Bunun en güzel örneği 1999 İstanbul depremidir. ‘Depremden korkma tedbir almamaktan kork’ mesajını konumuza getirelim; ‘Ticarette sıkıntı yaşamaktan korkma ama tedbirini al.’ TİM çatısı altındaki ihracatçılarımızın da o tedbirleri almaları için firmalara ISTAC’ı çok iyi anlatmayı hedefliyoruz. İşadamları herhangi bir sözleşme yaparken hemen akıllarına ISTAC gelmeli… Ticarette, turizmde, lojistikte nasıl ki ülkemizi bir merkez yapmak için çalışıyorsak, tahkim hukukunda da İstanbul’u bölgenin parlayan yıldızı yapmalıyız. Şirketlerimizi yurt dışı tahkim merkezleri yerine ISTAC’ı kullanmaları için yönlendireceğiz, üyelerimize bu yönde çağrıda bulunacağız.”
İstanbul Tahkim Merkezi Başkanı Prof. Dr. Ziya Akıncı ise, TİM’in temsil ettiği ihracatçılar için de ISTAC’ın uyuşmazlık çözüm adresi olmasını hedeflediklerini vurguladı. ISTAC’ın 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren kendi adresinde faaliyete başladığını hatırlatan Akıncı, geride kalan 25 aylık dönemde alınan mesafeyi şöyle anlattı;
“ISTAC Genel Kurulu tarafından yönetime seçildiğimizde elimizde sadece Resmî Gazetede yayımlanan kuruluş kanunu vardı. Çok kısa sürede merkezimize dava gelmeye başladı. Şu anda 15’inci davadayız. Almanya, Fransa, Hindistan, Ortadoğu ve Kuzey Afrika’dan davalar geldi ve önemli bir bölümü uluslararası nitelikteki bu davalardan 9’u sonuçlandı. Kamu da özel sektör de merkezimizi desteklediği için çok şanslıyız. Özellikle Başbakanlık Genelgesi ve bunu takiben kamu ihale mevzuatında değişiklik yapılmasıyla birlikte, ISTAC şartı ihalelerin tip sözleşmelerine girdi. ISTAC için bu gelişme, bölgenin en önemli tahkim merkezi olacağını müjdeliyor. Bu alanda bizim bölgemizde en aktif merkezi Dubai… Bunun sebebi, Dubai’de iş yapacak olanlara hükümetin sözleşmelere ‘Dubai Tahkim Merkezi’ni yazacaksın’ demesi... Ancak Dubai’deki tahkim merkezi yakın zamanda çok müşteri kaybetti, ISTAC sahayı tutmaya başlıyor. Şimdi Başbakanlık Genelgesi ve Kamu İhale Kurumu mevzuat değişikliği sonrası ISTAC kendi kalesinde güçlenecek. Gerçek ISTAC henüz gelmedi, bu daha buz dağının görünen yüzü… Bu sebeple önümüzdeki yıllarda bu sayı hızla artacak ve gerçek ISTAC’ı göreceğiz. En batılı doğu, en doğulu batı ülkesi olarak Türkiye gerçekten bu alanda biçilmiş kaftan…”
İstanbul Tahkim Merkezi’ne gelen davalar yoğunlaştıkça ülke ekonomisine katkısının da artacağını belirten Akıncı, “Bu da başlı başına bir endüstridir. Hakemlere, hukukçulara, otellere, ulaşıma yönelik masraflarla büyük davalarda tahkim harcamaları ciddi rakamlara ulaşabilir. Finans milletlerarası standartlarda adalet ister. Yabancı yatırımcılar açısından çok önemli bir artısı vardır. ‘Bizde çok iyi mahkemeler var’ demeniz yeterli değildir. Tüm dünyadaki büyük finans merkezlerine bakın, hepsinin kendi tahkim kurumları bulunuyor. İstanbul’un adalet dağıtan bir merkez olarak anılmasının da ayrı bir değeri ve anlamı olacak.”
Hem ISTAC’ın hem de TİM’in Başkan Vekili Mustafa Çıkrıkçıoğlu ise, tahkim merkezlerinde ilk yılların zorluklarına dikkat çekti; “Dükkânı açınca bize hemen müşteri gelmiyor. Sözleşmeye tahkim şartı yazılır yazılmaz da hemen müşteri gelmiş olmuyor. Önce sözleşmelere ISTAC girecek, sonra ihtilaf olursa dava gelecek. Bu açıdan bakınca 25 aylık faaliyet döneminde 15 dava önemlidir. Bu sayıyı hızla artırabilmek için sadece ISTAC’ı tanıtmakla kalmıyor, aynı zamanda tahkimi de gündeme taşıyıp farkındalık yaratmaya çalışıyoruz” dedi.
ISTAC Yönetim Kurulu Üyesi Müjdat Keçeci de bölgesel açıdan tahkim liginde İstanbul’un şansının arttığına dikkat çekti. Keçeci “Bölgede en çok tahkim yapan merkez Dubai… Ancak orada yabancı avukatlara yönelik yasaklar olumsuz etki yaratacak. İran tahkiminden de çekiniliyor. Dolayısıyla bu coğrafyada en ideal tahkim yeri ne Tahran ne Dubai, İstanbul… Bizim tahkim mevzuatımız, hukuki altyapımız, hukuk mahkemelerimiz var. Biz tahkimi objektiviteyi bozmadan, güveni sarsmadan uygulayabilir durumdayız ve zamanla İstanbul Tahkiminin daha çok tercih edileceğine inanıyoruz.”
İhracatçılar ve Türkiye için tahkimin konuşulduğu basın buluşmasına ISTAC Yönetim Kurulu Üyesi Rıfat Bacanlı ve Genel Sekreter Candan Yasan Tepetaş, TİM Başkan Vekili Tahsin Öztiryaki ve Genel Sekreter Yardımcısı Cihat Gök de katıldı.