Emas Makina 'en büyükler' listesinde 42'den liderliğe yükseldi

KAYNAKAA

İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) "Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2015 yılı araştırmasında ilk sırayı Emas Makina aldı.

Haberin Devamı

İSO, "Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" araştırmasının 2015 yılı sonuçlarını açıkladı.

Araştırmaya göre, ikinci 500'de ilk sırayı, 223 milyon 718 bin liralık üretimden satışı ile Emas Makina Sanayi aldı. Emas Makina, 2014 yılında İSO İkinci 500'de 42'inci sırada yer almıştı.

Listede, Or-Pa Pazarlama ve Tekstil Sanayi 223 milyon 668 bin liralık üretimden satışıyla ikinci, Güçlü Fındık Gıda Sanayi ve Ticaret ise 223 milyon 171 bin liralık üretimden satış ile üçüncü sıraya yerleşti.
Milyoner sayısı ilk yarıda 100 bine dayandı
Üretimden net satışlar yüzde 5,3 arttı

Araştırmaya göre, bir önceki yıla göre net satışlarını yüzde 6,6 artırarak 87 milyar 332,1 milyon liraya çıkaran İSO İkinci 500'ü oluşturan sanayi şirketlerinin 2014'te 71,8 milyar lira olan üretimden net satışları, 2015 yılında cari fiyatlarla yüzde 5,3 artarak 75,6 milyar TL oldu. Veriler, enflasyon ve GSYH deflatörü ile karşılaştırıldığında, 2015'te sanayi büyümesinin sınırlı kaldığını ortaya koydu.

İSO İkinci 500'de FAVÖK mutlak büyüklüğü, 2015'te 10,4 milyar lira olarak hesaplandı. 2014 yılında bu büyüklük 8,9 milyar liraydı. Böylece İSO İkinci 500, bir önceki yıla göre FAVÖK büyüklüğünü yüzde 16,5 oranında artırdı.

Araştırmada, sanayicilerin, son 2 yılda FAVÖK oranlarındaki iyileşmeye ağırlık vererek 2014 ve 2015 yıllarında İSO İkinci 500'ün FAVÖK oranlarını iyileştirme başarısı gösterdiği kaydedildi.

Sanayiciler, 2015 yılında esas faaliyetlerinden elde ettiği karını da 2014 yılına göre artırdı. Faaliyet karının net satışlara oranı son yılların en yüksek düzeyi olan yüzde 8,5'e ulaştı. Böylece sanayiciler, 2014 yılında 6,2 milyar lira olan faaliyet karını yüzde 19,9'luk artışla 7,4 milyar liraya çıkarmayı başardı.

Finansman giderleri de artarak net satışlara oranla yüzde 3,2'den yüzde 4,3'e, 2 milyar 581 milyon liradan 3 milyar 785 milyar liraya yükseldi. Faaliyet karlarındaki artışa rağmen finansman giderlerindeki yüksek artışın etkisiyle İSO İkinci 500'ün karlılıklarında da, İSO Birinci 500'deki gibi düşüş yaşandı.

Sonuçlar, İSO 500'de de görülen finansman gideri sorununun, İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nda da kendini gösterdiğini ortaya koydu. Araştırmada, sanayicilerin, faaliyet karının büyük bölümünü finansman gideri olarak harcamak zorunda kaldığı, finansman giderlerinin bir önceki yıla göre yüzde 46,6 artmasının bunu açıkça gösterdiği belirtildi.

Sanayici elde ettiği 7,4 milyar liralık faaliyet karının 3,8 milyar lirasını, yani yüzde 51,1'ini finansman gideri olarak harcadı. İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nda olduğu gibi, İSO İkinci 500'de de sanayici Ar-Ge yaparak, yatırım yaparak, istihdam yaratarak ve risk alarak kazandığı paranın yarısından fazlasını finansman gideri olarak kaybetti.

Araştırmaya göre, sanayiciler, esas faaliyet karlarını önemli oranda artırma başarısı gösterirken, finansman giderlerindeki artışlar bu karlılıkları eritiyor. Bunun sonucunda dönem kar ve zarar toplamı, 2015 yılında bir önceki yıla göre yüzde 3,4 azalarak 4,5 milyar liradan 4,4 milyar liraya gerilemiş oldu.

Sanayi kuruluşları uzun vadeli borçlanmakta zorlandı

Araştırmaya göre, İkinci 500'de yüksek teknoloji yoğunluklu sanayiler grubunun payı 2015'te bir önceki yıla göre yüzde 4,3'ten yüzde 6,6'ya yükseldi.

İSO 500'de orta-yüksek ve yüksek teknoloji yoğunluklu sanayilerin payı yüzde 22,1'de kalırken, İkinci 500'de yüzde 30,7 oldu.

Şirketlerin teknoloji yoğunluklarına göre yarattıkları katma değer dağılımında en yüksek payı yüzde 42,3 ile düşük teknoloji yoğunluklu sanayiler grubu aldı. İSO İkinci 500 içinde yaratılan katma değer itibarıyla en yüksek ikinci payı yüzde 26,9 ile orta-düşük teknoloji yoğunluklu sanayiler grubu oluşturdu.

İSO İkinci 500'de yer alan sanayi kuruluşlarının Ar-Ge harcamaları 283,6 milyon lira oldu. 2014 yılında 223,4 milyon lira olan rakam, yüzde 26,9 oranında artış gösterdi. Son 4 yıldır istikrarlı bir şekilde artan rakam geçen yıl 180'e ulaştı.

İkinci 500'de özkaynakların toplam varlıklar içindeki payı 2015'te yüzde 39,5'e geriledi, toplam borçların payı ise yüzde 60,5'e yükseldi. Geçen yıl duran varlıkların toplam varlıkların içindeki payı yüzde 38,6 iken, dönen varlıkların payı da yüzde 61,4 olarak hesaplandı.

Araştırmaya göre, sanayi kuruluşları uzun vadeli borçlanmakta zorlandı. İSO İkinci 500'ün kısa vadeli mali borçları yüzde 12,5 artarken, uzun vadeli mali borçlardaki artış oranı yüzde 3,3 oldu. Bu durum, sanayi kuruluşları açısından uzun vadeli kaynak bulma imkanının azaldığına işaret etti. İSO İkinci 500'de kısa vadeli mali borçların toplam mali borçlara oranı da yüzde 50 olarak gerçekleşti.

İSO İkinci 500'ün faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (FAVÖK) verileri karlı şirket sayısında iyileşmeye işaret etti. Faiz, amortisman ve vergi öncesi kara göre, 2014 yılında 480 olan karlı şirket sayısı geçen yıl 483'e yükseldi. Dönem kar ve zarar toplamı açısından ise 398 şirket kar ederken, 102 kuruluş da zarar ettiğini açıkladı.

İstihdam geriledi

İkinci 500'de ücretler yüzde 11,8 oranında artarken, 2014 yılında 224 bin 437 olan istihdam rakamı geçen yıl 218 bin 601 olarak gerçekleşti. Son 12 yıldır 75 ile 65 arasında değişen yabancı sermaye paylı kuruluş sayısı da 2015 yılında 67 oldu.

İkinci 500'ün ihracatı geçen yıl 7,9 milyar dolar olarak gerçekleşti. En yüksek ihracat yapan şirketler sıralamasında, 84 milyon 739 bin dolarlık ihracatıyla ATK Tekstil birinci oldu. TYH Uluslararası Tekstil 80 milyon 540 dolar ile ikinci sırada yer alırken, üçüncü sıradaki şirket isminin açıklanmamasını istedi.

Listeye 86 yeni şirket girdi

İSO araştırmasına göre, İSO İkinci 500 listesine 2015 yılında 86 yeni firma girdi. Bunlardan 24'ünü İSO Birinci 500'den İSO İkinci 500'e düşen sanayi kuruluşları oluşturuyor. Listeye İSO 1.000 dışından giren yeni firma sayısı ise 62 oldu.

İSO İkinci 500'de yer alan ilk 50 sanayi kuruluşu şöyle:

2015 2014 Kuruluş Üretimden Satışlar (Net) (TL)
1 42 Emas Makina Sanayi A.Ş. 223.717.900
2 120 Or-Pa Pazarlama ve Tekstil Sanayi A.Ş. 223.667.994
3 + Güçlü Fındık Gıda San. ve Tic. A.Ş. 223.170.845
4 - Enka Süt ve Gıda Mamülleri San. ve Tic. A.Ş. 222.183.704
5 22 Çetinkaya Mensucat San. ve Tic. A.Ş. 221.942.187
6 20 Eruslu Tekstil San. ve Tic. A.Ş. 221.616.760
7 - Çağ Çelik Demir ve Çelik Endüstri A.Ş. 221.133.979
8 - Femaş Metal San. ve Tic. A.Ş. 221.035.410
9 61 Ekiciler Süt Gıda Tarım Hayvancılık San. ve Tic. A.Ş. 220.244.962
10 28 Sıddık Kardeşler Haddecilik San. Tic. Ltd. Şti. 219.909.606
11 57 TYH Uluslararası Tekstil Pazarlama San. ve Tic. A.Ş. 219.284.434
12 111 Ankara Un Sanayi A.Ş. 219.241.111
13 52 Altaş Yağ Su ve Tarım Ürünleri Gıda İnş. Otomotiv Nak. San. ve Tic. A.Ş. 218.811.343
14 16 Bekaert Kartepe Çelik Kord San. ve Tic. A.Ş. 217.985.324
15 49 Vezirköprü Orman Ürünleri ve Kağıt Sanayi A.Ş. 216.631.611
16 18 Santa Farma İlaç Sanayii A.Ş. 216.346.971
17 45 Mar Tüketim Maddeleri İhr. İth. San. ve Tic. A.Ş. 216.158.846
18 - Buga Otis Asansör San. ve Tic. A.Ş. 216.133.360
19 79 Ve-Ge Hassas Kağıt ve Yapıştırıcı Bant San. ve Tic. A.Ş. 216.090.161
20 66 Continental Confectionery Company Gıda San. ve Tic. A.Ş. 215.558.378
21 - Ünye Çimento San. ve Tic. A.Ş. 215.352.422
22 127 Mes Yağ ve Gıda San. ve Tic. A.Ş. 215.156.521
23 23 Yurtbay Seramik San. ve Tic. A.Ş. 215.089.536
24 112 ABC Deterjan San. ve Tic. A.Ş. 214.886.663
25 55 Demirer Kablo Tesisleri San. ve Tic. A.Ş. 213.434.560
26 89 Üniteks Tekstil ve Ticaret A.Ş. 213.400.941
27 - Eksun Gıda Tarım San. ve Tic. A.Ş. 212.404.963
28 68 Ermaksan Makina San. ve Tic. A.Ş. 211.556.278
29 116 Akpa Alüminyum San. ve Tic. A.Ş. 211.495.324
30 44 İshakoğlu Gıda Nakliye ve İnşaat San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. 211.451.225
31 71 Sardunya Gıda Mutfak İşletmeleri Ticaret A.Ş. 211.389.406
32 + Dardanel Önentaş Gıda Sanayi A.Ş. 210.810.364
33 83 Kıvanç Tekstil San. ve Tic. A.Ş. 210.757.586
34 - Bekaert İzmit Çelik Kord San. ve Tic. A.Ş. 210.371.499
35 11 Bursa Çimento Fabrikası A.Ş. 208.763.971
36 14 Durum Gıda San. ve Tic. A.Ş. 208.546.870
37 63 ASAŞ Ambalaj Baskı San. ve Tic. A.Ş. 208.425.588
38 - Demir Export A.Ş. 207.305.660
39 - - -
40 115 Kalibre Boru San. ve Tic. A.Ş. 206.829.586
41 - Beyteks Tekstil San. ve Tic. A.Ş. 206.808.662
42 - Unmaş Unlu Mamüller San. ve Tic. A.Ş. 206.540.130
43 98 Arma Filtre Sistemleri San. ve Tic. A.Ş. 206.239.153
44 32 Tat Nişasta İnşaat San. ve Tic. A.Ş. 206.151.777
45 35 Eskapet Pet Ürünleri Kimya Gıda Nakliye San. ve Tic. Ltd. Şti. 206.112.881
46 - Öz-Ka Lastik ve Kauçuk San. Tic. A.Ş. 206.016.846
47 217 Ege Gübre Sanayi A.Ş. 205.916.305
48 48 Putzmeister Makine San. ve Tic. A.Ş. 205.813.540
49 74 Sapro Temizlik Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. 205.797.774
50 - - -