Bu ovalar 'tarımsal sit' gibi korunacak
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, tarım arazilerinin korunması amacıyla yürütülen çalışmalar kapsamında 49 ildeki 141 ovanın, koruma alanı ilan edildiğini belirterek "Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenen bu ovalarımız artık 'tarımsal sit' gibi korunacak. Böylelikle tarımsal nitelik taşıyan ovalarımızın amaç dışı ve yanlış kullanımlar sonucu yok olmasını büyük ölçüde önlemiş olacağız." dedi.
Çelik, Bazı Ovaların Büyük Ova Koruma Alanı Olarak Belirlenmesine İlişkin Kararı, AA muhabirine değerlendirdi. Tarım arazilerinin korunması amacıyla yürüttükleri çalışmalar kapsamında 49 ildeki 141 ovanın koruma alanı ilan edildiğini söyleyen Çelik, "Hafta sonu Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Bakanlar Kurulu kararıyla tarımsal üretim potansiyeli yüksek, erozyon, kirlenme, amaç dışı veya yanlış kullanımlar gibi çeşitli nedenlerle toprak kaybı ve arazi bozulmalarının hızlı geliştiği bu illerdeki ovalar artık koruma alanı olarak belirlendi.
Ovaların sınırları içerisinde yer alan onaylı planlı alanlar ile kararın yayımı tarihi itibarıyla ilgili mevzuatı uyarınca tarım dışı kullanma izni verilmiş olan alanlar için alınmış kararlar geçerliliği koruyacak." diye konuştu.
Tarım arazilerinin etkin korunmasına yönelik Bakanlıkça birtakım çalışmalar yaptıklarını ifade eden Çelik, büyük ovaların korunmasının da bu çalışmaların önemlileri arasında yer aldığını söyledi. Çelik, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu doğrultusunda alınan bu kararla artık bu alanların tarım dışı kullanılmasına izin verilmeyeceğini bildirdi.
Söz konusu çalışmada, öncelikle ülkede isimleri en çok bilinen ovalardan başlamak üzere tarımsal bütünlük arz eden ve ova potansiyeli bulunan alanları dikkate aldıklarını belirten Çelik, şöyle devam etti:
"Ortalama eğimi yüzde 8'den az olan, 10 hektardan büyük planlı alanlar hariç büyük ova sınırları içerisinde kalan tüm araziler, büyüklüklerine bakılmaksızın büyük ova statüsünde kabul edildi. Toprak, iklim, topoğrafya ve ekolojik özellikleri, tarımsal üretim potansiyeliyle ilgili kriterler dikkate alınarak büyük ova sınırlarını çizdik. Yürüttüğümüz bu çalışmalar kapsamında 6,92 milyon hektar alana tekabül eden 212 büyük ovayı tespit ettik. Büyük ovalar, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla ilan ediliyor. Bu çerçevede işlemleri tamamlanıp Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenen 141 büyük ova koruma altına alınmış durumdadır. 212 büyük ovadan geriye kalan 34'ü, İl Toprak Koruma Kurul kararları tamamlanmış durumda. Diğer 37 ovanın ise İl Toprak Koruma Kurul kararlarının alınması süreci devam ediyor. Bu 71 ova da işlemlerin tamamlanmasına müteakip Bakanlar Kuruluna arz edilecek. Şu anda büyük ova tespit çalışmaları Bakanlığımız tarafından geliştirilen TADPortal yazılımıyla devam etmekte olup bu 212 rakamı daha da artabilecektir."
Amaç dışı ve yanlış kullanımlar sonucu tarım topraklarının zamanla yok olduğuna dikkati çeken Çelik, "Oysaki 1 santimetre toprağın yaklaşık bin yılda oluştuğu göz önüne alındığında bu konudaki önleyici çalışmaların önemi ortaya çıkıyor. Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenen bu ovalarımız artık 'tarımsal sit' gibi korunacaktır. Böylelikle tarımsal nitelik taşıyan ovalarımızın amaç dışı ve yanlış kullanımlar sonucu yok olmasını büyük ölçüde önlemiş olacağız." değerlendirmesinde bulundu.
Bakan Çelik, düzenlemeyle tarımsal potansiyeli yüksek tarım arazilerinin korunmasının sağlanacağını vurgulayarak şunları kaydetti: "Mevcut yerleşimler muhafaza edilecek, nüfus projeksiyonuna dayanılarak yerleşim yerlerinin çeperinde gelişme alanı belirlenecek, bu alanların dışında yeni yerleşimlere kesinlikle izin verilmeyecek, böylelikle amaç dışı kullanımlar önlenecek. Tarım topraklarının bitkisel üretim amacı dışında kullanılması anlamına gelen tarımsal amaçlı yapılar da ova bütünlüğünü korumak amacıyla ova sınırı dışına yönlendirilecek. Ova içindeki arazilerin tarım dışı amaçlı kullanılmayacağı kabulünden hareketle tarım arazilerinin spekülatif olarak yatırım amaçlı alınıp satılması önlenerek zorunlu olarak tarımsal üretimde kullanılması sağlanacaktır."
Ovaların bulunduğu iller
Karara göre, büyük ova koruma alanı olarak belirlenen 141 ovanın bulunduğu iller şöyle:
Adana, Afyonkarahisar, Ağrı, Aksaray, Ankara, Ardahan, Balıkesir, Batman, Bilecik, Bingöl, Burdur, Çanakkale, Çankırı, Denizli, Diyarbakır, Düzce, Edirne, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hakkari, Hatay, Iğdır, Isparta, İzmir, Kars, Karaman, Kastamonu, Kayseri, Kilis, Kütahya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Mersin, Muğla, Muş, Nevşehir, Niğde, Sakarya, Samsun, Sivas, Şırnak, Tokat, Uşak, Van ve Yozgat.