Akıncı: ISTAC kamunun da tahkim merkezi olmayı hedefliyor
İstanbul Tahkim Merkezi (ISTAC) Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ziya Akıncı, kamu kurum ve kuruluşlarının uyuşmazlıklarında tahkime başvurmalarının yaratacağı avantajlara dikkat çekti ve "ISTAC olarak kamu kurumlarının uyuşmazlıkları için de çözüm adresi olacağımıza inanıyoruz" dedi.
İstanbul Tahkim Merkezi (ISTAC), yaklaşık 1 yıl önce kamu uyuşmazlıklarında tahkime gidilebilmesinin yolunu açan mevzuat değişikliklerinin ardından kamuya yönelik ikinci konferansını İstanbul´da gerçekleştirdi. ISTAC Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ziya Akıncı, kamu kurum ve kuruluşlarının uyuşmazlıklarında tahkime başvurmalarının yaratacağı avantajlara dikkat çekti. Kamu İhale Kurumu (KİK) yöneticileri ise, İstanbul´daki kamu uzmanlarına, "Artık elektronik ihale sistemine hazırlanın, 2 Ocak´tan itibaren elektronik ortamda ihale yaygınlaşacak" mesajını verdi. Yeni sistemin yaygınlaşmasıyla birlikte ISTAC elektronik ihalelere de adını yazdıracak.
Kamu İhale Kurumu (KİK) mevzuatına tabi kurumların ihale komisyonu mensupları, satın alma personeli ve hukuk müşavirlerinin katıldığı konferansta, yeni ihale süreçleri açısından tahkim ve elektronik sistemin avantajları ana gündem maddeleriydi. İstanbul Tahkim Merkezi Başkanı Ziya Akıncı, "İstanbul Tahkim Merkezi´nin hedeflerinden biri, kamunun dahil olduğu projelerde yer almak. Biz ISTAC´ı niye kurduk? Kamusuyla özel sektörüyle maçımızı kendi evimizde oynamak için. Memlekete bir hizmet vereceksek tabii ki kamuya da vereceğiz" dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü:
"İstanbul Tahkim Merkezi olarak sadece özel sektörün değil kamunun projelerinde de uyuşmazlık çözüm adresi olarak yer almak istiyoruz. Kamu-özel sektör meslek kuruluşları bir projeye destek verdiği zaman bereketi kendiliğinden geliyor.
"ISTAC için de öyle olacaktır, bunun somut adımlarını görüyoruz. Başbakanlığın 2016/25 sayılı genelgesi, kamu kesimine ISTAC Tahkiminden yararlanmayı tavsiye etmesi açısından çok önemli bir açılım oldu. "Bu genelgenin ardından Kamu İhale Kurumu (KİK) tip sözleşmeleri ve uygulama yönetmeliklerinde Aralık 2017´de gerçekleşen değişiklikler Ocak 2018´de yürürlüğe girdi.
"Dolayısıyla mevzuat değişikliği sayesinde KİK tip sözleşmelerine 'ISTAC Tahkim Klozu'nu koymak mümkün hale geldi. Artık kamunun taraf olduğu ihalelerle ilgili sözleşmelerde İstanbul Tahkim Merkezi yazılabiliyor. "Tüm kamu hukukçularını, avukatları, sözleşmelere imza atan karar vericileri bu imkândan yararlanmaya çağırıyoruz. ISTAC olarak kamu kurumlarının uyuşmazlıkları için de çözüm adresi olacağımıza inanıyoruz."
"Tahkim cehennemi" imajı geride kaldı...
Prof. Dr. Ziya Akıncı, asistanlığından beri tahkim ile ilgilendiğini ve o yıllarda araştırma çalışmaları için yurt dışına gittiğinde, "Türkiye bir tahkim cehennemidir" yorumlarıyla karşılaştığını anlattı.
Özellikle 1970´li yıllarda ICC´de (Milletlerarası Ticaret Odası Tahkim Merkezi) görülen Keban Barajı inşaatı ile ilgili davada çıkan kararın Türkiye´de tenfiz sürecinde, Yargıtay´ın ICC hakem kararını Türkiye´de kamu düzenine aykırı bulması yurt dışında yoğun eleştiri konusu olmuştu. Prof. Akıncı, artık Türkiye´nin uluslararası tahkim açısından elverişli koşullara sahip olduğunu ve İstanbul Tahkim Merkezi´nin zamanla bölgemizde muazzam bir çekim merkezi konumuna geleceğini vurguladı ve "Türkiye´nin artık yurt dışında güçlü bir diasporası var. Onların da desteği ile, İstanbul tahkim alanında Dubai´nin bölgemizde ulaştığı seviyeyi geride bırakacak" dedi.
İstanbul Tahkim Merkezi´nin sanılanın aksine, pahalı değil makul maliyetlerle hizmet verdiğini vurgulayan Akıncı şöyle devam etti:
"Burada devlet hastanesi özel hastane karşılaştırması gibi bir yaklaşımla, acaba ISTAC da pahalı bir kurum mu gibi tereddütler olabiliyor. ISTAC kesinlikle pahalı değil, hatta mahkeme harçlarından daha düşük maliyetler sözkonusu... Uyuşmazlık miktarına göre mahkeme harçlarının yarısı, onda biri nispetinde maliyetle merkezimizde çözüme ulaşma fırsatı var. Üstelik çoğu zaman kamu kurumları uyuşmazlıklarda davalı olarak yer alır ve ISTAC´da davalı kamu kurumu "harç ödemiyorum" diyebilir, masrafları davacı üstlenir."
Kamu ihalelerinde artık devir elektronik devri
Kamu İhale Kurumu adına konferansa katılan KİK Hukuk Hizmetleri Dairesi Başkanı Dr. Erdem Bafra ve Kamu İhale Uzmanı Celal Şahbudak da, uygulamada karşılaşılan sorunlar ve çözüm yollarının yanı sıra, kamuda elektronik ihaleye geçiş süreci konusunda katılımcıları bilgilendirdi. Kamu ihalelerinde elektronik sistemin yaygınlaşmasıyla "ISTAC Tahkim şartı" da sözleşmelere elektronik ortamda yazılabilecek. Kamuda elektronik ihaleye geçiş açısından 2019 yılının dönüm noktası olmasını beklediklerini belirten Celal Şahbudak, şunları söyledi:
"Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) bünyesinde bu sistem son derece güvenli işliyor. Hiçbir limite tabi olmaksızın elektronik ortamda ihalelere teklif verilebilecek. Bilgisayar başında teklif hazırlanacak ve elektronik imza ile teklif sunulacak. Kamuda bu işleri yürüten ekiplerin bunu bir an önce öğrenmesi gerekiyor, çünkü elektronik ihale bir gün zorunlu olacak. 2 Ocak 2019 tarihinden itibaren kamu ihalelerinin önemli bir unsuru olan "Elektronik Eksiltme" de yapılabilir hale gelecek.2019 yılında ihalelerin çok önemli bir kısmının EKAP bünyesinde elektronik ortamda yapılabilir olması amaçlanıyor."
Konferansta; ISTAC Milli Divan Üyesi Doç. Dr. Cemile Demir Gökyayla "Tahkim Sözleşmesinin Hazırlanması", ISTAC Genel Sekreteri Dr. Candan Yasan Tepetaş da "Dava Açılması ve İlk Dilekçelerin Sunulması" konularında katılımcıları bilgilendirdi.
İstanbul´daki kamu kurumlarından 250´ye yakın katılımcı, konuşmacılara yönelttikleri sorularla da ihale süreçleri ve tahkim uygulamalarına ilişkin bilgilenme fırsatı buldu.