Türkiye'nin en büyüğü yine TÜPRAŞ
İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2014 yılı araştırması sonuçlarına göre Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ (TÜPRAŞ) 2014'te 37 milyar 501 milyon 812 bin 917 liralık net üretimden satışla birinci olurken, TÜPRAŞ'ı 10 milyar 539 milyon 302 bin 862 liralık net üretimden satışla Ford Otomotiv Sanayi AŞ izledi.
İSO'nun "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2014 yılı araştırması sonuçları düzenlenen toplantı ile açıklandı.
Araştırma sonuçlarına göre, İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu listesine 2014 yılında 52 yeni firma girdi.
Bunlardan 40 tanesi geçen yıl "İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" sıralamasında yer alırken, 12 firma ise 2014'te İSO 1000 dışından ilk 500 sıralamasına doğrudan girdi.
Net üretimden satışlar baz alınarak inceleme yapıldığında TÜPRAŞ, 2014'te 337 milyar 501 milyon 812 bin 917 liralık net üretimden satışla birinci olurken, TÜPRAŞ'ı 10 milyar 539 milyon 302 bin 862 liralık net üretimden satışla Ford Otomotiv Sanayi AŞ izledi.
İstanbul'da elektrik kesintisi
Üçüncü sırada 8 milyar 777 milyon 455 bin 748 lira ile Oyak-Renault yer alırken, dördüncü sıraya 8 milyar 520 milyon 701 bin 667 lira ile Arçelik oturdu.
2013 yılında üçüncü sırada bulunan Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) 2014 yılı sıralamasında beşinci sıraya geriledi.
İlk 10 kuruluş arasına girebilen tek kamu kuruluşu EÜAŞ'ın üretimden satışları 6 milyar 707 milyon 382 bin 164 lira olarak gerçekleşti.
Altıncı sırada 6 milyar 350 milyon 289 bin 705 lira ile İçdaş Çelik yer alırken, onu 6 milyar 245 milyon 223 bin 256 lira ile İskenderun Demir ve Çelik, 6 milyar 114 milyon 214 bin 14 lira Ereğli Demir ve Çelik, 6 milyar 729 bin 958 lira ile Tofaş, 5 milyar 692 milyon 178 bin 368 lira ile de Aygaz takip etti.
Bu firmalardan İçdaş Çelik 2013'te yedinci, İskenderun Demir ve Çelik dokuzuncu, Ereğli Demir ve Çelik sekizinci, Tofaş altıncı, Aygaz da onuncu sırada yer almıştı.
En fazla kar eden kuruluşlar sıralamasında değişiklik
Araştırmaya göre 2014 yılında üretici fiyatlarıyla en yüksek katma değer oluşturan kuruluş 2013 yılında olduğu gibi TÜPRAŞ oldu.
TÜPRAŞ 20 milyar 25 milyon 166 bin 12 liralık brüt katma değer ile tek başına ilk 500 kuruluşun ortaya koyduğu toplam katma değerin 2013 yılında yüzde 17,3'ünü gerçekleştirirken, 2014 yılında bu oran yüzde 15,3 olarak gerçekleşti.
İkinci sıradaki kuruluş isminin açıklanmasını istemezken, en yüksek katma değer oluşturan üçüncü firma 6 milyar 814 milyon 754 bin 608 lira ile JTI Tütün oldu.
Araştırmada 2014 yılında en fazla kar eden kuruluşlar sıralamasında 2013 yılına göre önemli değişiklilikler yaşandı. 2014'te en fazla kar eden kuruluş 1 milyar 810 milyon liralık dönem karı ile Ereğli Demir Çelik olurken, ikinci sırada 1 milyar 145 milyon lira ile İskenderun Demir ve Çelik yer aldı.
Üçüncü sırada Eti Maden İşletmeleri, dördüncü sırada Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, beşinci sırada ise Mercedes Benz Türk A.Ş. yer aldı.
Araştırmada en fazla kar eden ilk iki şirket değişti. Ereğli Demir ve Çelik ile İskenderun Demir Çelik, 2014 yılında birinci ve ikinci sıraya yükselme başarısı gösterirken, Eti Maden İşletmeleri bir basamak üste çıktı. 2013 yılında en fazla kar eden ilk 10 kuruluştan 6'sı, 2014 yılında da en fazla kar eden ilk 10 kuruluş içinde yer aldı.
En fazla kar eden ilk 10 kuruluş içinde iki kamu, sekiz özel sektör kuruluşu bulundu. Kamu kuruluşları en fazla kar eden kuruluşlar arasında üçüncü ve dördüncü sırada yer aldı.
TÜPRAŞ ihracatta da lider
Türkiye'nin en büyük şirketi TÜPRAŞ, üretimden satışlardaki liderliğini ihracatta da korudu ve toplam 3 milyar 724 milyon dolarlık ihracatıyla listenin zirvesinde yer aldı. Ardından gelen diğer iki şirket sırasıyla 3 milyar 464 milyon dolar ve 3 milyar 20 milyon dolarlık ihracat tutarlarıyla Ford Otomotiv ve Oyak-Renault oldu.
2014 yılında en fazla ihracat yapan ilk 10 kuruluşun 9'u özel sektör, biri ise kamu kuruluşundan oluştu. En çok ihracat yapan ilk 10 kuruluş içinden 8'i 2013 yılında da ilk 10 ihracatçı kuruluş içinde yer aldı. 2014'te ilk 10'a iki yeni kuruluş katılırken, 2 firma ilk 10'dan çıktı.
En fazla ihracat yapan ilk 10 kuruluşun toplam ihracat tutarı 20,4 milyar dolar, ilk 500 kuruluşun gerçekleştirdiği toplam ihracat ise 61,3 milyar dolar oldu. İlk 10 kuruluşun ilk 500 içindeki ihracat payları yüzde 33,3, Türkiye'nin toplam ihracatı içindeki payı ise yüzde 13 olarak gerçekleşti.
En büyük 100 sanayi kuruluşu
İSO'nun "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2014 yılı araştırmasında ilk 100 sıralaması ve önceki araştırmadaki yerleri şu şekilde:
Birinci 500 Büyük Kuruluş Sıra No: Kuruluşlar Üretimden Satışlar (Net) (TL)
2014 2013
1 1 TÜPRAŞ-Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. 37.501.812.917
2 2 Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. 10.539.302.862
3 4 Oyak-Renault Otomobil Fabrikaları A.Ş. 8.777.455.748
4 5 Arçelik A.Ş. 8.520.701.667
5 3 EÜAŞ Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü 6.707.382.164
6 7 İçdaş Çelik Enerji Tersane ve Ulaşım Sanayi A.Ş. 6.350.289.705
7 9 İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. 6.245.223.256
8 8 Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. 6.114.214.014
9 6 TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. 6.000.729.958
10 10 Aygaz A.Ş. 5.692.178.368
11 11 Çolakoğlu Metalurji A.Ş. 4.780.209.856
12 14 Mercedes-Benz Türk A.Ş. 4.771.526.299
13 25 Hyundai Assan Otomotiv San. ve Tic. A.Ş. 4.626.824.128
14 15 Vestel Elektronik San. ve Tic. A.Ş. 4.309.264.955
15 12 Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye A.Ş. 4.194.318.549
16 13 PETKİM Petrokimya Holding A.Ş. 3.671.224.523
17 16 Unilever San. ve Tic. T.A.Ş. 3.391.950.836
18 - BSH Ev Aletleri San. ve Tic. A.Ş. 3.273.297.079
19 18 Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. 3.085.712.484
20 17 Tosçelik Profil ve Sac Endüstrisi A.Ş. 2.603.143.850
21 20 Milangaz LPG Dağıtım Tic. ve San. A.Ş. 2.597.664.707
22 30 Bosch San. ve Tic. A.Ş. 2.582.434.764
23 19 Er-Bakır Elektrolitik Bakır Mamülleri A.Ş. 2.512.956.331
24 34 Türk Traktör ve Ziraat Makineleri A.Ş. 2.488.442.267
25 21 Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı 2.482.372.036
26 - İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş. 2.462.050.202
27 22 İpragaz A.Ş. 2.457.053.316
28 23 Kroman Çelik Sanayii A.Ş. 2.353.457.343
29 24 Sarkuysan Elektrolitik Bakır San. ve Tic. A.Ş. 2.290.068.925
30 27 Vestel Beyaz Eşya San. ve Tic. A.Ş. 2.281.206.646
31 32 Eti Gıda San. ve Tic. A.Ş. 2.278.128.243
32 37 KARDEMİR Karabük Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş. 2.170.449.862
33 35 Aselsan Elektronik San. ve Tic. A.Ş. 2.141.431.162
34 28 Borçelik Çelik San. Tic. A.Ş. 2.140.492.279
35 38 AKSA Akrilik Kimya Sanayi A.Ş. 2.066.006.094
36 36 Philsa Philip Morris Sabancı Sigara ve Tütüncülük San. ve Tic. A.Ş. 2.062.922.706
37 31 Coca-Cola İçecek A.Ş. 2.042.896.919
38 55 Oltan Gıda Maddeleri İhr. İth. ve Tic. A.Ş. 2.037.330.233
39 33 Ak Gıda San. ve Tic. A.Ş. 2.036.478.699
40 39 Konya Şeker San. ve Tic. A.Ş. 1.998.826.388
41 42 Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü 1.974.517.342
42 43 Yıldız Entegre Ağaç San. ve Tic. A.Ş. 1.953.031.362
43 - - -
44 49 Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü 1.901.964.981
45 46 Kastamonu Entegre Ağaç San. ve Tic. A.Ş. 1.854.347.191
46 44 Banvit Bandırma Vitaminli Yem Sanayii A.Ş. 1.846.551.159
47 45 Yolbulan Baştuğ Metalurji Sanayi A.Ş. 1.832.825.877
48 40 Diler Demir Çelik Endüstri ve Ticaret A.Ş. 1.808.539.306
49 41 İzmir Demir Çelik Sanayi A.Ş. 1.734.194.501
50 74 TUSAŞ-Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. 1.726.287.599
51 51 SÜTAŞ Süt Ürünleri A.Ş. 1.720.919.774
52 48 Eren Enerji Elektrik Üretim A.Ş. 1.702.808.608
53 53 Enerjisa Enerji Üretim A.Ş. 1.628.888.987
54 52 Abalıoğlu Yem-Soya ve Tekstil Sanayi A.Ş. 1.597.712.867
55 56 Assan Alüminyum San. ve Tic. A.Ş. 1.592.267.954
56 62 Hayat Kimya Sanayi A.Ş. 1.560.748.364
57 54 BRİSA Bridgestone Sabancı Lastik San. ve Tic. A.Ş. 1.536.843.165
58 50 Sanko Tekstil İşletmeleri San. ve Tic. A.Ş. 1.524.178.354
59 60 Yücel Boru ve Profil Endüstrisi A.Ş. 1.486.212.838
60 29 Nadir Metal Rafineri San. ve Tic. A.Ş. 1.483.479.776
61 57 Toros Tarım San. ve Tic. A.Ş. 1.412.403.105
62 61 Akçansa Çimento San. ve Tic. A.Ş. 1.359.866.652
63 59 MMK Metalurji San. Tic. ve Liman İşletmeciliği A.Ş. 1.328.196.253
64 58 Borusan Mannesmann Boru San. ve Tic. A.Ş. 1.313.729.373
65 64 Yazıcı Demir Çelik Sanayi ve Turizm Ticaret A.Ş. 1.278.619.999
66 66 Sasa Polyester Sanayi A.Ş. 1.236.768.033
67 72 Soda Sanayii A.Ş. 1.220.702.677
68 65 HES Hacılar Elektrik San. ve Tic. A.Ş. 1.206.869.527
69 75 C.P. Standart Gıda San. ve Tic. A.Ş. 1.199.845.458
70 67 Türk Pirelli Lastikleri A.Ş. 1.163.320.730
71 63 Tüprag Metal Madencilik San. ve Tic. A.Ş. 1.149.928.635
72 112 İçdaş Elektrik Enerjisi Üretim ve Yatırım A.Ş. 1.145.149.896
73 71 Aksa Enerji Üretim A.Ş. 1.139.061.311
74 78 Ülker Bisküvi Sanayi A.Ş. 1.131.803.071
75 86 Şenpiliç Gıda Sanayi A.Ş. 1.107.770.152
76 70 Kaptan Demir Çelik Endüstrisi ve Ticaret A.Ş. 1.053.800.541
77 79 Keskinoğlu Tavukçuluk ve Damızlık İşletmeleri San. Tic. A.Ş. 1.050.120.648
78 81 Ülker Çikolata Sanayi A.Ş. 1.048.585.193
79 85 Gülsan Sentetik Dokuma San. ve Tic. A.Ş. 1.045.255.606
80 172 Oltan Fındık San. ve Tic. A.Ş. 1.038.512.890
81 80 Tezcan Galvanizli Yapı Elemanları San. ve Tic. A.Ş. 1.000.869.791
82 84 Anadolu Efes Biracılık ve Malt Sanayii A.Ş. 992.982.672
83 69 Delphi Automotive Systems Ltd. Şti. 990.085.671
84 87 Çimsa Çimento San. ve Tic. A.Ş. 983.140.322
85 76 Nursan Metalurji Endüstrisi A.Ş. 980.232.880
86 115 Yeşilyurt Demir Çelik Endüstrisi ve Liman İşletmeleri Ltd. Şti. 976.099.045
87 - RMK Marine Gemi Yapım Sanayii ve Deniz Taşımacılığı İşletmesi A.Ş. 965.941.559
88 47 Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş. 956.199.426
89 104 JTI Tütün Ürünleri Sanayi A.Ş. 952.695.686
90 102 Naksan Plastik ve Enerji San. ve Tic. A.Ş. 947.098.470
91 89 BEYPİ Beypazarı Tarımsal Üretim Pazarlama San. ve Tic. A.Ş. 944.864.167
92 88 Paşabahçe Cam San. ve Tic. A.Ş. 934.030.846
93 97 Trakya Cam Sanayii A.Ş. 926.987.458
94 96 Pınar Süt Mamülleri Sanayii A.Ş. 926.724.201
95 90 Goodyear Lastikleri T.A.Ş. 909.171.236
96 116 Namet Gıda San. ve Tic. A.Ş. 893.918.051
97 101 Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş. 888.717.267
98 91 Küçükbay Yağ ve Deterjan Sanayi A.Ş. 888.597.832
99 82 Koza Altın İşletmeleri A.Ş. 887.176.125
100 111 Bosch Termoteknik Isıtma ve Klima San. Tic. A.Ş. 886.808.458