SICAK GELİŞME | Dalgalı piyasalarda hızlı hareket! Mevduat yatırımcısını kendine çekiyor! TL FONLARI REKOR KIRIYOR!

Bankada birikimi olan vatandaşların son dönemdeki tercihleri arasında para piyasası TL fonları ön plana çıktı. Merkez Bankası'nın Haziran 2023'te faiz artırımlarına başlamasından sonra, bir yıl içinde para piyasası fonlarının büyüklüğü yaklaşık 7 kat artış gösterdi ve 94,4 milyar liradan 644,2 milyar liraya ulaştı.Şubat 2023'te faiz oranları yüzde 8,5 seviyesine kadar düşmüş ve bu oran 3 ay boyunca sabit kalmıştı. BDDK verilerine göre, bu dönemde bireylerin vadeli mevduat hesaplarında tuttuğu toplam para 3 trilyon lira civarındaydı. Ancak, Merkez Bankası 23 Haziran 2023 itibarıyla faiz artırım sürecine girdi ve bu süreç, politika faizinin yüzde 50'ye kadar yükselmesine kadar devam etti. Bugün, bireysel tasarruf sahiplerinin bankalardaki vadeli mevduat hesaplarında yaklaşık 5,5 trilyon lira bulunuyor. Son bir yılda yaşanan bu artış yaklaşık yüzde 83 oranında gerçekleşti. Yükselen faizlerden faydalanmak isteyen vatandaşların vadeli mevduat hesaplarına yoğun ilgi gösterdiği görülüyor. Faiz getirisini artırmak isteyen yatırımcıların tercih ettiği alternatiflerden biri de TL para piyasası fonlarıdır. Son dönemde TL cinsinden mevduat ve para piyasası fonlarının büyüme oranları farklılaşmış ve yatırım tercihleri nedeniyle likiditenin büyük bir bölümü para piyasası fonlarında toplanmaya başlamıştır. Haziran 2023'ten bu yana para piyasası fonlarının büyüklüğü yaklaşık 7 kat artmıştır. Türkiye Elektronik Fon Alım Satım Platformu (TEFAS) verilerine göre, geçen yılın Haziran ayında 94,4 milyar lira olan para piyasası fonlarının toplamı, bu yılın Temmuz ayında 644,2 milyar liraya ulaşmıştır. Mevduat hesaplarına göre para piyasası TL fonlarının cazip hale gelmesinin en önemli nedenlerinden biri vadeleridir. Bu fonlar genellikle 1 iş günü valörlü olup, bugün verilen alış veya satış emirleri ertesi gün gerçekleşir. Bazı fonlar ise anında alınıp satılabilir. Paranın kısa sürede kullanılabilir olması, fonları vadeli mevduata kıyasla daha avantajlı kılmaktadır. Vadelide en yüksek faizi alabilmek için en az 32 günlük bir hesap açmak gerekir ve vade bitmeden faiz kazancı hesaba geçmez. Örneğin, 29. gün acil bir nakit ihtiyacı olduğunda vadeli hesap bozulursa, kazanç sıfırlanır. TL para piyasası fonlarının cazibesini artıran bir diğer faktör ise faizdir. Bu fonlarda faiz günlük olarak hesaplanır ve hesaba geçer. Böylece, belirli bir vadenin dolmasını bekleme zorunluluğu ortadan kalkar. Üstelik, fonların günlük uyguladığı faiz oranı, çoğu zaman 32 gün vadeli mevduat hesabına ödenen faizden daha yüksek olabilmektedir. Örneğin, günlük yüzde 0,1350 faiz getiren bir fon, 32 gün sonunda bileşik net yüzde 4,08 getiri sağlarken, yıllık yüzde 50 faizle açılan 32 gün vadeli bir mevduat hesabı net yüzde 4,04 getiri sunar. Bu durumda, fonlar 100 bin lira için 32 günde 4.080 lira, mevduat hesabı ise 4.044 lira net getiri sağlamaktadır. TL para piyasası fonları, günün koşullarına göre yatırım stratejilerini belirleyerek, sabit garanti getiri sağlamaya odaklanır. Bu fonların aylık ortalama getirileri birbirine yakın olsa da bazı fonlar daha yüksek getiri sunabilir. Bu fark, fonların yatırım yaptığı araçlara göre oluşur. Para piyasası fonlarının varlık dağılımında ters repo, devlet tahvili, TL mevduat, varlığa dayalı menkul kıymet, özel sektör tahvili ve finansman bonosu gibi çeşitli enstrümanlar bulunur. Şu sıralar fon portföylerinde ağırlıklı olarak ters repo yer almakta olup, bu fonlar faiz oranlarının günlük değişimlerine duyarlı olduğundan, faiz artışlarını hızlı bir şekilde yansıtabilmektedir. Fon bilgilendirme platformu TEFAS'ta yer alan tüm fonlara, banka veya aracı kurumlardaki hesaplarınız üzerinden yatırım yapabilirsiniz. Bunun için öncelikle bir yatırım hesabı açmanız gerekmektedir. Bu işlem, mobil bankacılık üzerinden sözleşmeleri ve izinleri onaylayarak hızlıca yapılabilir. Yatırım hesabınızı açtıktan sonra, seçtiğiniz para piyasası TL fonları için alış emri verebilirsiniz. Zorluk yaşarsanız bankanızdan destek alabilirsiniz. Piyasada satılmaya hazır fon olduğu sürece alım işlemi yapılabilir. Fonların adet fiyatı genellikle 2-3 lira civarındadır. Hesabında yeterli para bulunan herkes bu fonları alıp satabilir. Genellikle işgünlerinde saat 13.30'a kadar verilen emirler aynı gün gerçekleşir. Bu saatten sonra verilen emirler ise ertesi iş gününde gerçekleştirilir. İşlem 1 gün sonra tamamlanacak olsa da alım için girilen limite günlük faiz uygulanır, böylece herhangi bir kayıp yaşanmaz. 1 Mayıs 2024 ile 31 Ekim 2024 tarihleri arasında alınan fonlardan elde edilen gelir ve kazançlara, fonun satış tarihinden bağımsız olarak yüzde 7,5 stopaj uygulanır. Bunun dışında, yıllık yönetim ücreti, saklama ücreti gibi kesintiler de toplamda yüzde 2-3 civarında olabilir. Ancak günlük getiriye göre bu kesintiler oldukça düşük seviyededir. Bir fona yatırım yaparken dikkat edilmesi gereken kriterler arasında fonun kuruluş yılı, geçmiş aylara göre getiri performansı ve yatırımcı sayısı bulunur. Türkiyenin önde gelen ve finansal olarak güçlü bankalarının iştiraki olan aracı kurumların yönettiği fonlar bu anlamda öne çıkmaktadır.