Piyasalar Trump sürprizine alışamadı
ABD başkanlık seçimlerini tahminlerin aksine sürpriz bir şekilde Cumhuriyetçi Donald Trump'ın kazanmasıyla gelişmekte olan para birimleri genelindeki görülen değer kayıpları devam ediyor.
Küresel piyasalarda dün ilk etapta yaşanan sert kayıplarının ardından ülkelerin ABD seçim sonuçlarına verdiği tepkiler de birbirinden oldukça farklılaşmaya devam ediyor.
Geçmişten günümüze Donald Trump
Trump'ın seçilmesi halinde serbest ticaret anlaşmasını iptal edeceğini daha önceden açıkladığı Meksika'nın para birimi dolar karşısında yüzde 13 civarında değer kaybı yaşarken, Brezilya gibi yakın coğrafya para birimi sonuçlardan en çok etkilenenler arasında yer alıyor. İlk etapta doğrudan bir etki beklenmeyen TL gibi para birimleri ise daha çok ABD Merkez Bankası (Fed) kararlarından nasıl etkileneceklerine yoğunlaştılar.
Bankacılar bugün iç piyasada Eylül ayına ilişkin ödemeler dengesi istatistiklerinin izleneceğini, jeopolitik gelişmelerin küresel piyasaların ve iç siyasi gelişmelerin de halen takip edilmekte olan önemli unsurlar olduğunu belirttiler.
Reuters'ın 16 ekonomistin katılımıyla yaptığı ankete göre cari işlemler dengesinin Eylül ayında 1.9 milyar dolar, yıl sonunda ise 35 milyar dolar açık vermesi bekleniyor.
Trump'ın seçimleri kazanması ile birlikte illikit işlemlerde ilk tepki olarak yeni zirve olan 3.30'u test eden dolar/TL dün günü 3.2450 civarında tamamlamıştı. Kur bu sabah ise saat 0845'te 3.2461/3.2500 seviyesinde işlem görüyor.
İşte Trump'ın temel hedefleri, önündeki engeller ve başarı şansı...
Dün akşam saatlerinde 3.39 civarında olan sepet bazında TL, bu sabah aynı saatte 3.3936/3.3980, 3.53 civarındaki euro/TL ise 3.5412/3.5454 seviyesinden işlem görüyor. Euro/TL'de ABD seçimi sonrası illikit piyasada görülen tarihi zirve 3.6922, sepet bazında TL'de ise 3.4858 seviyesinde bulunuyor.
Küresel faizler yükselişte
ABD Hazine tahvillerinin getirileri Trump döneminde kamu harcamalarının artacağı ve bu nedenle belki de Fed'in daha hızlı faiz artıracağı beklentisiyle keskin şekilde yükseliyor.
ABD'nin 10 yıl vadeli Hazine tahvillerinin getirisi 10 ayın zirvesini görürken, yükselişte Trump'ın korumacı ve harcamaları artırma yanlısı politika duruşu nedeniyle ABD'de enflasyonun yükseleceği beklentisi etkili oluyor.
TL cinsi sabit getirilerde de yükseliş yönlü seyir devam ediyor. Tahvil-bono piyasasında 11 Şubat 2026 itfalı 10 yıllık gösterge tahvilde dün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 10.51 seviyesinden gerçekleşirken, valörde son işlem yüzde 10.61 oldu. Öte yandan 11 Temmuz 2018 itfalı tahvilde dün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 9.58 seviyesinden gerçekleşti.
Siyasi gelişmeler kırılganlığı artırıyor
Genel seçimlerde 5 milyonun üzerinde oy alan HDP'nin aralarında eş başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ'ın da bulunduğu 10 milletvekilinin tutuklanması kurda Trump öncesi günlerde görülen sert satış baskısının ana nedeni olmuştu.
HDP tutuklamaların ardından TBMM çalışmalarını durdurduğunu açıklarken bankacılar siyasi gelişmeleri önemli bir iç risk unsuru olarak görüyorlar.
HDP'nin TBMM çalışmalarını durdurması teknik olarak bir ara seçim ihtimalini de gündeme getirebilecek olması nedeniyle yakından takip ediliyor.
Vekillerin bir ay içinde beş kez TBMM Genel Kurul çalışmalarına mazeretsiz katılmaması durumunda Genel Kurul'da ilgili kişi için vekilliğinin düşüp düşmemesi konusunda oylama yapılabiliyor. Ancak şimdiye kadar Cumhuriyet tarihinde bu yola hiç başvurulmadı. Parlamentoda 28 vekilin vekilliğin bu yolla düşmesi durumunda o seçim bölgesinde ara seçim yapılması gerekiyor.
Öte yandan geçen hafta Cumhuriyet gazetesine yönelik soruşturma ve HDP milletvekillerine yönelik gözaltı ve tutuklamaların ardından AB ülkeleri başta olmak üzere kararlar bir çok ülkeden tepki çekiyor.
Türkiye ile AB üyelik görüşmelerinin durdurulması, NATO üyeliğinin askıya alınmasına kadar uzanan tepkiler piyasadaki satış baskısının kuvvetlenmesinde etkili oluyor.