SON DAKİKA
Para para getirecek! Bankalar faiz artırma sırasında
Merkez Bankası politika faizini yüzde 40’a yükseltti. Şimdi Türk Lirası’na olan ilginin daha da artması bekleniyor. Bankaları mevduat faizlerine ayar çekmeye başlayacak. İşte günlük, aylık, yıllık ve kümülatif oranda (faizin faiziyle birlikte hesaplama) verilecek faiz oranları ve getiriler...
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası faizi 500 baz puan artırdı ve yüzde 40’a çıkardı. Merkez Bankası’nın faiz adımı sonrasında bankaların da harekete geçmesi bekleniyor. Merkez Bankası faizi yüzde 35 olarak belirlediğinde yüzde 46’ya varan mevduat faizi veren bankaların yeni oranlarla birlikte yüzde 50-55 aralığında mevduat faizi vermesi bekleniyor.
Yıllık enflasyon Ekim ayı için yüzde 61.36 olarak açıklandı. Orta Vadeli Program'da 2023 yılı için enflasyon tahmini yüzde 65, 2024 için yüzde 33, 2025 için yüzde 15,2, 2026 yılı için de yüzde 8,5 oldu.
Merkez Bankası ise 2023 yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 65, 2024 yıl sonu tahminini yüzde 36 olarak güncelledi. Banka, 2025 yıl sonunda enflasyonunun ise yüzde 14'e gerileyeceği öngörüsünde bulundu.
Nominal faiz ile reel faiz arasındaki makas da son faiz artırımları ve mevduat faizlerindeki yükselişle kapanmaya başladı. Bankalar yıllık yüzde 50’yi aşan faizler verirse, enflasyon yüzde 61 seviyelerinde takip edilirse bu durumda parasını faizde değerlendirenler 11 puan enflasyona karşı kayıpta bulunuyor. Merkez Bankası'nın önümüzdeki aylarda faiz artırması halinde reel faiz makasının da kapanması bekleniyor.
Yıllık kümülatif olarak hesaplandığında ise bankaların mevduat faizini yüzde 50’ye çıkarmasıyla birlikte oran yüzde 63’ü aşıyor ve reel faiz pozitif tarafa geçmiş oluyor. Başka bir deyişle TL mevduatlar enflasyonun Ekim ayı seviyelerinde sabit kalması halinde enflasyonun üzerinde getiri sağlamış oluyor.
Parasını mevduatta değerlendirmek isteyenler faiz getirisiyle bazı yatırımlardan daha yüksek gelir elde edebiliyor. Yüzde 50 faizle 1 milyon lirasını mevduata yatıran mudinin 32 günün sonunda parası 1 milyon 41 bin 677 lira oluyor. Başka bir deyişle 1 milyonuna karşılık 41 bin 677 lira faiz almış oluyor. Parasının faizine dokunmayıp anapara+faiz ile birlikte yeniden mevduat yapması halinde kümülatif olarak faiz kazancı da belirtilen faiz oranından çok daha fazla artmış oluyor.
Fiyatların durgunlaştığı ve gerilemeye başladığı bu dönemde otomobilini satıp faize koyan birisi ilerleyen aylarda daha düşük fiyattan aynı otomobilini yerine koyma ihtimaline de sahip oluyor. Ayrıca parasını istediği an mevduatı bozarak nakit halde kullanabilecek olmasından dolayı fırsatlara yönelik hızlı aksiyon alabiliyor.
Günümüzde İstanbul'da ortalama olarak kiralar 13-20 bin bandında değişkenlik gösteriyor. Yatırım amaçlı alınan ve ortalama olarak 2,5-3 milyon lira arasında değişen bir konut satılıp mevduat faizine konulduğunda ayda 125 bin lira faiz getirisi sağlıyor. Başka bir deyişle kirası 15 bin lira olsa yüzde 733 oranında kiradan daha fazla kazanç sağlıyor. Ayrıca fiyatların düşmesi ihtimali göz önüne alındığında her an kullanılabilecek nakit de elde bulunmuş oluyor.
Mevduata yatırılan paraya hiç dokunmadan her ay anapara+faiz ile birlikte yeniden değerlendirilmesi halinde 12 ay sonunda kümülatif olarak faiz de artmış olacaktır. Düz mantıkla 1 milyon lirası olan ve yıllık yüzde 50 ile parasını vadeye bağlarsa yıl sonunda 1 milyon 416 bin lira ana parasıyla birlikte getiri elde eder. Ancak parasının faizini de her ay işletip ve anapara+faiz ile birlikte yeniden mevduat açarsa yıllık getirisi yüzde 63’ü aşar ve 1 milyon lirası 1 milyon 632 bin lira olur. (Not: Tutarlardan stopaj vergisi düşülmeden hesaplanmıştır)
Yurt içi şubelerde; resmi kuruluşlar, kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlara ait olanlar haricindeki, TL, döviz ve kıymetli maden cinsinden mevduatlar, her bir mevduat bankasında her bir kişi için, 2023 yılında 400 bin TL'ye kadar sigorta kapsamında bulunuyor.
Kaynak: Hurriyet.com.tr/Burak Taşçı