Orta Doğu'daki çatışmalar küresel tedarik zincirini nasıl etkiler?

İsrail-Hamas arasındaki çatışma gün geçtikçe şiddetini artırıyor. Dünya "Gazze'ye kara harekatı olacak mı?" sorusuna kilitlenmişken küresel finansal cephede ise tedarik zincirine yönelik riskler gündemde. Analistler Süveyş'in tamamen duracağını düşünmüyorlar, ancak AB kış gazı için tehdit öngörüyorlar

Haberin Devamı

Analistler, Orta Doğu'da yükselen tansiyonun Süveyş Kanalı üzerinden bazı nakliye kısıtlamalarına yol açabileceğini ve kış öncesinde Avrupa gaz fiyatlarında dalgalanmayı tetikleyebileceğini, ancak yakıt taşımacılığının tamamen durdurulmasının pek olası olmadığını düşünüyorlar.

2022'de Avrupa'ya LNG arzının yaklaşık yüzde 16'sı Mısır'daki ana kanaldan geçti; bu da İsrail-Hamas çatışmasının genişlemesinden kaynaklanan herhangi bir aksaklığın bu kış gaz fiyatlarını etkileyebileceği anlamına geliyor.

Montel'in haberine göre, Fedabo danışmanlık şirketinin enerji piyasası uzmanı Michele Soldavini, Süveyş Kanalı'nın kapatılmasının "büyük" sonuçlar doğuracağını söyleyerek, daha önce bir hafta boyunca Kanalın kapatılmasının arz üzerindeki etkisine işaret etti. Ever Given konteyner gemisinin 2021 yılı Mart ayında Kanalda karaya oturması sonucu bir hafta geçişler yapılamamıştı.

Uzman, tamamen kapanma ihtimali uzak olsa da, potansiyel hacim kaybı ve fiyat etkisinin önemli olacağını da sözlerine ekledi.

Haberin Devamı

Ancak şu anda Avrupa piyasalarında gaz tesisleri tam kapasiteye yakın dolu bulunuyor. Bölgenin depolama tesisleri kapasitenin yüzde 98'i kadar gaz ile dolu durumda.

Piyasa katılımcıları, Rusya'ya akışlarda daha fazla azalma veya diğer beklenmedik tedarik kısıtlamalarıyla birlikte artan soğuk havaların kış aylarında arzın sıkışık hale gelmesine yol açabileceğinden korkuyor.

İsrail yönetiminden kara saldırısı mesajı

Soldavini "Piyasadaki son dalgalanmaların da gösterdiği gibi fiyat etkisi elbette çok yüksek olacaktır." diye konuştu. Uzman, Avrupa'daki merkezlerde gaz fiyatlarının 75-80 Euro/MWh'nin üzerine çıkabileceğine dikkat çekti.

TFF gaz fiyatları şu sıralarda 50 euro/MWh civarında seyrediyor. Geçtiğimiz yıl, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesi sonrasında gösterge 300 euro/MWh'nin üzerine çıkarak rekor seviyeye yükseldi.

Soldavini, Refinitiv verilerine atıfta bulunarak, Katar'ın Avrupa'ya LNG sevkıyatının Eylül ayına kadar olan son 12 ayda toplamda 25 milyar metreküpten biraz daha az olduğunu ve neredeyse üçte birinin İtalya'ya gittiğini söyledi.

Düşünce kuruluşu Nomisma Energy'nin başkanı Davide Tabarelli, rotanın tamamen kapanma olasılığının düşük olduğunu kabul etti. Ancak böyle bir durumda, rotayı Güney Afrika'nın Ümit Burnu üzerinden değiştirmek teslimatları geciktirebilecek.

LNG analisti Alex Foley, "Kanalın uzun bir süre kapatılması nakliye rotalarını uzatacak, zaman kaybına neden olacak. Alternatif rotalar mümkün olmasına rağmen, teslimat maliyetleri çok yükselecek." dedi.

Haberin Devamı

Piyasa kaynaklarına göre, LNG'nin Katar'dan Belçika'ya Süveyş üzerinden gönderilmesi yaklaşık 20 gün sürüyor. Ümit Burnu üzerinden yapılan bir sevkiyat ise 30 günü aşıyor.