SON DAKİKA
Milyonların cevap aradığı soru! EYT'de 5000 prim günü düğümü
Emeklilikte yaşa takılanlar kanun teklifi Meclis takviminde yerini aldı. EYT merak edilen detaylarla ilgili sorulara POSTA gazetesi yazarı Ekrem Sarısu yanıt verdi. EYT kapsamında ne zaman emekli olurum?, EYT'den emeklilik için 5000 gün prim yeterli olacak mı? BAĞKUR'dan EYT'li olarak en az kaç gün primle emekli olurum? İşte bu soruların yanıtları...
SORU: 1974 doğumluyum. Endüstri meslek lisesi stajı sayesinde 1 Ekim 1991’de sigortalı oldum. Askerliğimi 1 Haziran 2004-1 Eylül 2005 arasında yaptım. İlk uzun dönem sigorta kollarına prim ödemem 1 Şubat 2006’da. Emeklilik şartlarım nedir?
CEVAP: Emeklilik primi ödenmediğinden staj sigortası emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. 2006 başlangıcınıza göre iki şekilde emekli olabilirsiniz.
1) 7000 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte 7000 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 60 yaşı dolduracağınız tarihte.
2) 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte de 4500 gün prim ödeme şartıyla, aynı tarihte yani 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
SORU: 1997 yılında askerlik görevini yaptım. İlk sigorta başlangıç tarihim 28 Şubat 2000’dir. Askerlik borçlanması sigorta başlangıç tarihimi geri çeker mi? EYT’li olur muyum?
CEVAP: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınız için borçlanma sigorta başlangıç tarihinizi borçlanma gün sayısı kadar geri çeker. Doğum tarihinizi ve askerlik sürenizi bildirmemişsiniz. 18 ay askerlik yaptığınızı varsayarsak, borçlanma sigorta başlangıcınızı 28 Ağustos 1998’e çeker ve EYT kapsamına girersiniz. EYT’lilerde yaş aranmayacağından, yasanın arayacağı kadar prim ödememiş olmanız şartıyla, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 28 Ağustos 2023 tarihinde emekli olabilirsiniz.
SORU: EYT’lilerde yaşın kalktığı açıklandı. Acaba prim 5000 gün olarak mı netleşti? Yani prim belli oldu mu? EYT’den emekli olurken kaç gün prim aranacak?
CEVAP: EYT’lilerde yaş aranmayacak. Ancak kaç gün prim aranacağı belli değil. Yani 8 Eylül 1999’dan önce aranan 5000 gün primin mi yoksa kademeli geçişte aranan primin mi aranacağı henüz belli değil. Kaç gün prim aranacağı yasa tasarısı bu ay içinde TBMM’ye sunulduğunda belli olur.
SORU: Mayıs 2000 tarihinden itibaren kesintisiz Bağkur’a prim ödüyorum. 8037 gün prim ödemem var. 1997 ila 1999 arası askerlik yaptım. Askerlik borçlanması yaparsam, ne zaman emekli olurum?
CEVAP: 18 ay askerlik yaptığınızı varsayarsak askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, başlangıç tarihiniz 18 ay geri gider ve Bağkur’da emekli olmak için; 9000 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabi olursunuz. Çıkartılacak EYT yasası, borçlanmayla kapsama girmeyi yasaklamazsa, EYT kapsamına girersiniz. EYT yasasının yaş aramayacağı açıklandığından, 423 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 9000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
SORU: Sigortalı işe giriş tarihim 1 Aralık 1999 olup 7996 gün primim var. 1992-1993 arası 15 ay askerlik yaptım. 15 ay askerlik borçlanması yapıp bedelini yatırarak başlangıç tarihimi Eylül 1998’e çektim. EYT’den yararlanabilir miyim?
CEVAP: EYT yasasında bir sürpriz çıkarak borçlananları kapsam dışı bırakmazlarsa (ki bu zaten hukuki olmaz) EYT kapsamındasınız. Priminiz de yeterli olup EYT’lilerde yaş aranmayacağı açıklandığına göre, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 1 Eylül 2023’te emekli olabilirsiniz.
SORU: 1979 doğumluyum. İşe başlama tarihim 17 Şubat 1998, Bağkur girişim 4 Ekim 2000 olup Bağkur’a 6668 gün prim ödemem var. İşe başlama ile Bağkur girişi arasındaki gün farkını kazanabilir miyim? EYT’li olmam için ne yapmalıyım?
CEVAP: Sorunuzdan Bağkur’lu olmanızı gerektiren faaliyete 17 Şubat 1998’de başlamanıza karşın süresi içinde Bağkur’a kayıt ve tescil yaptırmadığınızdan, Bağkur’unuzun 4 Ekim 2000’den itibaren başlatıldığı anlaşılıyor. Maalesef yeni bir yasa çıkartılarak, geçmişe yönelik vergi, oda, sicil kaydına dayanarak Bağkur’a kayıt ve tescil hakkı verilmediği sürece 1998-2000 arasını kazanamazsınız.
SORU: 11 Eylül 1981 doğumluyum. 2001’de askere gittim ve 18 ay askerlik yaptım. 14 Şubat 2005 sigorta girişimle 3665 gün prim ödemem var. EYT yasasının emekliliğime ne gibi faydası olur?
CEVAP: EYT yasa tasarısı ilk defa 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanları kapsayacak. İlk sigorta başlangıcınız bu tarihten önce olmadığından EYT kapsamında değilsiniz. Dolayısıyla EYT yasasının emekliliğinize maalesef hiçbir faydası olmaz.
Kaynak: Posta.com.tr