Merkez Bankası'ndan KKM için TL hamlesi!

Bankalardaki Kur Korumalı Mevduatın (KKM) 3.4 trilyon liraya dayanması ve devlete faturanın her geçen gün artması Merkez Bankasını harekete geçirdi. Yeni bir tebliğ yayınlayan Merkez Bankası bankalara vadesi dolan KKM hesaplarını TL mevduata dönüştürme için hedef getirdi, cazibe yaratmak için de TL mevduat faizini yükseltmelerinin önünü açtı. Hedefi tutturamayan banka düşük faizli tahvil alıp fatura ödemek zorunda kalacak.Merkez Bankasından 3.4 trilyon liraya yükselen Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarını azaltacak adım geldi. Merkez Bankası, bankaların menkul kıymet tesisi uygulamasında değişiklik yaparak vadesi gelen KKM hesaplarının TL mevduata dönüştürme hedefi getirdi. Böylece TL mevduatların artması, KKMnin azaltılması hedefleniyor. Atılan adımla mevduat faizlerinin yüzde 40-45lere yükselebileceği belirtildi. Merkez Bankasının KKM hesaplarına yönelik yeni adımları Resmi Gazetede yayımlandı. Önceki gün yapılan açıklamada, sadeleşme süreci kapsamında yabancı para mevduattan KKM dönüşüm hedefi uygulamasına ve TL payına göre menkul kıymet tesis ve zorunlu karşılık uygulamasına son verildiği belirtildi. Açıklamada,yapılan düzenlemelerle Türk lirası mevduatlar artarken, kur korumalı hesaplardan Türk lirası mevduata geçiş sağlanarak kur korumalı mevduatın azaltılmasının gözetildiği ifade edildi ve şöyle devam denildi: Böylece, Türk lirası vadeli mevduat desteklenerek makro finansal istikrarın güçlendirilmesine katkı sağlanması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda,Merkez Bankasınca kur koruma desteği sağlanan hesaplardan Türk lirası hesaplara geçiş ve kur korumalı hesapların belli oranda yenilenmesinin hedeflenmesine, kur koruması bulunmayan Türk lirası payı seviyesinde artış hedefine geçilmesine, karar verilmiştir. Sadeleşme süreci ve kur korumalı mevduatın Türk lirası mevduata geçişine ilişkin adımlar Para Politikası Kurulunun ilan ettiği ilkeler doğrultusunda devam edecektir. Merkezin attığı bu adımla TL mevduatın cazip hale gelmesi hedefleniyor. Bankacılık çevrelerine göre TL mevduata verilen faizin yıllık bazda 40-45lere çıkabileceği belirtiliyor. Düzenlemeler için bankaların bir hazırlık süreci geçirmesi, mevduat faizinin de kısa süre içinde bu rakamlara yükselebileceği dile getirildi. Konuya yakın kaynaklar atılan adımlarla aslında KKM bakiyesinin yatay seyrini korumasının istenildiğini kaydederek, KKMnin yatay hale gelmesi TL mevduatın payının artmasının amaçlandığı vurgulandı. BDDK verilerine göre KKM hesapları 11 Ağustos haftasında 3.4 trilyon lira oldu. Kurlarda yaşanan dalgalanma nedeniyle 2021 yılının aralık ayında başlatılan KKM uygulaması devreye girdi. Böylece hükümet dövize yönelimi durdurmak istedi. KKMnin temeli; dövizin yatırıldığı Döviz Kuru ile çekildiği dönemde arada fark oluşmuşsa bunun Hazine ya da Merkez Bankası tarafından karşılanmasına dayanıyordu. KKMnin devreye alınmasındaki temel amaç dövizin bozdurulması böylece kurların yükselmesinin önlenmesiydi. Dövize olan talep düşürüldü, kurların yükselmesi baskı altında tutuldu. Kurların daha fazla yükselerek enflasyonu artırması da önlenmeye çalışıldı. Buna karşılık KKM için devlet bütçesinden de yüklü ödemeler yapıldı. Bütçeden geçen yıl KKM için 92.6 milyar lira ödeme yapılırken, bu yıl da ocak-temmuz döneminde 59.5 milyar lira aktarıldı. KKM hesaplarının Merkez Bankasına aktarılmasına yönelik yasal bir düzenleme yapıldı ve bu etkinin de 100 milyar lira olacağı tahmin edildi. Ayrıca Merkez Bankası da dövizden dönüşler için ödeme yaptı. Daha uzun süre sürdürülemeyeceği için KKM için adım da atılmış oldu. Bankalara KKM yenilenmesinde yeni hedef verildi. Bu hedefi tutturamayan bankalar menkul kıymet tesis etmek zorunda kalacaklar. Yani düşük faizli hazine tahvili almak zorunda kalacaklar. Bu karar bankaları zorunlu olarak mevduat faizlerini yükseltmeye, yani faizi cazip hale getirip KKM hesaplarındaki paranın bir bölümünün mevduata aktarılmasını hedefliyor. Böylece geçen yıl düşük faizin yanı sıra KKMden dolayı da yüksek kâr elde eden bankalara da fatura çıkarıldı. Merkez Bankası Zorunlu Karşılık uygulamasında da değişiklik yaptı. Döviz ve kıymetli maden mevduatına uygulanan zorunlu karşılık oranları arttırıldı. Vadesiz ve 1 aya kadar vadeli döviz hesapları için zorunlu karşılık oranı yüzde 29 oldu. 3 ay, 6 ay ve 1 yıla kadar vadeli döviz hesabı zorunlu karşılık oranı yüzde 25 oldu. 1 yıl ve daha uzun vadeli döviz hesabı zorunlu karşılık oranı yüzde 19 oldu. Vadesiz, ihbarlı ve 1,3,6 ay ve 1 yıla kadar vadeli kıymetli maden depo hesapları için yüzde 26 oldu. 1 yıl ve daha uzun vadeli hesaplar için ise, yüzde 22 oldu. Ayrıca, vadesi gelen KKM hesaplarını, standart TL mevduata dönüştürme hedefi getirildi. Kaynak: Hürriyet / Neşe Karanfil