Kripto varlık düzenlemesi neleri kapsıyor? SPK'dan izin almaları zorunlu olacak!
Sermaye Piyasası Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, çarşamba günü Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı. Kripto varlıkların ihracı, satışı, takası ve dağıtımı için Sermaye Piyasası Kurulu'na (SPK) yetki verildi. Kanunda yapılan değişiklik ile hizmet sağlayıcılara sermaye zorunluluğu getirildi. Bu şartla birlikte hem yatırımcının korunması, hem de hizmet veren firmalara bir dizi yaptırım uygulanabilmesi sağlanacak. Düzenlemeye göre kripto para platformlarının, kurulabilmesi ve faaliyete başlaması için SPK'dan izin almaları zorunlu olacak. İşte detaylar.

Türkiye, kripto para ekosistemini düzenlemek amacıyla kapsamlı bir yasa tasarısı hazırlamış ve bu tasarı 2024 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sunulmuştur. Bu düzenlemeler, kripto varlıkların daha güvenli ve şeffaf bir şekilde işlem görmesini sağlamak amacıyla çeşitli maddeler içermektedir. Yeni kripto para düzenlemesi, Türkiye'de kripto varlık ekosisteminin daha güvenli ve düzenli bir şekilde işlem görmesini sağlayacak birçok yenilik ve tedbir içermektedir. Bu düzenlemeler, yatırımcıların haklarını korurken, piyasanın şeffaflığını artırmayı ve kayıt dışılığı azaltmayı hedeflemektedir.

1. Tanımlar ve Kavramlar
Kripto Varlıklar: Kanun, "kripto varlık" kavramını ve bu varlıkların türlerini tanımlamaktadır. Kripto varlıklar, menkul kıymet kripto varlıkları, elektronik para kripto varlıklar, fayda kripto varlıklar ve sahiplik kanıtı oluşturan kripto varlıklar gibi çeşitli kategorilere ayrılmıştır.
Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları: Kripto varlık alım satım platformları ve kripto para cüzdanları gibi hizmet sağlayıcılar tanımlanmıştır. Kripto varlık hesabı olan müşterilerin nakit ve kripto varlıkları, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının borçları nedeniyle haciz, rehin, tedbir gibi uygulamalar yapılamayacak.

2. Lisanslama ve Denetim
SPK Lisansı: Yurt içinde faaliyet göstermek isteyen kripto para borsalarının Sermaye Piyasası Kurulu'ndan (SPK) lisans alması gerekecektir. Halihazırda faaliyet gösteren platformlar, düzenlemenin yürürlüğe girmesinden itibaren 1 ay içinde SPK'ya başvurmak zorundadır. Lisans almayan platformların faaliyetlerine son verilecektir.
Denetim ve Şeffaflık: Kripto varlık işlemlerinin şeffaflığını sağlamak için tüm transfer işlemlerinin kayıt altına alınması ve denetlenmesi yükümlülüğü getirilmiştir. Bu düzenleme, kripto varlık ekosistemindeki kayıt dışılığı azaltmayı hedeflemektedir.

3. Vergilendirme ve Yaptırımlar
Vergi Düzenlemeleri: Yeni düzenlemelerde vergi yükümlülükleri açıkça belirtilmemiştir, ancak ilerleyen süreçte sektörden gelen taleplerin değerlendirilmesi planlanmaktadır.
Yaptırımlar: İzinsiz faaliyet gösteren kripto varlık hizmet sağlayıcılarına karşı ağır yaptırımlar öngörülmektedir. Bu kişiler 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ve 5 bin günden 10 bin güne kadar adli para cezası ile karşı karşıya kalabilirler.
Varlıkları kendisinin ya da başkasının zimmetine geçiren kripto varlık hizmet sağlayıcı yönetim kurulu başkan, üyeleri ve diğer mensuplar için 8 yıldan 14 yıla kadar hapis cezası bulunuyor. İşlenen suçta, zimmete geçirmenin anlaşılmaması için hileli davranışlar işlenmesi halinde failler, 14 yıldan 20 yıla kadar hapis cezası ile yargılanabilecek. Kanunda yapılan değişiklik ile piyasa dolandırıcılığı ve piyasadaki manipülatif eylemlere 246 bin lira ile 6 milyon lira arasında idari para cezası uygulanacak.
4. Teknolojik Değerlendirme ve TÜBİTAK
TÜBİTAK'ın Rolü: Kripto varlıkların teknolojik altyapılarının denetlenmesi ve düzenlenmesi için Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) görevlendirilmiştir. Kripto varlık ihracında TÜBİTAK'tan ön rapor alınması zorunlu olacaktır.
5. Geçiş Süreci
Mevcut Platformlar: Düzenleme yürürlüğe girdikten sonra, mevcut kripto para platformlarına geçiş süreci tanınacak. Bu süreçte, platformların SPK'ya başvurarak lisans alması ya da faaliyetlerini sonlandırması gerekecektir.